آسیا
همدستی رسانه‌های هند با دولت علیه مسلمانان
بخش بزرگی از رسانه‌ها در هند، به انتشار اخبار جعلی درباره مقصربودن مسلمانان در انتشار ویروس کرونا دامن می‌زنند
جواد نصرتی ـ خبرنگار
مدتی پیش، آرناب گوسامی، یکی از معروف‌ترین مجریان هند در شبکه ریپابلیک این کشور این سؤال را با جدیت تمام در برنامه‌اش مطرح کرد: «چرا در روزهای قرنطینه، تمامی تجمع‌ها فقط نزدیک مساجد است؟»
اشاره او به تجمع مردم در یک ایستگاه قطار در بمبئی است که به‌صورتی اتفاقی نزدیک یک مسجد است. این افراد، کارگران مهاجری بودند که به‌خاطر شرایط قرنطینه شغل خود را از دست داده بودند و می‌خواستند به روستاهای خود بازگردند.
منتقدان، بخش‌های زیادی از رسانه‌ها در هند را متهم می‌کنند که مسلمانان را به‌خاطر همه‌گیری ویروس کرونا در کشورشان مقصر نشان می‌دهند.
نگرانی‌ها درباره کرونا در هند در سومین هفته‌ماه مارس، اوج گرفت و فشارها علیه مسلمانان را بیشتر کرد. با این حال پیش از آن هم شرایط به هم ریخته بود. در ماه فوریه، اوباش ضد مسلمان با حمله به بست‌نشینی صلح‌آمیز مسلمانان هند را شوکه کردند. این مسلمانان در اعتراض به قانون جنجالی شهروندی در کشورشان اعتراض می‌کردند.
بعدا، درحالی‌که دنیا درگیر جهان‌گیری ویروس بود، بخش زیادی از رسانه‌ها همچنان به مسلمانان می‌پرداختند تا اینکه در 24مارس، قرنطینه سراسری در هند اعلام شد.
در انتهای مارس، بعد از آنکه مشخص شد 6نفر از قربانیان کووید-19در همایش سازمان «جماعت تبلیغی» حاضر بوده‌اند، رسانه‌ها روی مسلمانان تمرکز کردند. بعد از آنکه در هفته اول آوریل یک مسئول دولتی به‌صورت آشکار افزایش آمار مبتلایان به کووید-19را به برگزاری این همایش مرتبط دانست، عرصه بیشتر از گذشته بر مسلمانان تنگ شد و مقصر دانستن آنها وارد مرحله جدیدی شد.
کاویتا کریشنان، یک فعال هندی به الجزیره گفته است: «رسانه‌ها تصمیم گرفته‌اند از دولت درباره اینکه چرا از میهمانان خارجی این نشست در فرودگاه تست کرونا نگرفته است سؤال نکنند. آنها صدور مجوز برگزاری آن توسط دولت را نادیده گرفته‌اند.»
بلافاصله، هشتگ‌های ضدمسلمانان مانند «جهاد کرونایی» در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی مشاهده شد.
شاهد صدیقی، تحلیلگر سیاسی درباره رویکرد رسانه‌ها علیه مسلمانان گفته است: «رسانه‌ها واقعیت‌ها را تحریف می‌کنند تا اینطور وانمود کنند که همه مسلمانان عضو جماعت تبلیغی و هرکدام از آنها مسئول انتشار ویروس کرونا هستند. آنها می‌خواهند اینطور وانمود کنند که مسلمانان هند مساوی کرونا هستند.»
در میان روزنامه‌نگاران، به سختی می‌توان کسی را پیدا کرد که انگشت اتهام را به سمت دولت نشانه رفته باشد. ویدیا کریشنان، روزنامه‌نگار ارشد سلامت، یکی از آنهاست.
او معتقد است، دلیل اینکه منشا بسیاری از مبتلایان به برگزاری این نشست مربوط است، این است که دولت به‌صورتی عجیب روی این نشست و بیماران آن تمرکز کرده و دیگر بیماران را تا این اندازه دقیق و جدی مورد بررسی قرار نمی‌دهند؛ «کاری که دولت در دوران همه‌گیری کرده ادامه فعالیت‌هایی است که پیش‌تر علیه اقلیت‌ها انجام می‌داده است.
علاوه بر این، رسانه‌ها هم نقش پررنگی در شوراندن مردم علیه مسلمانان داشته‌اند. آنها با انتشار اخبار جعلی، مسلمانان را متهم می‌کنند که با پرتاب آب‌دهان و رعایت نکردن دستورالعمل‌های بهداشتی، عامدانه به انتشار ویروس دامن می‌زنند.
جویوجیت پال، استاد دانشگاه میشیگان آمریکا در تحقیقات خود متوجه شده است که ارائه اطلاعات و اخبار نادرست درباره مسلمانان در رسانه‌های هندی، از انتهای‌ماه مارس اوج گرفته است.
برخی از این اخبار نادرست، بسیار افراطی هستند و مسلمانان را به‌صورت افرادی که عامدانه ویروس را منتشر می‌کنند به تصویر می‌کشند. مسلمانان از سوی این رسانه‌ها، به‌صورت افرادی که معتقدند با انتشار ویروس دست به جهاد می‌زنند معرفی می‌شوند.
انتشار این اخبار چنان بالا گرفته که پلیس در چند ایالت هند، علیه برنامه‌های تندی که برضد مسلمانان پخش شده، شکایتی را ثبت کرده است.
ویدیا کریشنان درباره رویکرد این برنامه‌ها گفته است: «در هند نقاط بحرانی زیادی هستند اما آنها را به یک اقلیت خاص ربط نمی‌دهیم. نه‌تنها چنین کاری (مقصر نشان‌دادن مسلمانان) اسلام‌هراسی است که قربانیان کووید-19را هم مجرم نشان می‌دهد.»
با این حال ارائه این تصویر هولناک از مسلمانان، پیامدهای زیادی برای آنها داشته است. گزارش‌های زیادی از کتک‌زدن مسلمانان توسط هندوها منتشر شده است. حتی در یک مورد، یک زن مسلمان باردار به‌خاطر اینکه پزشکان از بستری‌کردن او به‌خاطر دینش خودداری کردند، نوزادش را از دست داد.
از نظر مخالفان، دولت راست‌گرای نارندرا مودی به‌صورت تعمدی روی مسئله همایش جماعت تبلیغی مانور می‌دهد تا ضعف‌هایش در مهار کرونا را سرپوش بگذارد. سلمان انیس از حزب مخالف کنگره به الجزیره گفته است: «چند سال پیش من می‌گفتم که شاید رسانه‌ها می‌خواهند در طرف راست دولت باشند. اما حالا اینطور فکر می‌کنم که رسانه‌ها فکر می‌کنند تنها راه برای ادامه کارشان ترویج اسلام‌هراسی است. این رسانه‌ها، به ابزاری برای پیش‌بردن اهداف دولت تبدیل شده‌اند و در برخی موارد، اسلام‌هراسی به روحشان نفوذ کرده است.»
