بایدها و نبایدهای حضور در شبکه‌های اجتماعی
حالا دیگر شبکه‌های اجتماعی به بخش جدانشدنی و مهمی از زندگی ما تبدیل شده‌اند، فاصله میان ما و دوستانمان را از میان برداشته‌اند و امکان قدم گذاشتن به دنیایی دیگر را برایمان فراهم کرده‌اند. پیر و جوان و کودک ندارد، حالا دیگر هر شهروندی، در شلوغ‌ترین جای پایتخت یا دورافتاده‌ترین نقطه مرزی، به شبکه‌های اجتماعی دسترسی دارد. اما حضور در دنیای رنگارنگ مجازی، بایدها و نبایدهایی دارد که ما را از آسیب‌های آن دور نگه می‌دارد و کمک می‌کند تجربه مفیدتری از آن داشته باشیم.
این اطلاعات را به اشتراک نگذارید
هرچند شبکه‌های اجتماعی فضایی برای اشتراک‌گذاری علایق شماست، اما یادتان باشد بعضی اطلاعات را هرگز نباید در دسترس بقیه کاربران شبکه‌ها قرار دهید. وقتی به‌روزرسانی وضعیت خود را پست می‌کنید یا چیزی را توییت می‌کنید، در واقع محل فعلی خود را هم اعلام کرده‌اید. دادن اطلاعات درباره محل فعلی می‌تواند خطرناک باشد زیرا باعث می‌شود دزدها متوجه شوند که در این موقع مثلا شما خانه نیستید؛ ضمن اینکه هیچ وقت نمی‌توان فهمید چه کسانی صفحه ما را نگاه می‌کنند، پس هرگز نشانی جایی که زندگی می‌کنید را به اشتراک نگذارید. با اینکه می‌خواهید دوستانتان قادر به ارتباط با شما باشند، اما اگر شماره تلفن اصلی شما به‌دست فرد ناشناس بیفتد، ممکن است دچار دردسر شوید. مجرمان از شماره تلفن افراد برای کلاهبرداری یا ایجاد مزاحمت سوءاستفاده می‌کنند.
اجازه بگیرید!
از وقتی کرونا باعث شد دیدار با دوستان و آشنایان را به صفر برسانیم، دست به دامان برنامه‌هایی شده‌ایم که امکان تماس ویدئویی را فراهم می‌کنند تا بتوانیم هرچند مجازی، اما به هر حال از دیدار عزیزانمان بهره‌مند شویم. اما مثل همه ابزارهای تکنولوژی، این امکان هم اگر به‌درستی مورد استفاده قرار نگیرد، آسیب‌زاست. حواستان باشد قبل از برقراری تماس تصویری با دیگران، از آنها اجازه بگیرید تا مطمئن شوید در موقعیت مناسبی برای پاسخ دادن به تماس شما هستند.
شرط اول؛ رعایت ادب
حتما شما هم تا به حال شاهد حاشیه‌ها و جنجال‌های فضای مجازی بوده‌اید. فرقی ندارد موضوع چه باشد، در هر صورت برای اظهارنظر، پاسخ به انتقاد یا در هر گفت‌وگویی در شبکه‌های اجتماعی، شرط اول رعایت ادب است. می‌توانید پاسخ توهین‌ها و بی‌احترامی‌های احتمالی را ندهید یا کاربرانی را که بی‌ادبی می‌کنند بلاک کنید، اما اگر قصد دارید پاسخی به کسی بدهید نباید از دایره ادب خارج شوید. اگر کاربران فضای مجازی تمرین کنند که از کنار بعضی نوشته‌ها و عکس‌ها، بدون کامنت و اظهارنظر عبور کنند، بسیاری از حاشیه‌های این فضا از بین می‌رود. در هر صورت اگر حضور فعالی در شبکه‌های اجتماعی دارید و مخصوصا اگر صفحه عمومی دارید، خودتان را برای برخوردهای گاهی تند و حتی غیرمحترمانه آماده کنید و صبور باشید. در پاسخ به بی‌ادبی‌ها، شما بی‌ادبی نکنید تا این چرخه معیوب جایی متوقف شود.
پست متلک‌گو ممنوع!
