مسکن
در جستوجوی صاحبخانه منصف
رئیس اتحادیه املاک کرج: بازار اجاره‌بها همچنان ملتهب است و شاید پویش صاحبخانه خوب بتواند وضعیت را متعادل کند
زهرا اشرف‌زاده | البرز- خبرنگار
«از رهن و اجاره انواع ملک با قیمت نامتعارف و خارج از توان مردم معذوریم». این جمله‌ای است که این روزها روی شیشه برخی از مشاوران املاک نوشته شده است و تصویر آن در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود. مشاوران املاکی که به پویش صاحبخانه خوب پیوستند تا بتوانند هموطنان خود را در یافتن خانه‌ای مناسب با وضعیت اقتصادی‌شان یاری کنند.
این روزها که فصل جابه‌جایی مستاجران است شرایط برای این افراد با سال‌های قبل تفاوت عمده‌ای دارد، چراکه قیمت‌ها به صورت کنترل‌نشده‌ای افزایش یافته است. در سال‌های قبل افزایش اجاره با روال قبلی و عرف جامعه در مسیر خود پیش می‌رفت، اما امسال وقتی قیمت مسکن چندبرابر شد، صاحبخانه‌ها هم به تبعیت از این افزایش قیمت، اجاره‌بها را افزایش دادند. این افزایش در البرز و شهرهای آن بیشتر احساس می‌شود، چراکه شاهد سرریز جمعیت پایتخت به این منطقه هستیم و همین افزایش تقاضا و کمبود عرضه مسکن، البرزنشینان را با مشکل مواجه کرده است.
اکنون در این شرایط پویشی با نام صاحبخانه خوب را راه‌اندازی کرده‌اند و از مالکان می‌خواهند با توجه به مشکلات اقتصادی، اجاره‌بها را افزایش ندهند یا افزایش حداقلی دهند. در این پویش همچنین از مستاجران خواسته شده نام صاحبخانه‌ای را که رعایت شرایط کنونی را کرده و اجاره‌بها را افزایش نداده عنوان کنند. اما سوال اینجاست که این پویش چه‌قدر می‌تواند در بهبود شرایط کمک کند.
همراهی بنگاه‌داران
یکی از مشاوران املاک در شهر جدید هشتگرد که به پویش صاحبخانه خوب پیوسته است و خانه‌های با اجاره بالا را در واحد صنفی خود معامله نمی‌کند، می‌گوید: حدود یک ماه قبل بود که به این پویش پیوستم و پشت شیشه مغازه هم نوشتم. هر چند این موضوع به ضرر من تمام شد و خیلی صاحبخانه‌ها دیگر اجاره خانه خود را به ما نمی‌سپارند، اما از این کار راضی هستم.
«احمد عالی» می‌افزاید: شاید این پویش تاثیری روی شرایط کلی بازار نداشته باشد، اما از نظر روانی می‌تواند در جامعه تاثیر مثبت بگذارد و در درازمدت موثر واقع شود، مثلا گاهی آن‌قدر با صاحبخانه صحبت می‌کنیم تا راضی شود قیمت را پایین بیاورد، چراکه عقیده دارم در این شرایط مردم باید به فکر هم باشند.
وی با تاکید بر ترویج فرهنگ‌سازی در این زمینه ادامه می‌دهد: فرهنگ‌سازی در این زمینه علاوه بر این‌که باعث اتحاد و یکدلی مردم می‌شود، می‌تواند آرامش را به بازار مسکن اجاره بازگرداند.
تشکر از صاحبخانه خوب
یکی از مستاجران کرجی که به گفته خودش صاحبخانه خوب و منصفی دارد، می‌گوید: حدود 8 سال است که در یک واحد آپارتمانی در میدان توحید کرج ساکن هستم. سال اولی که در این خانه ساکن شدم 10 میلیون تومان پول پیش و 400 تومان کرایه دادم. از آن سال تاکنون صاحبخانه مبلغی به هیچ‌کدام اضافه نکرده است.
«رحیم محجوب» با تشکر از صاحبخانه‌اش می‌افزاید: صاحبخانه ما اگر بخواهد می‌تواند خانه را با قیمت بسیار بالاتری اجاره دهد، اما او پیرمرد خوش‌قلبی است که وقتی می‌بیند درآمد ما کم است و با این پول پیش کم نمی‌توانیم جای دیگری اجاره کنیم، نه‌تنها اجاره را افزایش نمی‌دهد، حتی پول تمدید اجاره‌نامه را هم خودش متقبل می‌شود.
