قرنطینه اقتصاد؛ آری یا نه

راه‌حل فوری قطع زنجیره مرگ کرونا کدام است؟ این سؤالی است که از چهره‌های شناخته‌شده اقتصادی، کسب‌وکار و اصناف پرسیده شده و هریک به فراخور واقعیت‌های ملموس اقتصادی و اجتماعی از میان 4گزینه پیشنهادی همشهری، گزینه مطلوب خود را انتخاب کرده‌اند. 4گزینه پیشنهادی ازاین‌قرار است: 1- تعطیلی 2هفته تا یک ماه‌ در نقاط قرمز (به‌ویژه تهران)،2- محدودیت شدید به معنی منع رفت‌وآمد و تجمع بدون تعطیلی با مراقبت و نظارت و برخورد انتظامی و نظامی، 3- ادامه رویه فعلی با دورکاری 50درصدی کارمندان و 4- در شرایط تحریم اعمال محدودیت و تعطیلی به نفع اقتصاد نیست. نکته قابل‌تأمل این است که مصاحبه‌شوندگان غالبا بر لزوم اجرای گزینه یک تأکید دارند؛ اما بنا به واقعیت‌های موجود گزینه دیگری را قابل‌اجرا می‌دانند. آنها فارغ از گزینه انتخابی، بر اصولی مشابه نظیر مسئولیت دولت در تأمین معیشت خانوارها، لزوم فرهنگسازی، توجه به شرایط خاص اقتصادی و نیاز به خردورزی و تدوین برنامه‌های جامع‌نگر تأکید می‌کنند.

1-تعطیلی دوهفته‌ای تا یک ماه برای قطع زنجیره شیوع در نقاط قرمز ( تهران )
2-محدودیت شدید به معنی منع رفت و آمد و تجمع   بدون تعطیلی با مراقبت و نظارت و برخورد انتظامی و نظامی
3-ادامه رویه فعلی با دورکاری 50 درصدی کارمندان
4-در شرایط تحریم اعمال محدودیت و تعطیلی به نفع اقتصاد نیست

فرشاد مؤمنی/ عضو هیأت علمی دانشگاه علامه
گزینه1

در چارچوب مناسبات کنونی اداره کشور، هرگزینه‌ای مطرح شود آنچه عملا اتفاق می‌افتد گزینه4 است؛ چراکه سیاستگذاران وقتی مطلقا شهرها را تعطیل می‌کنند به هیچ‌کدام از لوازم این تعطیلی مطلق تعهد عملی ندارند، یعنی سازوکار و توان اجرایی مشخص و برنامه‌ای برای آنهایی که می‌خواهند از سیاست حکومت برای زنده ماندن تبعیت کنند، اجرایی نمی‌شود. گزینه نخست می‌تواند راه نجات باشد؛ اما نمی‌توان سیاستی را اعلام کرد و به واقعیت‌های مربوط به شرایط و توانایی شهروندان توجه نداشت و همه‌چیز را به‌عهده آنها گذاشت. پیشنهاد می‌شود عزیزان تا زمانی که برنامه خردورزانه و جامع‌نگری طراحی نکرده‌اند، هیچ سیاستی را ابلاغ نکنند؛ چون بدون تهیه لوازم محکوم به شکست است.

علی رحمانی/ مدیرعامل پیشین بورس تهران
گزینه3

باتوجه به وضعیت کشور و جامعه، گزینه سوم یعنی «ادامه رویه فعلی با دورکاری 50درصدی کارکنان» می‌تواند راهکار شکست کرونا باشد به‌شرط اینکه محدودیت‌ها واقعا اجرا شود. در شرایط فعلی، طبق مصوبات ستاد مقابله با کرونا 50درصد دورکاری داریم اما در بسیاری از حوزه‌ها تغییری حس نمی‌شودو بخش قابل‌توجهی از شاغلان نیز اصلا مبنایی برای دورکاری ندارند؛ چراکه معیشتشان تأمین نمی‌شود. با این تفاصیل، به‌نظر می‌رسد حتی اگر 2گزینه ابتدایی، یعنی تعطیلی شهرهای قرمز و اعمال محدودیت‌های شدید هم اجرا شود، سیستم قادر به اجرای درست نیست؛ از این رو اگر گزینه سوم با فرهنگسازی، سختگیری و رفع ایرادات به‌صورت واقعی اجرا شود، نتایج بهتری حاصل خواهد شد.

ناصر ریاحی/ رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو
گزینه1

 انتخاب بهترین سیاست برای قطع زنجیره کرونا سخت و دردناک است؛ اما به‌نظر من با توجه به هزینه‌ها و تبعات سنگین رهاشدگی کرونا و تشدید شیوع این بیماری، انتخاب گزینه اول به‌شرط رعایت درست و کامل، بهترین راهکار است. البته انتخاب گزینه اول فقط به‌شرط انجام درست آن کارساز خواهد بود و در چنین حالتی دولت باید هزینه حداقل معیشت اغلب افراد قرنطینه شده را حداقل به‌مدت یک‌ماه به‌عهده بگیرد و مانند بسیاری از کشورها تأمین مایحتاج با خرید غیرحضوری یا تحویل جیره در منزل انجام شود. بار مالی این کار به‌مراتب کمتر از خسارت‌ها و هزینه‌های درمان این بیماری است و حتی باوجود ناترازی منابع دولت نیز توجیه‌پذیر است.

