خدمات شهرداری به معلولان رایگان می‌شود

مجید جباری _ خبر‌نگار

شورای شهر تهران دیروز روز پرکاری را پشت سر گذاشت و علاوه بر تصویب بخش دیگری از سیاست‌ها و الزامات بودجه۹۹ شهرداری تهران، طرحی یک‌فوریتی را اعلام وصول کرد که شهرداری تهران را به ارائه خدمات رایگان به معلولان پایتخت ملزم می‌کند.
یکصدوهشتادمین جلسه شورای شهر تهران با سخنان محسن هاشمی، رئیس شورای شهر آغاز شد. او که در یکصدو‌هفتادوهشتمین جلسه، تذکر سیدحسن رسولی، خزانه‌دار شورا مبنی بر کنار گذاشتن برخی مقدمات پیش از دستور جلسات را وارد دانسته بود، دیروز جلسه را با کمترین تأخیر شروع کرد و خطاب به 7عضوی که خواستار خواندن تذکرات خود بودند، گفت بهتر است برای رسیدگی به دستور جلسات، تذکرها در صحن خوانده نشود. به این ترتیب پس از نطق پیش از دستور الهام فخاری، تنها دستور جلسه دیروز پارلمان شهری پایتخت به جریان افتاد و اعضای شورا بخش دیگری از جزئیات طرح سیاست‌ها و الزامات بودجه99 شهرداری تهران را تصویب کردند.
در جریان بررسی ادامه جزئیات این طرح که کلیات و بخشی از جزئیاتش در جلسات پیشین بررسی و مصوب شده بود، اعضا‌ اصلاحات متعددی را در قالب پیشنهادهایی مطرح کردند. در این میان اما حجت نظری با 10پیشنهاد، بازهم یکی از پرکار‌ترین روزهای کاری خود را پشت سر گذاشت. اما در آغاز بررسی طرح، مجید فراهانی، رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورا اظهار کرد: «پیشنهادهای اعضای شورا درباره این سیاست‌ها در جلسه مشترک اخذ شد. ۱۳مورد از این پیشنهادها، اصلاح عبارتی و یا الحاق تبصره جدید بود، اما در بخش‌هایی که پیشنهادها تناقضی با اصل موضوع سیاستگذاری نداشت، پذیرفته و در متن طرح لحاظ شده است.»
با وجود سخنان فراهانی مبنی بر اینکه پیشنهادها مورد تأیید کمیسیون برنامه و بودجه در متن طرح سیاست‌های اجرایی و الزامات تدوین بودجه سال۹۹ اعمال شده، مقرر شد پیشنهادها مطرح و رأی‌گیری شود. از این‌رو، پیشنهادها به‌ترتیب مطرح شد و پس از بحث و بررسی و صحبت‌های موافقان و مخالفان، برخی از پیشنهادها به تصویب رسید که بیشتر آنها اصلاحات عبارتی بود. در ادامه جلسه محمد علیخانی پیشنهاد داد که در بند تجهیز منابع عمومی شهرداری و اتکا به درآمدهای پایدار قید شود که درآمدها به‌گونه‌ای پیش‌بینی شود که امکان تحقق آن وجود داشته باشد. در نهایت این پیشنهاد هم پس از بحث و بررسی با 12رأی به تصویب رسید.
یکی از موضوعات مهمی که دیروز در قالب پیشنهاد حجت نظری درباره بند ۸ بخش هزینه‌ای عنوان شد، اعتبارات موضوع مواد ۱۶ و ۱۷ بودجه شهرداری بود. حجت نظری درباره پیشنهادش گفت: «سازمان شهرداری‌ها در بخشنامه ابلاغی خود درباره پیش‌بینی اعتبارات موضوع مواد ۱۶ و ۱۷ بودجه شهرداری معادل ۲درصد بودجه هزینه‌ای را مجاز اعلام کرده، این در حالی است که در طرح مذکور، این رقم یک درصد بودجه هزینه‌ای مجاز است؛ بنابراین بهتر است ما نیز این رقم را به 2درصد برسانیم. در ادامه، بهاره آروین در مخالفت و شهربانو امانی به‌عنوان موافق پیشنهاد صحبت کردند اما در نهایت این پیشنهاد هم با 15رأی به تصویب شورا رسید.
از دیگر تبصره‌های پیشنهادی در این جلسه مربوط به بخش تملک دارایی‌ها و سرمایه‌ای بود که محمد علیخانی آن را پیشنهاد کرد که این پیشنهاد با 17رأی تصویب شد. به این ترتیب، شهرداری تهران مکلف شد منابع و مصارف تملک و دارایی را به‌نحوی پیش‌بینی و مدیریت کند که حداقل سالانه ۵درصد بدهی سنواتی کاهش یابد.

