تلاش برای مهار نزول در بورس

نزول 60میلیارد دلاری بورس در 2هفته گذشته واکنش کارشناسان و برخی مقامات مسئول را برانگیخته است بر این اساس راهکارهایی برای جلوگیری از افزایش نزول بازار سهام از سوی سازمان بورس برای افزایش جریان ورود نقدینگی به بازار سهام به‌کار گرفته شده است، برخی فعالان بازار هم معتقدند نقش صندوق تثبیت بازار سرمایه باید پررنگ‌تر شود.
به‌گزارش همشهری، در طول دو هفته گذشته بیش از 1376هزار میلیارد تومان معادل 62میلیارد دلار از ارزش بازار سهام کاسته شده است این موضوع واکنش گسترده سهامداران و حتی مقامات مسئول وبرخی نمایندگان مجلس را برانگیخته است در چنین شرایطی پرسش این است که چه راهکارهایی برای جلوگیری از نزول بیشتر بازار سهام باید درنظر گرفت. برخی تحلیلگران بر این باورند که آزاد‌سازی‌ مرحله دوم سهام عدالت علت نزول بورس بوده است و باید در این زمینه اقداماتی انجام شود. با این حال هیچ مستنداتی وجود ندارد که اثبات کند علت نزول شاخص اجرای مرحله دوم آزاد‌سازی‌ سهام عدالت بوده است.به زعم برخی دیگر از کارشناسان افزایش نرخ سود بین بانکی که می‌تواند سیگنالی برای افزایش نرخ سود بانکی باشد و افزایش نرخ سود اوراق بدهی عامل نزول بازار سهام بوده است و سیاستگذار پولی باید اصلاحاتی در این سیاست‌ها اجرا کند.شاهین چراغی، یک عضو شورای‌عالی بورس در همین رابطه در توییتر خود نوشت: به‌عنوان یک کارشناس، نگران آینده ‎بازار سرمایه نیستم، لطفا در بورس صبور باشید. از سال 72فراز و نشیب‌های زیادی دیده‌ام، ‎ مدیران بازار پول مراقب باشند. با این نرخ تورم این نقدینگی تبدیل به سپرده بانکی نمی‌شود.نقدینگی باید با سیاستگذاری صحیح در مسیر توسعه ‎بازار سرمایه و ‎جهش تولید قرار گیرد.
برخی دیگر از کارشناسان نیز پیشنهاد می‌دهند که این روز‌ها صندوق توسعه و تثبیت بازار سرمایه باید نقش فعال‌تری را برعهده بگیرند و مانع نزول بازار سهام شود.احسان خاندوزی، نایب‌رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در پیامی توییتری در همین رابطه نوشت:به وزیر اقتصاد گفتم، برای تبدیل سقوط آزاد به فرود آرام، باید صندوق تثبیت فعلی تقویت شود. نقد اساسی باشد برای بعد.اوتأکید کرد: در روزهای سبز و قرمز، سوءمدیریت بورس مشهود است. نارضایتی مردم را به وزیر اقتصاد منتقل کردم. گزارش نظارتی کمیسیون را نیز اواسط شهریور به صحن علنی می‌فرستم.