مصطفی‌ خسروی/ رئیس اتحادیه مشاوران املاک
گزینه2

بهترین انتخاب می‌تواند تلفیق گزینه‌های دوم و سوم باشد؛ یعنی ادامه رویه فعلی با دورکاری 50درصدی کارمندان و همزمان فرهنگسازی و تشدید محدودیت‌های مربوط به رفت‌وآمد و تجمع غیرضروری؛ چراکه اجرای گزینه اول، تبعات اقتصادی سختی برای جامعه، کسب‌وکارها و معیشت خانوار ایجاد می‌کند و گزینه دوم یعنی منع رفت‌وآمد و تشدید محدودیت با نظارت نظامی و انتظامی نیز گرچه کمتر از گزینه اول، اما با همان تبعات به سقوط اقتصادی منجر می‌شود. در این شرایط، صلاح بر این است که محدودیت‌های فعلی با سبک و سیاقی منظم‌تر از گذشته و با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی و مراقبتی در دستور کار باقی بماند.

پدرام سلطانی/فعال و کارشناس اقتصادی
گزینه2

به‌نظر من هیچ‌کدام از 4گزینه پیشنهادی کامل نیست؛ اما گزینه دوم می‌تواند با همکاری مردم مؤثر باشد، البته مشروط به اینکه تغییراتی در آن اعمال شود چراکه در شرایط فعلی، سرمایه اجتماعی حاکمیت پایین است و برخوردهای پلیسی و نظامی برای یک موضوع بهداشتی مطلوب این وضعیت نیست، ازاین‌رو گزینه دوم باید با همکاری مردم به‌صورت اعمال محدودیت شدید، بدون تعطیلی شهرها اجرا شود و برخورد انتظامی و نظامی صورت نگیرد. ضمنا اجرای این وضعیت به همراه توزیع ماسک و غذای رایگان میان نیازمندان و کمک‌های نقدی و اعتباری به کسب‌وکارهای تعطیل شده و آسیب‌دیده می‌تواند اثرات مناسب‌تری داشته باشد؛ هرچند سیاست‌های کنترل کرونا با توجه به کسری بودجه دولت، انتخاب بین بد و بدتر است.

حسین خزلی/ کارشناس و فعال بورس
گزینه1

این موضوعات بسیار پیچیده و تخصصی است و متخصصان باید جواب دهند اما براساس آنچه من هم‌اکنون در شبکه‌های اجتماعی و مقالات می‌خوانم اکثر کارشناسان معتقدند که یک شوک 2هفته‌ای تعطیلی را باید برای کنترل انتشار این ویروس ایجاد کرد؛ اما اگر خودمان را جای مسئولان کشور بگذاریم در شرایط بسیار دشوار تحریم‌ها که کسب‌وکارها خوابیده این کار یعنی یک شوک بزرگ به اقتصاد و کسب‌وکار مردم خصوصا کسانی که درآمد روزانه دارند و زندگی‌شان با دخل روزمزد می‌چرخد. من گزینه یک را انتخاب می‌کنم چون اگر یک‌ماه کشور تعطیل شود فشاری به زندگی من وارد نمی‌شود اما اگر افراد بخواهند براساس منافع و مضار شخصی‌شان در این نظرسنجی‌ها شرکت کنند، این نظرسنجی‌ها نه‌تنها کمک نمی‌کند بلکه ممکن است انحراف هم ایجاد کند.

حسن احمدیان/ رئیس اتحادیه تولیدکنندگان مبلمان
گزینه3

من معتقدم تنها راهی که در شرایط کنونی کشور می‌توان انجام داد ادامه همین روند فعلی است. اگر فقط بخواهیم انسان‌ها را زنده نگه داریم باید همه‌جا قرنطینه شود اما در این شرایط اگر زنده بمانند هم از گرسنگی می‌میرند. با مدیریت نامناسبی که در کشور ما ازلحاظ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی وجود دارد ادامه همین روند فعلی با قوانین مؤثرتر درست است. در کشوری که دولت از اقتصاد کشور و معیشت مردم حمایت کند قطعا قرنطینه بهترین کار است اما در شرایطی که هیچ‌کدام از این موارد وجود ندارد باید با حفظ روند فعلی، قوانینی برای محدودیت رفت‌وآمد و تجمع‌ها اعمال شود.