   از اماکن ورزشی تا صدور پروانه 

در پایان وقت شورا، سیدابراهیم امینی که به جای محسن هاشمی رفسنجانی ریاست جلسه را برعهده گرفت، طرح پیشنهادی زهرا نژاد‌بهرام را درباره خدمات رایگان شهرداری تهران به معلولان ‌اعلام وصول کرد. به این ترتیب و درصورت تصویب این طرح که با قید یک فوریت اعلام وصول شد، شهرداری تهران به ارائه رایگان خدمات مجموعه‌های ورزشی تحت تملک  خود و منوط‌کردن هرگونه صدور پروانه و گواهی ساختمان با رعایت ضوابط مناسب‌سازی در راستای ارائه خدمات به افراد دارای معلولیت ملزم می‌شود.

   تداوم 4دهه آزمون و خطا

الهام فخاری دیروز در نطق پیش از دستور خود گفت:4 دهه است که آزمون و خطا ادامه دارد. سرانه‌های فرهنگی همچون سرانه مطالعه، تبدیل به رازهای مگو شده‌اند و آمارهای متناقضی از میزان دسترسی به کتابخانه‌های عمومی و کتابفروشی در کلانشهر تهران منتشر می‌شود. دسترسی به فضاهای فرهنگی همچون کتابفروشی‌های محلی و کتابخانه‌های عمومی همچنان گرفتار توزیع ناعادلانه خدمات شهری است. کلنی‌های فرهنگی برای بخش اعظمی از شهروندان با پیمودن راهی طولانی، قابل دسترس است. در عین‌حال تامین فضاهای فرهنگی برای گروه‌های سنی مختلف- کودکان و نوجوانان از همه‌ مهم‌تر گروه‌های اجتماعی ازجمله توان‌یابان و شهروندان با نیازهای ویژه- فراموش شده است.بسیاری از محله‌های تهران هنوز در آرزوی داشتن یک باب کتابفروشی و کتابخانه‌ عمومی باقی مانده‌اند. فضاهای فرهنگی عمومی در مناطق پایین‌دست اگر هستند هم بی‌رمق و خالی از شورند و رغبتی برای ساکنان و همسایگان کتابخانه‌های عمومی ایجاد نشده تا به کتابخانه سری بزنند و کتابی برای امانت به خانه ببرند.در 2 سال اخیر برای حمایت از کتابخانه‌های عمومی شهر تهران برنامه چشمگیری پیاده نشده و تعداد بازدیدکنندگان و مراجعان همچنان ناامید‌کننده و یکی از آخرین پیمایش‌ها مربوط به سال۸۸ است.
سال۹۸ تنها 60میلیون ریال برای حمایت از کتابخانه‌های عمومی شهر تهران تصویب و از بودجه‌ مصوب پرداخت شده است که این بودجه‌ اندک برای شهری به وسعت تهران با ابهام‌های زیادی روبه‌روست. سازوکارها مشخص نیستند و نهادهای دست‌اندرکار وظیفه‌ای برای ارائه‌ گزارش‌های روشن و دقیق از چگونگی هزینه‌کرد منتشر نمی‌کنند.
در پایان امیدوارم شهرداری تهران به این وظیفه‌ زیربنایی در تامین فضاهای عمومی فرهنگی به‌خصوص کتابخانه‌های عمومی اهتمام بورزد و با سیاستگذاری و اقدام و نظارت درست و دقیق فضای همگانی و متعلق به مردم را برای مردم شاداب نگه‌داریم.

