«صد سال به این سالها» همچنان در حسرت اکران
فیلم سالهای بلاتکلیفی
مسعود میر _ روزنامهنگار
ماجرا شبیه تیترهای کنایهآمیز در فضای مجازی است. «خانهپدری» بالاخره از پستوی توقیف بیرون آمد و به همین بهانه خیلیها نوشتند و گفتند: « چه عجب... صد سال به این سالها». همین تیتر حالا شده بهانه گفتن و نوشتن از فیلمی به همین نام که سرنوشتش 12سال غایب بودن از جلوی چشم تماشاگران است.
این روزها «صد سال به این سالها» صرفا نام یک فیلم در محاق مانده به کارگردانی سامان مقدم نیست که در سال 1386یکبار در جشنواره فیلم فجر رونمایی شد و پس از آن بدون هیچ حکم توقیفی، پایش به سینماها باز نشد. صد سال به این سالها حالا ادامه یک مطالبه عمومی است از مسئولان فرهنگی کشور که مگر اکران «آشغالهای دوستداشتنی» و «خانه پدری» چه مشکلی ایجاد کرده که با همان بهانههای نانوشته میتوان فیلمهای دیگری نظیر صدسال به این سالها را معطل تماشاشدن نگه داشت.
درخواست دنیوی و اخروی
«آقای انتظامی 12 سال پیش فیلمی به تهیهکنندگی مرتضی شایسته و کارگردانی خوب دوست عزیزم سامان مقدم نازنین ساخته شد به نام «صدسال به این سالها» ولی تاکنون اکران نشده و در بایگانی راکد خاک میخورد. تقاضا دارم دوساعت از وقت گرانبهایتان را صرف دیدن این فیلمها کنید. شک ندارم که با دیدن فیلم خودتان پاسخگوی مسئولین مصلحتاندیش سابق خواهید بود. چرا که پخش این فیلم هم دنیا را دارد و هم آخرت. بدون شک بهلحاظ محتوی، ارزشهای 8ساله دفاعمقدس را حفظ کرده. فیلم نمودار یک زن معتقد و پایبند ایرانی یا بهتر بگویم (مادر شهید) است، که چه دوران سختی را سپری و چگونه استوار شخصیت خود را حفظ کرده، این از آخرت و اما منظورم از دنیا این است اگر ملاک امروزه سینما متأسفانه فقط فروش است، این بخش را هم تامین و تضمین خواهد کرد.». این متن کامل نامه پرویز پرستویی به بهانه اکران خانه پدری و درخواست برای اکران فیلم سامان مقدم است که در حقیقت سلسله جنبان این دوره از درخواستها و یادآوریها برای تعیین تکلیف این فیلم به شمار میرود.
بعد از این درخواست بود که انتشار یک متن از سوی سامان مقدم تب این فیلم را در فضای مجازی حسابی بالا برد. مقدم در پاسخ به پرستویی نوشت:« پرویزجان تردید نکن دوستانی که «صدسال به این سالها» را توقیف کردهاند هنگام تماشای فیلم سخت گریستهاند.»
اظهارنظر کارگردان فیلم، خیلیها را متعجب کرد. پیگیریها درباره ریشه این موضوع منتهی میشود به اینکه در نمایشهای مختلف فیلم برای مدیران فرهنگی در دولت قبلی و حتی فعلی نگاه مثبتی به فیلم وجود داشتهاست. جالب اینکه آخرین نمایش خصوصی فیلم هم سال گذشته برای گروهی از نمایندگان کمیسیون فرهنگی مجلس و البته اعضای کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران برگزار شده که به شهادت برگزارکنندگان این مراسم، بعد از نمایش فیلم بسیاری از مدعوین از تماشای فیلم متأثر شدهاند.
توقیف «ایران خانم» با حرفهای درگوشی
نکته جالب درباره فیلم صدسال به این سالها این است که در پرونده این فیلم نهتنها حکمی دال بر توقیف فیلم وجود ندارد که حتی یک پروانه نمایش با اعتبار معمول دو سال هم برای فیلم صادر شدهاست. فیلم با نام اولیه «ایرانخانم» بعد از نمایش در جشنواره اندک اندک در مسیر تشویق و البته تنبیه قرار گفت. قصه زنی با بازی فاطمه معتمدآریا که در سالهای پیش از انقلاب تا ایام واقعه کوی دانشگاه در دهه 70 روایت میشود برای عموم تماشاگرانی که البته از جنس مدیران فرهنگی کشور هم بودهاند تماشایی بوده و سازندگانش را با تشویق مواجه کردهاست اما تنبیه پنهانی اعمال شده به این فیلم هم فراموششدنی نیست. تنبیهی از جنس بلاتکلیفی...
علیرضا سجادپورگفت این فیلم فعلا بماند؛ خبری که هنوز تازه است
مرتضی شایسته درباره قصه مطول بلاتکلیفی فیلم درددلهای خواندنی دارد که بخشهایی از آن را در گفتوگو با همشهری بازگو میکند. او درباره رسمیترین خبری که درباره عدمنمایش فیلم دریافت کردهاست میگوید:« فیلم قرار بود در اردیبهشت سال 87در گروه استقلال اکران شود. ما قرارداد هم بسته بودیم اما یک روز آقای علیرضا سجادپور، مدیر کل اداره نظارت وارزشیابی وقت به ما گفتند فعلا فیلم بماند تا بعد و این بعد تا همین امروز طول کشیدهاست.» او درباره قولهای مساعدی که در این سالها برای نمایش این فیلم گرفته هم تأکید میکند:« راستش انگار فیلم ما فیلم محبوب مسئولان است چون بعد نمایش همه از ما تشکر میکنند اما کاری برای حل مشکل فیلم انجام نمیدهند.» تهیهکننده و سرمایهگذار صدسال به این سالها درباره مذاکرات برای حل مشکل فیلم در دولت آقای روحانی هم میگوید:«آقای ایوبی نظر مساعدی داشتند و میخواستند مشکل فیلم را حل کنند اما بعد از ایشان آقای حیدریان کلا جوابی به ما ندادند. الان هم بنده و همکارانم در این فیلم از آقای انتظامی درخواست میکنیم برای نجات فیلم ما که به شهادت خیلیها فیلم سالم و خوبی است اقدام و مقدمات اکران آن را فراهم کنند.»مرتضی شایسته در پاسخ به سؤال ما درباره هزینههای تولید فیلم هم میگوید:« من در آن سال حدود 650میلیون تومان برای فیلم هزینه کردم، رقمی معادل 5میلیارد؛ امروز ولی همچنان این سرمایه معلق است.»