شبکه‌های اجتماعی جایی برای حل اختلافات بین افراد و تسویه‌حساب‌های شخصی نیستند. کاربران شبکه‌های اجتماعی برای برقراری ارتباط سالم و استفاده از محتوای مفید، جالب و سرگرم‌کننده در این فضا وقت می‌گذرانند. طبیعی است که خواندن متن دوپهلوی شما که احتمالا هیچ‌کس جز آن مخاطب خاص متوجه منظور آن نمی‌شود، برای افرادی که صفحه شما را دنبال می‌کنند جذابیتی ندارد. البته که در شبکه‌های اجتماعی می‌توان از فرصت حضور و تعامل سازنده کاربران با یکدیگر، برای نقد و به چالش‌کشیدن برخی موضوعات بهره‌برد، اما قرار نیست شبکه‌های اجتماعی را بلندگویی برای متلک‌گفتن به دیگران کنیم.
بدون هویت نباشید
با اینکه فضا مجازی است و کاربران جز نام و احتمالا عکس، چیز بیشتری از یک کاربر نمی‌بینند، اما حضور در شبکه‌های اجتماعی باید با هویت اصلی هر فرد باشد. نام و نام‌خانوادگی خود را به‌صورت واضح ذکر کنید و از گذاشتن حروف اختصاری یا اسامی مستعار خودداری کنید. در شبکه‌های اجتماعی باید با نام و هویت واقعی و اصلی حضور داشته باشیم. برای نام و نام‌خانوادگی، اگر با افراد خارجی ارتباط داریم طبیعتا از حروف انگلیسی استفاده می‌کنیم. عکس پروفایل ما هم قرار نیست پیامی را ارسال کند چراکه پیام‌ها را به‌صورت متن، تصویر، صوت و ویدئو در گروه‌ها یا در کانال‌ها یا ارتباطات خصوصی ارسال می‌کنیم.
بی‌ربط نباشید!
انواع گروه‌ها در شبکه‌های اجتماعی مثل فیسبوک و ابزارهای ارتباطی مثل تلگرام، واتساپ و... وجود دارد. بعضی از این گروه‌ها، گروه‌های دورهمی یا گروه‌های خانوادگی هستند و بعضی از گروه‌ها هم گروه‌های همکاران هستند که برای تبادل نظر و هماهنگی انجام امور جاری و شرکتی و سازمانی از آن استفاده می‌کنند. بعضی از گروه‌ها تخصصی و فنی هستند و برای تبادل اطلاعات تخصصی و فنی که در همان حوزه گروه برایش تشکیل‌شده، مورد استفاده هستند. به‌خصوص در گروه‌های کاری که با همکاران دارید و گروه‌های فنی و تخصصی، از ارسال پست‌های غیرمرتبط باید خودداری کنید؛ حتی برای مهم‌ترین رویدادها.
ارتباط دوطرفه را حفظ کنید
با وجود اینکه ارتباط افراد در شبکه‌های اجتماعی، مجازی است، با این حال بسیاری از اصول ارتباطات انسانی در این فضا هم حاکم است؛ مثلا همانطور که شما پرسش یک دوست را در دنیای واقعی بی‌پاسخ نمی‌گذارید، نباید پیام‌های افراد را در صفحات اجتماعی خود بی‌جواب بگذارید. البته که نیازی نیست به سؤالات بی‌ربط یا آنهایی که به حریم شخصی شما وارد می‌شود واکنشی نشان دهید، اما پیام‌های دیگر را حتما پاسخ دهید. اگر صفحه پرمخاطبی دارید و مثلا تعداد زیادی پیام تبریک تولد دریافت کرده‌اید، شاید امکان پاسخ‌دهی تک‌به‌تک را نداشته باشید اما می‌توانید در یک پیام کلی، به تبریک‌ها واکنش نشان دهید. این کار مخصوصا برای صفحاتی که در فضای مجازی به کسب‌وکارهای آنلاین مشغولند، در ارائه وجهه مثبت یک تعامل دوطرفه مؤثر است.
مکالمات خصوصی را عمومی نکنید
یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی که نباید در شبکه‌های اجتماعی از شما سر بزند، انتشار مکالمات خصوصی شما و کاربری دیگر، برای افراد دیگر است. اگر پیام‌هایی بین شما و یکی دیگر از کاربران در صفحه خصوصی شما رد و بدل شده، حق ندارید با گرفتن اسکرین‌شات یا هر روش دیگری، پیام‌ها را به دیگران نشان دهید. با این کار حریم کاربری را که به شما اعتماد کرده نقض کرده‌اید. به‌طور کلی برای انتشار هر متن یا تصویری که ردپای شخص دیگری هم در آن وجود دارد، باید حتما از طرف مقابل بپرسید که آیا برای این کار رضایت دارد یا نه؟