باید صدای نارضایتی مردم را بشنویم
رئیس شورای شهر تهران دیروز یکصد و هشتادمین جلسه را با اشاره به روز قانون اساسی و یادآوری ناآرامی‌های اخیر آغاز کرد.
محسن هاشمی رفسنجانی با بیان اینکه اگر می‌خواهیم نظام و ایران اسلامی بماند، باید صدای نارضایتی و مشکلات مردم را بشنویم و فراتر از تظاهر و تبلیغات به آن توجه کنیم، گفت: «همچنین از تضییع حقوق عمومی که تنفس هوای پاک یکی از نخستین مصادیق آن است بپرهیزیم و با مردم صادق و در برابر آنها متواضع باشیم.»
او اضافه کرد: «دقیقا 40سال از تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی در سال1358 می‌گذرد، قانون اساسی یک میثاق ملی و بالاترین سندی است که میان ملت وحاکمیت برای تحقق اهداف نظام و وظایف و اختیارات حکومت و اجزای آن منعقد می‌شود.» او بیان کرد: «امروزه 2 جریان افراطی و تفریطی، قصد تضعیف قانون اساسی را دارند، یک جریان می‌خواهد با حذف و تضعیف ارکان مترقی قانون اساسی، کشور را به سوی تحجر و انحطاط ببرد و جریان دیگر می‌خواهد با حذف قیود اسلامی، جامعه را به‌سوی درگیری و تضعیف استقلال و حاکمیت ملی سوق بدهد.همه شهروندان و جریانات سیاسی باید بپذیرند که اجرای بی‌کم وکاست قانون اساسی فعلی، می‌تواند تامین‌کننده امنیت، آزادی و حقوق ملت و حاکمیت باشد.»
هاشمی ادامه داد: «در قانون اساسی، ملت و حاکمیت، حقوقی مشخص دارند و بین اجزای حاکمیت از مقام رهبری تا قوای سه‌گانه و سایر دستگاه‌های اجرایی، نظامی و نظارتی روابطی منظم و مهندسی شده وجود دارد که باید حق و وظیفه هر جایگاه به‌درستی تبیین و اجرا شود؛ ازجمله شوراها که فصل هفتم قانون اساسی به آنها اختصاص یافته و متأسفانه با سپری شدن 40 سال، تنها یک چهارم وظایف قانونی به شوراها تفویض شده است.» هاشمی‌رفسنجانی در پایان سخنانش اظهار کرد: «ناآرامی‌های اخیر نشان داد که اگر از قانون اساسی تنازل و به مفاد آن بی‌توجهی کنیم، فصل مشترک و جای دیگری برای ایجاد یک میثاق وتوافق ملی باقی نمی‌ماند و بخش عمده نارضایتی و مشکلات امروز مردم به پاس داشته نشدن حقوق آنها در قانون اساسی باز می‌گردد.»


