ترس از آوار
اهالی گاومیشآباد در حاشیه اهواز، بعد از گذشت نزدیک به یک ماه از آبگرفتگی نگران ریزش دیوارهای ترکبرداشته و نمگرفته خانههایشان هستند
سیده زهرا عباسی- خبرنگار
یک ماه از بارندگی سهساعته در خوزستان میگذرد؛ بارشی که در زمانی کوتاه اهواز، آبادان، خرمشهر و شادگان را غرق در فاضلاب کرد تا جایی که آب و فاضلاب در مدت کوتاهی روانه خانه و زندگی مردم شد. حالا آب باران و فاضلاب پسزده از خیابانها تخلیه شده و مردم به خانههایشان بازگشتهاند. بعد از گذشت روزهای آوارگی روی پشتبام، حالا ترس از فروریختن خانههای سستشده و ترکبرداشته، کابوس مردم آبادان، اهواز و خرمشهر بهویژه گاومیشآبادیهاست. بنابر آمارهای اعلامشده از سوی مسئولان استان، پرداخت خسارت 3500 واحد آسیبدیده از باران اخیر در دولت تصویب شده است که 2500 واحد تعمیری و هزار واحد احداثی هستند. این آمار در شرایطی چند هفته پیش اعلام شد که اهالی برخی مناطق حاشیهای اهواز از کمتوجهی مسئولان گلایه دارند.
دار و ندارمان از بین رفت
خلیل، از اهالی گاومیشآباد، مدتی بعد از تخلیه فاضلاب، به خانهاش بازگشته، اما ترکهای زیاد دیوارها، دل او و خانوادهاش را میلرزاند. خلیل که بسیاری از لوازم خانگیاش در آبگرفتگی آذرماه خسارت دیده است، به همشهری میگوید: همه دار و ندارمان با آبگرفتگی از بین رفت، اما در این مدت هیچکس به سراغمان نیامد. او به ترکهای زیاد روی دیوارهای خانهاش اشاره میکند که ممکن است هر لحظه ریزش کند. با وجود این، خانواده جایی برای رفتن ندارد و ناچار در همین خانه سست زندگی میکنند. خلیل ادامه میدهد: همیشه همینطور بوده است. اوایل میآیند و فهرستی تهیه میکنند و میروند، اما بعد هیچ خبری نمیشود.
مردم توان بازسازی خانههایشان را ندارند
حسن ناصر، مشاور فرماندار کارون، هم به همین موضوع اشاره میکند و آن را نتیجه ماندگاری آب و فاضلاب در خانهها میداند. او با بیان اینکه فاضلاب کامل تخلیه شده است و مردم در خانههایشان هستند، به همشهری میگوید: هر هفته تیم پزشکی به منطقه میآید و در گاومیشآباد مستقر میشود، اما برای پرداخت خسارت خانهها یا لوازم خانگی هنوز کاری صورت نگرفته است.
ناصر فقط در منطقه گاومیشآباد به آمار بیش از 100 خانه اشاره میکند که نیاز به بازسازی دارند. به گفته او، مردم این منطقه، فارغ از سیل، با محرومیت و فقر دست به گریبانند و به همین دلیل بعد از آبگرفتگی باید با کمک، خانه و زندگیشان را به شرایط معمول برگردانند.
زندگی روی پشتبام
حکیم عمودی هم در منطقه گاومیشآباد زندگی میکند. خانه او هم مانند خلیل ترکهای زیادی برداشته و از ترس ریختن دیوارها به همراه خانواده ششنفرهاش روی پشت بام تک اتاقی زندگی میکند که سوی دیگر حیاط خانه ساختهاند و آن را مستحکم کردهاند. او با بیان اینکه در این مدت نیروهای امدادرسان فقط برایشان بستههای غذایی آوردهاند، به همشهری میگوید: هر روز یک نامه مینویسیم و به این اداره و آن اداره ارسال میکنیم، اما هیچ خبری نمیشود. آب 8 روز در خانه مانده بود. همان موقع هم بعد از اینکه اعتراض کردیم، برای تخلیه آب و فاضلاب آمدند. حکیم به قدیمی بودن خانه اشاره میکند و میافزاید: خانه قدیمی است و بعد از آبگرفتگی بوی فاضلاب میدهد. هر چقدر وسایل را میشوییم، بازهم بوی بد از خانه نمیرود. همه دیوارها ترک برداشته و هر لحظه ممکن است بریزد.
هوا سرد است و در این شرایط، او و بسیاری دیگر از اهالی گاومیشآباد که در حیاط یا روی پشت بام ساکن شدهاند با بخاری برقی خود را گرم میکنند.
بوی فاضلاب در خانهها
بدیع چمپور و خانواده پنجنفرهاش تا هفته پیش در چادری که در پشت بام برپا کرده بودند، زندگی میکردند و حالا با وجود نگرانی از ریزش دیوارهای خانهای که 2 سال پیش با امید و آرزو ساخته بود، به خانه بازگشتهاند. بدیع به همشهری میگوید: برخی ترکها تا سقف کشیده شده است. همه وسایل خانه و حتی کمدهای دیواری خراب شده است و نمیدانم چطور این خسارت را جبران کنم. مدتی پیش آمدند و از خانهها گزارش خسارت گرفتند، اما دیگر هیچ کس سراغمان نیامد و بلاتکلیف ماندهایم.
