رئیس مدرسه شرف

مرتضی کاردر| روزنامه نگار

محمد محیط طباطبایی یکی از آخرین شخصیت‌های جامع‌الاطراف معاصر بود که به حوزه‌های گوناگون دانش اشراف داشت؛ از تاریخ و جغرافیا گرفته تا نظم و نثر و متون کهن فارسی. محیط طباطبایی عمری دراز داشت (90 سال) و در طول سال‌های حیات علمی‌اش مقالات و نوشته‌های بسیاری از خود به جا گذاشت؛ آثاری گوناگون از صدر اسلام و ایران باستان و شخصیت‌ها  و رجال برجسته ایرانی مثل فردوسی و سعدی و ابن‌سینا و رجال و میراث مکتوب گذشتگان تا یادداشت‌ها و تذکره‌های کوتاه و بلندی درباره شخصیت‌های معاصر. مجموعه آثاری که از او به جا مانده است دایره‌المعارف کاملی است از ادبیات و فرهنگ و کتاب‌شناسی هزار سال گذشته؛ دایره‌المعارفی که یک نفر به تنهایی نوشته است.  محیط طباطبایی تحصیلات عالیه دانشگاهی نداشت و با وجود اذعان بسیاری به گستره دانش و معلومات او هیچ‌گاه برای تدریس در دانشگاه تهران یا دانشگاه‌های معتبر آن سال‌ها دعوت نشد. او سال‌های زیادی را به تدریس در دبیرستان‌های تهران و شهرستان‌ها پرداخت و شاگردان بسیاری تربیت کرد. مدتی نیز ریاست دبیرستان‌های شرف و معرفت را به عهده‌ داشت. در همه این سال‌ها نیز نقد و نوشته‌های خود را در مطبوعات و نشریات معتبر ادبی منتشر می‌کرد.  محیط در سال‌های آخر عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. محمد محیط در 27 مرداد سال 1371 درگذشت و پیکرش بنا به وصیت خود او در برج طغرل شهر ری به خاک سپرده شد.