محمدجواد حق‌شناس
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورا

روز جهانی افراد دارای معلولیت با شعار ارتقای مشارکت افراد دارای معلولیت برای رهبری امور،  تصمیم‌گیری‌ها و تحقق توسعه پایدار مزین شده است. ارزیابی می‌شود بین ٨٠٠هزار تا یک میلیون نفر از جمعیت شهروندان تهرانی دارای معلولیت باشند. آمار افراد دارای معلولیت در سرشماری سال 1395 حذف شده و هم‌اکنون آمار دقیقی از جمعیت این افراد در تهران وجود ندارد. در شهر تهران جمعیتی معادل ١١٥هزار نفر دارای پرونده در بهزیستی هستند که این نشانگر اشکال جدی در شناسایی ابعاد مسئله است. از این رو،  لازم است مرکز آمار در سرشماری سال 1400 این قصور غیرقابل‌قبول را جبران کند. در همین رابطه مواردی را به مدیریت شهری تهران متذکر می‌شوم.یکی از ضرورت‌های بسترسازی‌ برای حضور و مشارکت افراد دارای معلولیت در جامعه، افزایش دانش و آگاهی مردم نسبت به توانمندی‌ها و نحوه تعامل درست با این بخش از جامعه است. در این راستا طبق ماده ٢٠ قانون جامع حمایت از افراد دارای معلولیت، شهرداری‌ها موظف به پخش تیزرهای آموزشی در سالن‌های سینما و سایر امکانات رسانه‌ای بدون اخذ هزینه هستند. از این‌رو به شهرداری تهران یادآور می‌شوم نسبت به پیش‌بینی سازوکار نحوه استفاده افراد دارای معلولیت از سالن‌های سینمایی و امکانات رسانه‌ای شهرداری اقدام و نتیجه را به شورا ارائه کند .طبق قانون استفاده افراد دارای معلولیت از مراکز،  تاسیسات و خدمات ورزشی دستگاه‌های دولتی،  شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور رایگان است؛ بنابراین مناسب است شهرداری با قید فوریت پیشنهاد برنامه‌ای و بودجه‌ای متناسبی را به شورا بیاورد. همچنین با توجه به اینکه طبق قانون، ‌معلولان از پرداخت هزینه‌های صدور پروانه ساختمانی،  آماده‌سازی‌ زمین و عوارض نوسازی معاف هستند، پیشنهاد می‌شود شهرداری سازوکار لازم برای تامین اعتبار مورد نیاز را در لوایح بودجه سالانه،  طبق تبصره ٢ ماده مذکور،  پیش‌بینی و به شورا ارائه کند.

مجید فراهانی
 رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر

عدم‌تحقق دسترس‌پذیری شهر برای معلولان عزیز، سبب شده است تا این گروه از شهروندان از حق زندگی در شهر به‌صورت کامل برخوردار نگردند.  در این شرایط هرچه میزان معلولیت جسمی و حرکتی عزیزان بیشتر باشد،  مشکلاتشان برای رفت‌وآمد، کار و زندگی در سطح محله و شهر بیشتر است. در چنین شرایطی فراهم کردن دسترسی،  حمل‌ونقل آسان برای رتق و فتق امور تحصیلی،  درمانی و نیازهای حیاتی این عزیزان کمترین خدمتی است که شهرداری از طریق دسترس‌پذیر کردن شهر و تسهیل استفاده این عزیزان از شبکه حمل‌ونقل عمومی باید ارائه کند. براساس ماده 4 قانون حمایت از حقوق معلولان؛ شهرداری‌ها مکلفند، صدور پروانه احداث، بازسازی و پایان کار برای همه ساختمان‌ها و اماکن با کاربری عمومی از جمله مجتمع‌های مسکونی،  تجاری،  اداری،  درمانی وآموزشی را به رعایت ضوابط و استانداردهای مصوب شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران و اصلاحات پس از آن در مورد دسترس‌پذیری افراد دارای معلولیت توسط مجری، مشروط کنند؛ امری که اگر در صدور پروانه‌های ساختمانی و پایان کار مورد توجه شهرداری قرار گیرد و شهرداری به وظیفه قانونی خود در این زمینه عمل کند بدون شک زمینه‌ساز بهبود و ارتقای سطح دسترس‌پذیری معلولان در تهران خواهد شد. بر همین اساس اینجانب به‌عنوان نماینده مردم تهران در اجرای بند 3 ماده 71 قانون شوراهای اسلامی کشور، درباره « لزوم توجه به اجرای ماده 4 قانون حمایت از حقوق معلولان در صدور پروانه و پایان کار ساختمان‌ها» به شهرداری تهران تذکر می‌دهم  و انتظار دارم شهرداری بیش از پیش به مسئله دسترس‌پذیری شهر و خدمت به معلولان توجه کند.