ندای صلح طلبی ایران در جهان
دیاکو حسینی؛ کارشناس مسائل بین الملل
سخنرانی آقای رئیسجمهور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد نه فقط در پاسخ به سخنرانی تهاجمی و تکراری آقای ترامپ نسبت به ایران بود، بلکه این ابتکار عمل را داشت که هم برای تندرویهای رو به افزایش بین ایران و آمریکا و هم برای تنشهای منطقهای امروز راهحلهای کاملا روشنی داشت. از این جهت میتوان گفت که سخنان رئیسجمهور کاملا در جهت حل موضوعات مختلفی است که امروز در منطقه و نه صرفا در ارتباط با ایران مواجه هستیم. این سخنرانی، توپ را بهطور کامل به زمین آمریکا انداخت و این آمریکاست که باید پاسخ دهد که آیا تمایلی برای کاهش تنشها دارد یا خیر؟ اگر آمریکا واقعا خواستار ایجاد صلح در منطقه باشد باید به همه پیشنهاداتی که در مجموعه سخنان رئیسجمهور ایران در نیویورک مطرح شد، توجه کند و از آن استقبال کند. سخنرانی رئیسجمهور در سازمان ملل و اظهارات وی در مصاحبهها و دیدارهای مختلف، تأکیدی دوباره به موضع اخلاقی ایران و استقبال سیاسی ایران از ایجاد صلح واقعی و پایدار بود؛ این صلح از طریق توقف تحریمهای آمریکا و تصحیح سیاست اشتباه آمریکا در پیگیری آنچه فشار حداکثری نامیده میشود، آغاز میشود. از این نقطه است که آمریکا میتواند راه را برای پیگیری دیپلماسی موفقتری که حاصل آن شامل همه کشورها خواهد بود، بگشاید.
بهنظر من، آقای رئیسجمهور و هیأت ایرانی در سفرشان به نیویورک، در دستیابی به هدف اصلی یعنی خلعسلاح کردن آمریکا و متحدانش از ابزار مذاکره، موفق عمل کردند. شعار مذاکره تاکنون بهعنوان ابزار از سوی آمریکاییها به کار گرفته شده است و اعتقاد ایران هم این بوده است که آمریکاییها در طرح این موضوع، صداقت و جدیت کافی نداشتهاند. اگر نه، آنها باید به پیشنهادات ایران در زمینه ایجاد صلح و ثبات در خلیجفارس و فراتر از آن پاسخ مثبت بدهند. بنابراین، فکر میکنم که از فردا شاهد تغییر این معادله باشیم؛ بر این اساس ایالاتمتحده نمیتواند از شعار و ابزار مذاکره بهصورت پوچ و جعلی علیه ایران استفاده کند. اگر آمریکا واقعا خواستار مذاکره باشد، یا باید طرحهای ایران را بپذیرد یا اینکه طرحهای معقولتر و منصفانهتری را مبتنی بر نرمهای بینالمللی و قابلقبول برای همه طرفها ارائه دهد.
آنچه که آمریکا تا به امروز از طریق فشارهای حداکثری با هدف به زانو درآوردن ایران انجام داده است؛ راهبردی است که نتیجهبخش نبوده و نخواهد بود. سخنرانی رئیسجمهور ایران بار دیگر نشاندهنده این واقعیت بود که هیچ مقدار از تحریم و فشار قادر نخواهد بود ایران را به زانو در آورده و به خواستههای غیرقانونی و غیراخلاقی دولت آمریکا تن بدهد. مواضع هیأت ایرانی در این سفر نشان داد که با وجود افزایش فشارها از سال گذشته تا به امروز، پاسخ ایران همان بود که رئیسجمهور در نطق سال پیش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام کرد. درونمایه همان بود با این تفاوت که ندای صلحطلبی ایران در سخنرانی اخیر رئیسجمهور بهمراتب قویتر و به واسطه ارائه طرح صلح، بسیار مدونتر بود. این تفاوت تنها تغییری است که در پی فشارهای حداکثری آمریکا در رفتار ایران ایجاد شده است.