او با اینکه چند بار همه وسایل و خود خانه را شسته، هنوز از بوی فاضلابی که در فضای خانه میپیچد گلایه دارد و نمیداند چطور باید چارهای برای این بوی نامطبوع اندیشید.
بخاری نفتی به چه کارمان میآمد؟
جمپور، یکی دیگر از اهالی گاومیشآباد، هم از 3 ترک عمیق روی دیوارهای خانهاش یاد میکند که نتیجه 4 روز ماندگاری آب به ارتفاع یک متر است. او به همشهری میگوید: مجبوریم با همین شرایط در خانه زندگی کنیم. خانهام رهن است. اگر تسهیلات بدهند آن را تعمیر میکنم.
جمپور کمکها را محدود به مواردی جزئی چون پتو و غذا و بخاری نفتی میداند که مورد آخر به هیچکارشان نمیآید. او توضیح میدهد: فرشها، یخچال، تلویزیون و همه وسایل خانهام از بین رفته است و برای جبران آن پول ندارم.
دیوارهای بادکرده و نمگرفته
ستار مقدم، از دیگر اهالی، البته از توزیع فرش، یخچال و تلویزیون در میان برخی از اهالی خبر میدهد که از سوی یکی از ارگانها صورت گرفته است. او هم یک تلویزیون و یک بخاری گرفته، اما لوازم خانگی او به صورت کامل خسارت دیده و از فرش گرفته تا لباسشویی و حتی سرامیکهای خانه همه از بین رفته است. خانواده ستار در خانه اقوام هستند و او خود به خانهای بازگشته که هنوز بوی فاضلاب میدهد و دیوارهای بادکرده و نمگرفته آن یادگار فاضلابی است که 4 روز در خانه آنها ماند. ستار مانند بسیاری از اهالی گاومیشآباد و کوتعبدالله در سیل فروردین امسال به کمک مردم روستاهای اطراف رفته بودند و حالا خود در انتظار کمک مسئولان ماندهاند.
مسئولان گزارش عملکرد بدهند
صادق هلالی، یکی از نیروهای جهادی حاضر در اهواز، هم با تایید گفتههای اهالی به مشکل مهمتر آنها اشاره میکند؛ ایجاد شبکه جمعآوری آبهای سطحی و فاضلاب. او با بیان اینکه این بار هم فاضلاب تخلیه شد و مردم به خانههایشان بازگشتند، به همشهری میگوید: بنیاد برکت در حال رسیدگی به مشکلات ساختوساز و استحکامبخشی خانههاست، اما مردم میخواهند مشکل فاضلاب برای همیشه حل شود.
او با بیان اینکه شبکه آب و فاضلاب استان لولهکشی در برخی از محلهها مانند «آخر آسفالت» را آغاز کرده است، میافزاید: قرارگاه خاتمالانبیا (ص) وعده داده است که مشکل آب و فاضلاب استان را پیگیری کند. آتشنشانی هم به صورت مستمر در حال آهکپاشی در مناطق است. گروههای جهادی هم پیگیر جبران خسارت و کارهای عمرانی درحد توانشان هستند، اما مهمترین دغدغه مردم نگرانی از چگونگی هزینه کردن بودجهای است که به اسم آب و فاضلاب به استان اختصاص مییابد. مسئولان باید با ارائه گزارش عملکرد اعتماد شهروندان را جلب کنند.
بی تو هر لحظه مرا بیم فروریختن است
اهالی گاومیشآباد، همانطور که مشاور فرماندار شهرستان کارون تاکید میکند، بدون این خسارتها هم مردم محرومی هستند. حالا سست شدن خانهها، ترک دیوارها و خراب شدن بسیاری از لوازم خانگی اوضاع آنها را بدتر کرده است. وقتی از جبران خسارت حرف میزنند به حداقلها هم دلخوشند؛ حداقلهایی که باید زودتر میرسید تا به زخمی بزنند. روزهای زیادی از زمانی که مدیریت بحران استان از تشکیل پرونده برای خانههای خسارتدیده خبر داده بود، گذشته است. یک ماه شاید برای مسئولان زمان زیادی نباشد، اما برای گاومیشآبادیها که خانههایشان بوی فاضلاب میدهد و سقفشان لرزان است، زندگی به سختی میگذرد: «بی تو هرلحظه مرا بیم فروریختن است.»
جزئیات پرداخت خسارت به آسیبدیدگان
بنابر اعلام مدیریت بحران خوزستان، قرار است برای ساخت واحدهای شهری، 12 میلیون تومان تسهیلات بلاعوض و 50 میلیون تومان وام با کارمزد 4 درصد و 12 میلیون تومان برای اسکان موقت پرداخت شود. برای ساخت واحدهای روستایی آسیبدیده هم 10 میلیون تومان وام بلاعوض و 40 میلیون تومان وام با کارمزد 4 درصد درنظر گرفته شده است و 10 میلیون برای اسکان موقت آنها پرداخت میشود. 5 میلیون تومان وام بلاعوض و 10 میلیون تومان وام با کارمزد 4 درصد نیز برای 2500 واحد مسکونی شهری، روستایی و تجاری تعمیری در نظر گرفته شده است. همچنین 5 میلیون تومان بلاعوض و 15 میلیون تومان وام با کارمزد 4 درصد بهمنظور خرید لوازم معیشتی، سرمایهای و خانگی برای 3500 خانوار مصوب شده است. با وجود این مصوبه، هنوز پرداخت خسارتها آغاز نشده است.