پویش‌های زودگذر
یکی دیگر از شهروندان اما این پویش را موثر نمی‌داند و می‌گوید: پویش صاحبخانه خوب مثل یک مسکن سردرد است و برای چند روز یا چند ماه شاید بتواند تاثیر بگذارد، اما اگر از تب و تاب بیفتد، باز هم گرانی و بی‌خانمانی شروع می‌شود. دولت باید از ریشه به فکر باشد و با این پویش‌های زودگذر نمی‌توان چنین مشکل بزرگی را حل کرد.
«مریم میرزایی» ادامه می‌دهد: صاحبخانه ما نه‌تنها به این پویش نپیوسته، بلکه هم اجاره و هم پول پیش را افزایش داده است و به دلیل این‌که فرزندانم را در مدرسه نزدیک خانه ثبت‌نام کرده بودم مجبور شدم با گرفتن وام و قرض از بستگانم پول پیش را تهیه کنم.
نبود نظارت بر قیمت اجاره
رئیس اتحادیه املاک کرج می‌گوید: نظارت بر قیمت اجاره‌بها وظیفه اتحادیه املاک نیست و قانونی نیز در این زمینه وجود ندارد، اما شاید پویش صاحبخانه خوب بتواند وضعیت بازار اجاره‌بها را متعادل کند.
«محمد قمی» می‌افزاید: البته این نظارت نکردن به این معنی نیست که هر مالکی برای مسکن خود قیمت اجاره‌بهای دلخواه و غیرمتعارف تعیین کند، بلکه عرف بازار، منطقه و نوع امکانات واحد مورد اجاره در قیمت آن دخیل هستند.
وی ادامه می‌دهد: در کل می‌توان گفت بازار اجاره‌بها همچنان ملتهب است و هیچ ثباتی ندارد؛ به همین دلیل اجاره‌بها در مقایسه با سال گذشته 30 تا 50 درصد افزایش یافته است، اما پیش‌بینی ما این است که با توجه به رکود وضعیت کنونی، در ماه‌های آینده به ثبات برسد.
تاثیرات روانی مثبت
رئیس اتحادیه املاک کرج با اشاره به پویش صاحبخانه خوب می‌گوید: این پویش از صدا و سیما و شبکه 3 شروع شد و صدا و سیمای البرز هم چند برنامه و گزارش از اتحادیه و مشاوران املاک که به این پویش پیوسته بودند تهیه کرد که امیدواریم تاثیرگذار باشد. «محمد قمی» ادامه می‌دهد: راه‌اندازی این پویش‌ها حداقل تاثیرات روانی مثبتی به همراه دارد و بعید نیست بتواند وضعیت را متعادل کند. در کرج هم برخی صاحبخانه‌ها و مشاوران املاک تحت تاثیر این پویش قرار گرفته‌اند و می‌بینیم که به صورت خودجوش بدون این‌که اتحادیه بگوید اقدام به نصب بنر کرده‌اند. وی اضافه می‌کند: توصیه من به مستأجران این است که اگر می‌توانند با موجر تعامل خوبی داشته باشند و با هم کنار بیایند و اجاره خود را تمدید کنند، چراکه جابه‌جایی برای هر 2 طرف هزینه دارد.
استقبال از پویش صاحبخانه خوب در فردیس
رئیس اتحادیه املاک فردیس با بیان این‌که پویش صاحبخانه خوب در فردیس تاثیر مثبتی داشته و اتحادیه برنامه‌های مختلفی برای آن تدارک دیده است می‌گوید: با توجه به این‌که بعد از گرانی مردم به شهرهای حاشیه‌ای از جمله فردیس مهاجرت کردند، همین موضوع باعث شد قیمت‌ها در این شهرستان بالا برود. با این وجود در جلسه‌ای که با حضور مقامات شهرستان از جمله نیروی انتظامی، اصناف، معاونت شهرداری و... برگزار کردیم، تصمیم بر این شد که تمام مشاوران املاک را تشویق به پیوستن به این پویش کنیم.
به گزارش همشهری «پیمان مددی» می‌افزاید: درست است که قیمت‌گذاری دست مشاور املاک نیست، اما با توجه به این پویش و بنرهایی که در واحد‌های صنفی زده شد، معامله‌ای خارج از قیمت عرف در شهرستان صورت نمی‌گیرد.
