باشگاه وکلا
آگاهی از مسائل حقوقی به پیشگیری از وقوع بسیاری از جرائم و حوادث ناخوشایند کمک میکند. در این صفحه با کمک گروهی از بهترین وکلا و حقوقدانان دادگستری به سؤالات روز حقوقی شما پاسخ میدهیم.
ظرفیت مجاز وسیله نقلیه و هشدار به رانندگان
یوکابد مشفقی-وکیل پایه یک دادگستری
بخش قابل توجهی از پروندههای جاری در شعب اجرای احکام کیفری دادسراها مربوط به حوادث ناشی از وسایل نقلیه است. مطابق ماده ۱۲ قانون بیمه اجباری خسارت وارد شده به اشخاص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب۱۳۹۵، دیه به میزان ظرفیت مجاز وسیله نقلیه توسط شرکت بیمه پرداخت و بین تمامی زیاندیدگان بهصورت مساوی تقسیم میشود. مقدار باقیمانده توسط صندوق تامین خسارات بدنی به زیاندیدگان پرداخت میشود و سپس صندوق، به راننده مسبب حادثه رجوع میکند. مثلاً اگر ظرفیت مجاز وسیله نقلیه 3نفر غیر از راننده باشد و 4نفر در این حادثه در وسیله نقلیه باشند و هر 4نفر هم فوت کنند شرکت بیمه مکلف است3دیه کامل را پرداخت کند که سهم هر یک از زیاندیدگان که به اولیای دم پرداخت میشود یکچهارم از مجموع سه دیه کامل است. یک دیه کامل هم توسط صندوق تامین خسارات بدنی پرداخت میشود که سهم هر یک از زیاندیدگان یکچهارم از این یک دیه کامل خواهد بود. البته باید توجه داشت مطابق ماده ۱۲ این قانون، جنین و اطفال زیر 2سال جزو ظرفیت مجاز وسیله نقلیه نیستند و به ظرفیت مجاز اضافه میشوند. تعهد ریالی بیمهگر در قبال زیاندیدگان داخل وسیله نقلیه مسبب حادثه، برابر حاصل ضرب ظرفیت مجاز وسیله نقلیه در سقف تعهدات بدنی بیمهنامه با رعایت تبصره ماده ۹ و ماده ۱۳ این قانون است. در مواردی که بهعلت عدمرعایت ظرفیت مجاز وسیله نقلیه، مجموع خسارات بدنی زیاندیدگان وسیله نقلیه مقصر حادثه بیش از سقف مذکور باشد مبلغ خسارت مورد تعهد بیمهگر به نسبت خسارت وارده به هر یک از زیاندیدگان بین آنان سهمبندی میشود و مابهالتفاوت خسارت بدنی هر یک از زیاندیدگان توسط صندوق تامین خسارتهای بدنی وفق مقررات مربوط پرداخت و مطابق مقررات این قانون از مسبب حادثه بازیافت میشود. میزان ظرفیت مجاز وسایل نقلیه با توجه به نوع و کاربری آنها به موجب آییننامهای خواهد بود که توسط وزارت کشور با همکاری وزارتخانههای صنعت، معدن و تجارت و راه و شهرسازی و بیمه مرکزی تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد. در هر صورت تعداد جنین و اطفال زیر2سال داخل وسیله نقلیه به ظرفیت مجاز خودرو اضافه میشود.
نکات کلیدی در پرداخت نفقه مرد به همسرش
حورا آهنی-وکیل پایه یک دادگستری
به موجب قانون و شرع وقتی زن و مردی با یکدیگر ازدواج میکنند، آقا باید به خانم نفقه بپردازد، اما این نفقه لزوماً پول نقد نیست بلکه همان خانه، وسایل منزل، خورد و خوراک، پوشاک و هزینههای درمانی است.
