عکس‌های مخفیانه از قبرستان شاتل‌های روسیه
عکس‌های تازه‌ای که به‌صورت مخفیانه از پایگاه قدیمی شوروی سابق گرفته شده فضاپیماهای به سرانجام نرسیده روس‌ها را نشان می‌دهد
نشریه VICE عکس‌های بی‌سابقه‌ای از یکی از تاسیسات قدیمی شوروی منتشر کرده که علاقه‌مندان به فضا را هیجان زده کرده است. به گفته این نشریه، عکاس این تصاویر به‌صورت مخفیانه وارد تاسیسات متروکه متعلق به شوروی سابق در قزاقستان شده و از معدود کسانی است که به‌دست نیروهای امنیتی نیفتاده است. براساس گزارش این نشریه، این عکاس که نامش فاش نشده تحت تعقیب نیروهای امنیتی روسیه قرار گرفته است. فضاپیماهایی که در این تاسیسات رها شده‌اند بخشی از برنامه بوران شوروی به‌حساب می‌آید که در رقابت برنامه شاتل‌های فضایی آمریکا پیگیری می‌شد؛ البته پس از سقوط شوروی عملا این برنامه به فراموشی سپرده شد اما تاسیسات ۷۰ تا ۹۰ کیلومتری آن هنوز در قزاقستان وجود دارد و تحت مراقبت است. یکی از این فضاپیماهای قابل استفاده مجدد در سال۲۰۰۲ طی طوفانی به‌خاطر خراب شدن آشیانه آن نابود شد. نمونه دیگری از آن در موزه فضایی آلمان است و دو نمونه دیگر که بسیاری آنها را همان شاتل می‌خوانند در همین مرکز فضایی باقی مانده‌اند. این شاتل‌ها هم‌اکنون جزئی از اموال کشور قزاقستان هستند و در ساختمان MIK در پایگاه فضایی بایکونور رها شده‌اند تا خاک بخورند. یکی از شاتل‌های باقیمانده OK-1K2 پیچکا (به معنی پرنده کوچک) است که قرار بود در سال۱۹۹۱ به‌پرواز درآید.
بوران همیشه برنامه‌ای مخفیانه برای توسعه شاتل‌های فضایی با قابلیت استفاده مجدد بوده است. بوران، تنها شاتل فضایی شوروی بود که به‌طور کامل ساخته و در مدار زمین آزمایش شد. این فضاپیما برای نخستین‌بار در ۱۵نوامبر۱۹۸۸ (۲۴آبان۱۳۶۷) در مدت ۳ساعت و ۴۰دقیقه بدون سرنشین در خارج از جو زمین پرواز کرد و سپس در فرودگاه بایکونور قزاقستان به همراه یک فروند میگ۲۵ که فضاپیما را از ارتفاع ۲۰کیلومتری سطح زمین تا لحظه فرود اسکورت می‌کرد به زمین نشست. برنامه بوران همزمان با پروژه شاتل آمریکا در دهه۷۰ میلادی در شوروی سابق آغاز شد اما به‌علت کمبود بودجه به سرانجام نرسید.
در همینه زمینه :
