چالش آنلاین برای قرنطینه آفلاین

محمد کرباسی- دبیر گروه دانش و فناوری

  از روز شنبه قرار است محدودیت‌های شدیدی در بسیاری از شهرهای کشور برای مقابله با گسترش بیشتر ویروس کرونا و بیماری کووید- 19 اجرایی شود. در این شرایط بسیاری از افراد باید برای قطع زنجیره بیماری در خانه باقی بمانند و به‌احتمال زیاد دور کار باشند. با این حال شواهد موجود نشان می‌دهد با اینکه مدت زمان اندکی تا اجرایی شدن این محدودیت‌های شدید باقی مانده، اما برنامه‌ریزی و هماهنگی‌ها برای استفاده از فناوری‌ها برای کاهش نیاز مردم به خارج شدن از خانه هنوز به مرحله نهایی نرسیده است و بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی و آنلاین همچنان درباره نحوه فعالیت‌شان سردرگم هستند. علاوه بر این به‌احتمال زیاد مانند آنچه در فروردین‌ماه امسال اتفاق افتاد بار شدیدی به شبکه ارتباطاتی کشور وارد خواهد شد و اختلال‌های روزهای اخیر اینترنت به‌شدت کاربران را در این رابطه نگران کرده است. بسیاری از مردم رؤیای اینترنت پرسرعت و نامحدود را دارند تا بتوانند بدون دغدغه کارهای مختلف خود را در زمان محدودیت‌های اعمال شده پیش‌ ببرند. در واقع اکنون یک چالش سه وجهی در سوی دولت، کاربران و پلتفرم‌ها وجود دارد. هر چند عبدالرضارحمانی فضلی، وزیر کشور و فرمانده قرارگاه عملیاتی ستاد مبارزه با کرونا دوشنبه شب در مصاحبه‌‌ای تلویزیونی اعلام کرد تاکسی‌های اینترنتی مثل تاکسی‌ها و آژانس‌ها می‌توانند بعد از ساعت ۲۱ فعالیت کنند، اما هنوز و تا لحظه تنظیم گزارش تکلیف پلتفرم‌های آنلاین دیگر که می‌توانند کمک حال مردم باشند مشخص نیست.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که در این رابطه عصر روز گذشته وزارت ارتباطات جلساتی با مدیران برخی استارتاپ‌ها داشته‌اند، اما به‌صورت عمومی مابقی کسب و کارهای اینترنتی فعلا در هاله‌ای از ابهام هستند. رضا الفت نسب، سخنگوی اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی در گفت‌وگو با همشهری تا لحظه تنظیم خبر می‌گوید: هنوز کسی اطلاع دقیقی از برنامه‌ریزی برای فعالیت کسب و کارهای اینترنتی ندارد. به گفته او به‌صورت قطع با اعمال محدودیت‌ها درخواست مردم برای انجام امور به‌صورت آنلاین ازجمله خرید مایحتاج خود افزایش پیدا می‌کند، اما هنوز مشخص نیست که به چه نوعی قرار است این شرکت‌ها در ساعت روز و همچنین عوامل تحویل و پیک‌های آنها در ساعات پس از ۹ شب صورت بگیرد. به گفته او تنها در خبرها اعلام شده که تاکسی‌های اینترنتی امکان فعالیت دارند و باید فهرست پلاک خودروهای این تاکسی‌ها به راهنمایی و رانندگی اعلام شود. به گفته الفت‌نسب اما درباره بقیه استارتاپ‌ها ازجمله کسب و کارهای خرید آنلاین محصولات سوپر مارکتی و میوه هیچ جزئیاتی مشخص نشده است. گفته می‌شود در جلسه وزارت ارتباطات مقرر شده کسب و کارهای آنلاین جزو گروه مشاغل ضروری قرار بگیرند وتلاش شود محدودیت تردد خودرو برای تاکسی‌های اینترنتی از ساعت 21 تا 4 صبح برداشته شود.

نیاز به تغییر سبک زندگی
هر چند باید هماهنگی‌های لازم به‌صورت فوری از سوی دولت برای امکان استفاده مردم از پلتفرم‌های آنلاین و اینترنت با سرعت بالا صورت بگیرد، اما واقعیت جای خالی فرهنگسازی هم در این حوزه وجود دارد.
ستار هاشمی، معاون فناوری و نوآوری وزیر ارتباطات در این رابطه به همشهری می‌گوید: قبل از دوران کرونا بسیاری از دانشگاه‌ها و اساتید ما هم از ظرفیت فناوری برای آموزش مجازی مطلع نبودند. نقش ارتباطات در مدیریت بحران کرونا بسیار ویژه است. احمد آبنیکی، مدیرعامل یکی از استارتاپ‌های فعال در حوزه خرید کالاهای تند‌مصرف (سوپرمارکتی و میوه) در این رابطه به همشهری می‌گوید: در حوزه فعالیت ما واقعیت این است که هنوز 8. ۹۹ درصد فروش محصولات به‌صورت سنتی و آفلاین صورت می‌گیرد و همه استارتاپ‌های فعال در این حوزه با همدیگر تنها سهمی2. 0 درصدی از فروش آنلاین کالاهای تند مصرف دارند. به گفته او شیوع کرونا باعث شد از اواسط اسفند سال گذشته به‌صورت ناگهانی تقاضای خرید آنلاین از فروشگاه‌های زنجیره‌ای و میادین میوه و تره‌بار چند برابر شود. او می‌‌گوید: کرونا خیلی‌ها را شاید ترغیب کرد که تجربه‌ای را که قبل از این نداشتند  امتحان کنند، اما هنوز نیاز به تلاش زیادی وجود دارد تا مردم دست به تغییر عادت برای حفظ سلامت خود بزنند. سخنگوی اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی تأکید دارد که در شرایط فعلی باید تلاش شود با هماهنگی‌‌های لازم مشکلات دیگر کسب و کارها ازجمله مسئله موجودی کالا حل شود و مردم تشویق به خرید آنلاین برای شکستن زنجیره شیوع کرونا شوند.

 کیفیت اینترنت،مسئله‌ای مداوم
ستار هاشمی، معاون وزیر ارتباطات با اشاره به افزایش بسیار زیاد استفاده مردم از اینترنت با شیوع کرونا در کشور می‌گوید: واقعیت این است که کیفیت اینترنت یک مسئله مداوم، مستمر و همیشگی است و نمی‌توان به آن پروژه‌ای نگاه کرد. حوزه ارتباطی کشور مدت هاست که تعطیلی نداشته است. در شرایط کرونا شبکه ارتباطی کشور ترافیک عجیب و غریبی تجربه کرد. ما این مسئله را با وجود تحریم‌های گسترده تلاش کردیم حل بکنیم. به‌خاطر تحریم‌های مختلف ما امکان تهیه تجهیزات از وندورهای خود را نداشتیم. جنس کاری که برای جلوگیری از اختلال انجام شد از نوع مهندسی بود. کاهش کیفیت طبیعی بوده است، اما شبکه ارتباطی باید از پس تراکنش‌های مالی، آموزش مجازی و... با پایداری شبکه بربیاید. باور من این است که اگر دوستان ما در وزارت بهداشت و کادر درمان در جبهه سلامت بودند همکاران ما در وزارت ارتباطات در جبهه تأمین ارتباطات بودند.