حال سؤال اینجا است که چنانچه مردی به همسر خود پول ماهانه نپردازد آیا خانم میتواند برای مطالبه نفقه اقدام قضایی کند؟جواب این سؤال بستگی به این دارد که آیا آقا موارد بالا درخصوص خانه و وسایل زندگی و نیازهای متعارف خانم را تهیه کرده است یا خیر؛ اگر آقا تمام موارد بالا را تهیه دیده باشد خانم نسبت به نفقه نمیتواند اقدام کند، اما چنانچه موارد بالا متناسب با وضعیت خانم نباشد او میتواند اقدام قضایی کند. از اینرو عدمپرداخت پول ماهانه توسط آقا به همسرش دلیل کافی برای مطالبه نفقه نیست.
اما 2 نکته:
چنانچه خانم از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود، پس چنانچه خانمی منزل مشترک را ترک کند نمیتواند نفقه خود را از زمان ترک منزل مطالبه کند.
در قانون میزان مشخصی برای نفقه تعیین نشده است همانطور که اشاره شد ملاک تعیین حقوق زوجه، نیازهای زوجه و شأن او است که در شرایط زمانی و مکانی مختلف، میزان نفقه متغیر خواهد بود. اگر زنی برای مطالبه نفقه به دادگاه مراجعه کند در این موارد محاکم خانواده برای تعیین مقدار حق زن، از کارشناس استفاده میکنند و کارشناس با تماس با زوجین و تحقیق درخصوص شرایط آنها میزان حقوق زوجه را تعیین میکنند و پس از ابلاغ نظر کارشناس طرفی که اعتراض دارد ظرف مدت ۷ روز نسبت به آن با ذکر دلایل اعتراض میکند و دادگاه برای بررسی مجدد میزان حقوق زوجه، از هیأت 3نفره کارشناسان نفقه استفاده میکند.
شرایط حضانت فرزند
مریم مرادی عرب-وکیل پایه یک دادگستری
مطابق مواد ۱۱۶۸ و ۱۱۶۹ قانون مدنی حق حضانت فرزند تا هفتسالگی بر عهده مادر است که در کنار این حق تکالیفی نیز برای او درنظر گرفته شده است. در حقیقت در این دوران حضانت فرزند با او است و نمیتواند به دلایل غیرموجه از مسئولیت خود شانه خالی کند. البته بر فرض اینکه مادر شرایط نگهداری طفل خود را ندارد مجبور به تقدیم دادخواست تحویل طفل خواهد شد و دادگاه با بررسی صلاحیت وی در موارد خاص، طبق نظر واحد مددکاری و با جلب نظر کارشناس اقدام به صدور حکم در شرایط ویژه خواهد کرد و بسته بهنظر دادگاه محترم با بررسی شرایط تعیین تکلیف خواهد شد.
براساس ماده 1170، مادری میتواند حضانت فرزندش را برعهده بگیرد که مجنون نباشد و یا ازدواج مجدد، نکرده باشد که البته، براساس ماده 45قانون حمایت خانواده، صرف ازدواج مجدد مادر، سلبکننده یا مانعی برای حضانت او نخواهد بود و مصلحت طفل، معیار تصمیم قاضی است. براساس ماده 1173قانون مدنی، مادری میتواند حضانت فرزندش را بر عهده بگیرد که فساد و انحطاط اخلاقی نداشته باشد، شهره به فساد نباشد یا به بیماریهای روانی مبتلا نباشد، همچنین، اقدام به ضرب و جرح خارج از حدی که برای تادیب کودک، لازم است، نکند. حضانت موقت، عبارت است از اینکه زمانی که زوجین یا مسئولین حضانت، درخصوص حضانت فرزند، با اختلاف مواجه میشوند و از دادگاه، تقاضای رسیدگی و صدور حکم را دارند، دادگاه، بهطور موقتی و به موجب یک دستور موقت، برای مدتی، حضانت را به یکی از والدین یا یکی از اقوام و خویشان درجه یک دهد تا درخصوص حضانت، تعیین تکلیف گردد. حضانت دائمی، به مواردی گفته میشود که به توافق یا به موجب حکم دادگاه یا مرگ یکی از والدین، حضانت فرزند، به والد دیگر یا شخص مسئول حضانت، داده شده و اینگونه نیست که صرف رسیدن فرزند، به سن خاصی، از آن والد یا مسئول، سلب حضانت شود و حضانت، به والد دیگر، واگذار شود.