رضا الفت‌نسب/ عضو هیأت مدیره کسب‌وکارهای مجازی
گزینه1

تصور من این است که تعطیلی حداقل 2هفته‌ای به‌طور کامل جوابگوست و می‌تواند زنجیره انتقال را قطع کند.
 در این مدت هیچ ترددی نباید انجام شود. تأمین مایحتاج مردم، افزایش مشارکت نیروی انتظامی در کنترل ترددها، برنامه‌ریزی سازمان‌های حمایتی برای کمک به اقشار کم‌درآمد، توسعه اینترنت و تقویت اطلاع‌رسانی، مسائلی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

قاسم نوده فراهانی/ رئیس اتاق اصناف تهران
گزینه3

مملکت را نمی‌شود تعطیل کرد، باید برنامه‌ریزی به‌گونه‌ای باشد که بتوان با کرونا زندگی کرد. محدودیت فعلی قابل‌تحمل است و پروتکل‌های ستاد کرونا به هر نحوی که صلاح بدانند، ما در اصناف اجرایی می‌کنیم اما اگر بخواهیم واحدهای صنفی را تعطیل کنیم اصلا به صلاح نیست. باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که اگر محدودیتی قرار است برقرار شود برای همه باشد.

میثم رادپور/ کارشناس بازار طلا و ارز
گزینه2

به‌عقیده من تعطیلی کامل اقتصاد کار درستی نیست ولی اگر بتوانند شهروندان را متقاعد کنند که کمتر رفت‌وآمد کنند، از ماسک استفاده کنند مشکل کمتر خواهد شد. باید شهروندان متقاعد شوند بعضی کارها را انجام ندهند و اگر تعطیلی اعمال شود و این رفتارها بازهم ادامه داشته باشد چیزی تغییر نمی‌کند و تنها ضایعات اقتصادی برجا می‌ماند. شاید بهتر بود گزینه پنجمی هم مطرح می‌شد و آن اطلاع‌رسانی است. اطلاع‌رسانی و بیان حقایق از سوی دولت واجب‌ترین کار است تا مردم بتوانند تصمیم درست‌تری بگیرند و رفتار بهتری داشته باشند.

ابراهیم درستی/ نایب‌رئیس اتاق اصناف ایران
گزینه1

باوجود زیان‌های اقتصادی، اولویت نخست باید سلامت جامعه و مردم باشد، گزینه تعطیلی 2هفته‌ای تا یک‌ماه برای قطع زنجیره شیوع در نقاط قرمز (به‌ویژه در تهران) مؤثرتر است؛ چراکه هزینه مقابله کج‌دار و مریز و زیان تدریجی شیوه
کنونی مقابله با کرونا بیشتر است اما وقتی می‌گویند تعطیلی یک هفته تا یک‌ماهه تهران، باید همه تعطیل شوند نه اینکه واحد صنفی تعطیل اما بانک باز باشد. گرچه اصناف در مرحله نخست قرنطینه به‌خوبی با دولت همکاری کردند اما دولت به تعهدات خود عمل نکرد.

فرید ضیاءالملکی/ کارشناس امور بانکی
گزینه2

در شرایط کنونی به عقیده من گزینه دوم انتخاب بهتری است. تعطیلی کامل، مشاغل و اصناف و فعالیت‌های تولیدی اقتصاد کشور را به‌طور کامل می‌خواباند. مردم باید برای کسب درآمد از خانه خارج شوند و کار کنند، مگر اینکه دولت تمهیداتی داشته باشد که بتواند در تأمین معیشت به مردم کمک کند اما در شرایطی که دولت چنین امکانی ندارد دست‌کم باید تجمع‌ها و رفت‌وآمدهای غیرضروری برای مدت‌زمان مؤثری محدود و متوقف شود تا کشور بتواند از این مرحله عبور کند. چون ادامه روند موجود نیز با هزینه‌هایی که ایجاد می‌کند آسیب‌های زیادی به اقتصاد وارد می‌کند.

مجید افتخاری/ عضو هیأت مدیره اتحادیه پوشاک تهران
گزینه2

اگر بخواهیم تک‌بعدی به این مسئله نگاه کنیم شاید گزینه انتخابی این باشد که شهر را تعطیل کنند اما مسئله‌ای که ایجاد می‌شود این است که مردم ازلحاظ معیشتی چه باید بکنند؟ تعطیلی مشاغل ازنظر اقتصادی بخش عمده‌ای از مردم را دچار مشکل می‌کند و کشور ازلحاظ اقتصادی مختل می‌شود. به اعتقاد من اتفاقی که باید بیفتد این است که باید پروتکل‌های بهداشتی را دقیق‌تر و منظم‌تر اجرا کنیم و اگر فعالیت جایی واقعا ضرورتی ندارد، به‌طور جدی از فعالیت آن جلوگیری شود. هم‌اکنون بخشی از اصناف به‌طور کامل و دقیق پروتکل‌ها را رعایت می‌کنند اما در بعضی مشاغل به‌هیچ‌عنوان جدی گرفته نمی‌شود.