وی ادامه می‌دهد: تعدادی از مشاوران املاک تحت تاثیر همین پویش وقتی می‌بینند مستاجر نیازمند است، از حق کمیسیون خود می‌گذرند و یا مبلغ اندکی می‌گیرند. برخی ملک مالکانی را که اجاره نامتعارف می‌خواهند معامله نمی‌کنند. همچنین صاحبخانه‌هایی هستند که به مشاور املاک مراجعه کرده و گفته‌اند می‌خواهیم خانه خود را به نصف قیمت یا قیمت سال قبل اجاره دهیم.
مددی می‌گوید: یکی از برنامه‌های اتحادیه این است که برای تمام مشاوران املاک شهرستان همایشی در این رابطه برگزار کنیم که در آن از صاحبخانه‌های خوب نیز قدردانی خواهیم کرد.
رئیس اتحادیه املاک فردیس پویش صاحبخانه خوب را مفید و موثر می‌داند و می‌گوید: شاید عده‌ای مخالف چنین پویش‌هایی باشند و آن را تاثیرگذار ندانند، اما حداقل این پویش در شهرستان فردیس بسیار تاثیرگذار بوده و اگر سایر شهرستان‌ها هم برنامه‌ای در این زمینه داشته باشند، قطعا موفق خواهند بود.
یک پویش موفق برنامه‌ریزی می‌خواهد
«پویش مردمی» یا «کمپین» در مواقعی شکل می‌گیرد که مردم و فعالان اجتماعی راجع به مساله‌ای حساس شده باشند و سعی می‌کنند به شکل یک پویش، حرکتی را برای رفع یک مشکل یا آسیب اجتماعی آغاز کنند. حالا این بار نوبت به پویش صاحبخانه خوب رسیده است. پویشی که بعد از ارقام سربه‌فلک‌کشیده اجاره‌بها در کشور شکل گرفت تا به مردم یادآوری کند خودشان باید به فکر هم باشند. در واقع تشکیل پویش مردمی و جلب مشارکت عمومی، یکی از راهکارهای رویارویی با مشکلات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و تلاش برای حل آنهاست، اما این پویش‌ها چه‌قدر می‌تواند بر حل مشکلات تاثیر بگذارد.
به گزارش همشهری، یک فعال رسانه‌ای در این رابطه می‌گوید: پویش‌ها و هشتک‌ها شاید در چند سال قبل اهمیت چندانی نداشتند اما حالا در مسائل مهم روز از آنها استفاده می‌شود و این نشان‌دهنده ضرورت آنها و دغدغه‌‌مند بودن فعالان است. در واقع ایجاد این پویش‌ها نیازهای جامعه را بیان می‌کند.
«فرشید موتمن» می‌افزاید: با گسترش استفاده از فضای مجازی و تأثیرگذاری این فضا بر اتفاقات و حوادث مختلف، شاهد افزایش پویش‌های اجتماعی بوده‌ایم که برخی از آنها تاثیرگذار و برخی بی‌تاثیر بوده‌اند.
وی در پاسخ به این‌که چه مساله‌ای باعث می‌شود یک پویش تاثیرگذار باشد، می‌گوید: پویش و کمپین باید حتما با برنامه باشد، یعنی این‌که برای شروع، ادامه و پایان آن برنامه داشت تا بتوان خروجی خوبی از آن دید، اما در کشور ما خیلی از پویش‌ها فقط بر اثر یک جرقه شروع می‌شود و چون برنامه‌ای پشت آن نیست، منجر به رفتار بیرونی نمی‌شود.
موتمن اضافه می‌کند: برای این‌که یک پویش به موفقیت برسد، نباید به گذاشتن پست و هشتک در فضای مجازی اکتفا کرد، بلکه فعالان باید تلاش کنند با استفاده از تکنیک‌های درست رسانه‌ای به آن جنبه بیرونی ببخشند.
این فعال رسانه درباره پویش صاحبخانه خوب می‌گوید: وقتی می‌بینیم در شهرهای مختلف بنگاه‌داران و گاهی صاحبخانه‌ها به این پویش پیوسته‌اند نشان می‌دهد که تاحدودی تاثیرگذار بوده است و اگر برنامه‌ای پشت آن باشد، قطعا از بین نخواهد رفت.
