دیدگاه
الحاق به FATF برای آینده
کامران ندری/ مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی و بانکی
نپذیرفتن قواعد و مقررات گروه ویژه اقدام مالی (FATF) تعاملات مالی و تجاری ما با جهان پیرامون را سخت خواهد کرد. هرچند در شرایط فعلی نیز ما در روابط خود با مشکل مواجه هستیم اما نپیوستن به FATF باعث می‌شود کشورهایی که قول دادند در این تعاملات کمک کنند و همراه ما باشند نیز به‌احتمال‌زیاد در روابط با ما با دشواری و سختی مواجه می‌شوند و این روزنه نیز بسته می‌شود.
به‌هرحال دوراهی سختی در این موضع پیش روی ماست؛ چراکه پذیرفتن FATF در شرایط فعلی چندان کمکی به ما نمی‌کند و رد کردن آن هرچند در ظاهر فقط کمی شرایط را برای ما سخت‌تر می‌کند اما اگر بخواهیم بلندمدت به ماجرا نگاه کنیم و روزگار بعد از تحریم‌ها را ببینیم، خواهیم دید که به‌هرحال زمانی تحریم‌ها رفع می‌شود و ما نمی‌توانیم بدون پذیرفتن قواعد جهانی و بین‌المللی وارد دنیای تجارت و تعامل با کشورهای دیگر شویم. به‌عبارت‌دیگر ظاهر کار این است که پیوستن ما به FATF در شرایط فعلی چندان اهمیتی برای ما ندارد و همین مسئله می‌تواند به تصمیمی منجر شود که پیوستن به این گروه را منتفی اعلام کند همچنان که فعلاً شرایط تحریمی باعث شده ما قدری محافظه‌کارانه در مورد این لوایح تصمیم بگیریم اما در بلندمدت ما باید برای تعامل با جهان قواعد این گروه را بپذیریم و به آن ملحق شویم. نکته‌ای که توجه به آن در شرایط فعلی اهمیت زیادی دارد.
مسئله دیگری که گاهی باعث می‌شود برخی الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی را غیرضروری و بی‌فایده بدانند این است که برخی از کشورهای عضو این گروه در مواردی به دلایلی قواعد FATF را نقض می‌کنند و به‌اصطلاح زیر میز می‌زنند اما این کشورها هم در بلندمدت پیرو قواعد گروه هستند و چاره دیگری برای حفظ تعامل خود با جهان ندارند. به‌هرحال ازنظر من پیوستن به FATF یک مسیر طبیعی است که همه کشورها طی می‌کنند و این را پذیرفته‌اند که براساس یک چارچوب و مقررات بین‌المللی مراودات خود را سروسامان بدهند و ریسک معاملات مالی خود را پایین بیاورند. ما هم اگر شرایط فعلی را نادیده بگیریم و قواعد و مقررات بین‌المللی را بپذیریم بهتر است چراکه فرصت پیدا می‌کنیم در تدوین و وضع این مقررات هم مداخله داشته باشیم. این در حالی است که ما فعلاً فقط پذیرنده قواعد هستیم و به‌دلیل اینکه نقشی در تدوین آن نداریم درنتیجه مناسبت کمتری با آنها داریم درحالی‌که می‌توانیم در بلندمدت در تدوین قوانین و قواعد نیز اثرگذار باشیم و برای رفع نقایصی که در آنها می‌بینیم تلاش کنیم.