آغاز اقدامات اجرایی 
صرف‌نظر از دلایل نزول و انتقاد‌هایی که نسبت به نزول بورس می‌شود، از هفته گذشته سلسله اقداماتی برای کاهش روند نزولی بورس از سوی مقامات بازار سرمایه به اجرا در آمد، حتی خبر‌های مختلفی نشان می‌دهد که از اواخر هفته قبل صندوق تثبیت بازار سرمایه از طریق تزریق منابع به بازار سرمایه دست به‌کار شده و قرار است در هفته جاری از طریق سلسله اقداماتی تعادل را به بازار سهام بازگرداند، اما هنوز به‌طور دقیق در زمینه اقدامات انجام شده در مورد این صندوق اطلاع‌رسانی نشده است.
بورس تهران نیز هفته گذشته در نخستین اقدام عرضه اولیه سهام صنعت غذایی کورش را در روز چهارشنبه لغو کرد.به گفته علی صحرایی، مدیرعامل بورس تهران این عرضه اولیه، منجر به خروج هزار میلیارد تومان منابع از بازار می‌شد و به همین سبب، عرضه اولیه صنعت غذایی کورش فعلا لغو شد.او همچنین درباره تغییر برنامه‌هایی در فروش سهام عدالت گفت:سعی شده روش فروش سهام عدالت مدیریت شود و به همین دلیل هم فروش سهام عدالت به بازار۲ منتقل شده تا حقوقی‌ها را به خرید بلوکی سهام عدالت هدایت کنیم و به این ترتیب، خرید و فروش سهام عدالت روی بازار عادی تأثیری نخواهد داشت.
همزمان با این اقدامات از دیروز 2اقدام دیگر در دستور کار گرفت تا از طریق اجرای آن در هفته جاری تعادل به بازار سهام باز گردد. در نخستین اقدام حدنصاب سرمایه‌گذاری در سهام صندوق‌های بادرآمد ثابت از سوی سازمان بورس افزایش یافت. این کار منجر می‌شود تا صندوق‌های سرمایه‌گذاری قادر باشند منابع مالی بیشتری را درگیر دادوستد در بازار سهام کنند و خودبه‌خود ورود نقدینگی به بازار سهام را افزایش می‌دهد. افزایش جریان ورود پول به بازار سهام از مهم‌ترین مولفه‌های اثر‌گذار بر روند رو به رشد بازار سهام است.
در جدیدترین مصوبه هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، حدنصاب سقف سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت، ۱۵درصد تعیین شد. سقف حدنصاب سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، در شهریور‌ماه سال ۹۵ معادل ۱۵درصد بود که در آبان‌ماه ۹۷ این حد نصاب به ۲۵ درصد رسید.در ابتدای سال ۹۹ و در فروردین‌ماه سال‌جاری، این حد نصاب ۱۰ درصد تعیین شد و در مرداد‌ماه سال‌جاری نیز طبق اعلام سازمان بورس و اوراق بهادار حدنصاب سرمایه‌گذاری در سهام این صندوق‌ها به ۵ درصد کاهش یافت.
در دومین اقدام اجرایی ضریب تعدیل سهام در حساب تضمین مشتریان اعتباری از ۱۰درصد به ۲۰درصد افزایش یافت. این اقدام نیز می‌تواند منجر به افزایش جریان ورود نقدینگی به بازار سهام شود.به گفته محسن خدابخش، مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس این مصوبه روز شنبه ابلاغ و از روز یکشنبه دوم شهریور اجرایی خواهد شد. با توجه به کاهش قیمت سهام شرکت‌ها در بازار سرمایه، این تصمیم مناسب و منطقی است. در کنار اقدامات سازمان بورس برخی اقدامات نیزاز سوی دولت برای حمایت ازبازار سهام آغاز شده است به‌طوری که وزیر اقتصاد در تازه‌ترین سخنان خود درباره حمایت از بورس گفت: برنامه دولت برای بازار سرمایه در زمینه عرضه‌های اولیه، عرضه‌های شناوری، صندوق پروژه و پذیره‌نویسی، شامل شرکت‌های دولتی و وابسته به نهادهای عمومی و همچنین شرکت‌های‌خصوصی می‌شود؛ البته در کنار آنها تامین مالی از طریق فروش اوراق بدهی نیز در این برنامه مطرح است. فرهاد دژپسند ادامه داد: به‌عنوان مثال در این برنامه، عرضه دارا دوم در هفته پایانی مردادماه قرار داشت که به‌دلیل بروز برخی مشکلات، فقط یک هفته به تأخیر افتاده است. همچنین واگذاری 7 شرکت وابسته به وزارت صنعت تا پایان آذرماه از دیگر مفاد این برنامه است.درخصوص شرکت‌های غیربورسی هم دولت در حال آماده کردن آنها برای ورود به بورس است. در مورد عرضه شناوری هم خوشبختانه دولت مصوبه طلایی صادر کرده است که با درنظر گرفتن تضامین لازم، هر زمان بازار سرمایه، شرایط و زمینه مناسب را داشته باشد، ما آن را اجرا خواهیم کرد. همچنین براساس دستورالعمل تازه وزارت نفت درخصوص تغییر روش محاسبه قیمت خوراک واحدهای پالایشی، پالایشگاه‌های کشور و دو شرکت پتروشیمی در سال تخفیف‌های زیادی در قیمت خوراک خود دریافت می‌کنند.
به گفته علیرضا صادق آبادی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش، در بدبینانه‌ترین حالت، سالانه حدودیک میلیارد دلار تخفیف برای واحدهای پالایشی و پتروشیمی درنظر گرفته می‌شود.این موضوع نیز می‌تواند بر سهام پالایشگاه‌ها که نقش زیادی در معادلات شاخص دارند اثر مثبت برجای بگذارد.محمد رضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم با اشاره به تصویب لایحه افزایش سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس گفت: با اجرایی شدن مصوبه، شاهد اتفاق مهمی در عرضه سهام در بازار سرمایه باشیم.او افزود: این مصوبه همچنین منجر به ایجاد یک تعادل منطقی در قیمت‌های سهام و حضور مردم و منفعت آنها و نیز اجرای طرح‌های اقتصادی درون شرکت‌ها خواهد شد. 


جلسه فوق‌العاده شورای‌عالی بورس 

ناظر مجلس در شورای‌عالی بورس از احتمال برگزاری جلسه فوق‌العاده شورای بورس خبر دادو گفت: مجلس به‌دنبال این است که وزارت اقتصاد و دولت کمک کند تا رشد بازار معقول و منطقی باشد. مطمئن باشید حتماً مجلس به‌دنبال حمایت از سهامداران است و براین اساس، گزارش نظارتی کمیسیون اقتصادی درخصوص بازار سرمایه تهیه و کلیات آن تصویب شده اما درمورد جزئیات آن بحث‌هایی است که باید هفته آینده بررسی، تصویب و در صحن مجلس قرائت شود. محسن علیزاده درخصوص اتفاقات اخیر بازار سرمایه و راهکارهای پیش روی مجلس گفت:گزارش نظارتی کمیسیون اقتصادی حاکی از نظرات مجلس است و تصمیم‌گیری در بازار سرمایه بر عهده شورای‌عالی بورس است. البته یکی از پیشنهادات این است که روش محاسبه شاخص را اصلاح کنیم، شاخص باید وزنی باشد. افزایش سرمایه از محل صرف سهام و سلب حق تقدم هم می‌تواند در بازار تأثیر مثبت داشته باشد که پس از روال قانونی به شرکت‌ها ابلاغ می‌شود.او از احتمال برگزاری جلسه فوق‌العاده شورای‌عالی بورس در روز یکشنبه هفته جاری خبر داد و گفت: اتفاقاتی که در بازار رخ می‌دهد به شکلی نیست که باعث ریزش ارزش سهام شود. اما اظهارنظرهای ضد‌و نقیض برخی مسئولان باعث نگرانی و بی اعتمادی سرمایه‌گذاران شده است.