ماهی 5میلیون تومان برای یک دقیقه مشاوره روزانه
در پشت پرده کلاس‌های آموزش بورس در این روزهای شلوغ بازار سرمایه چه می‌گذرد؟
لیلا شریف_روزنامه نگار
صف‌های طولانی، صف‌های بی‌پایانی که از یک بازار به سمت بازار دیگر سرازیر می‌شوند؛ صف‌هایی که این روزها گذرشان به بورس رسیده است تا شاید در اقتصاد طوفان‌زده، سودی را به سمت جیب‌های بازیگران جدید بورس، روانه کند. علاقه یکباره به بازار سهام موجب شده است تا این بازار با ترافیک جمعیتی در تمام مراحل مواجه شود؛ از ثبت‌نام در کارگزاری‌ها تا تأیید هویت و تلاش برای استفاده از آموزش‌های آنلاین و حضوری. مدیرعامل یکی از کارگزاری‌های فعال بورس می‌گوید: مجموعه صنعت کارگزاری و سازمان بورس به لحاظ نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و نیروی انسانی برای هجوم عامه مردم تجهیز نشده است. به‌عنوان مثال الان به تلفن‌های هر کارگزاری زنگ بزنید جواب نمی‌دهد. ثبت‌نام در کارگزاری‌ها نسبت به سال قبل چندین برابر شده است. براساس گفته او، جدا از بحث نبود تجهیزات، فشار برای پذیرش هر چه سریع‌تر مشتریان، آینده بورس را دچار مشکل خواهدکرد؛«فرض کنید که یک چک‌لیست برای مشتری وجود دارد، در شرایط عادی باید 20مورد این چک‌لیست کامل شود تا بگوییم که مشتری آماده معامله است اما هم‌اکنون این اتفاق رخ نمی‌دهد و از آن 20عنوان چک‌لیست شاید 10مورد هم تأیید نشود اما به مشتری اجازه معامله می‌دهند. این روند صنعت بورس را دچار مشکل می‌کند، دلیل اینکه کارگزاری‌ها تن به انجام این کار می‌دهند و خودشان را در خطر می‌اندازند، فشارهای بی‌حد و حصر از جانب مشتری، سهامدار و سازمان بورس است. فشارها در نهایت موجب شده است تا کارگزاری بدون کامل شدن تمام مراحل، وادار به جذب مشتری شود. در واقع باید بگویم که این صنعت در حد توان اما با ریسک‌پذیری بیشتر کار را انجام می‌دهد.»
بهار ثبت‌نام
براساس قانون، افرادی که خواهان حضور در بازار سرمایه هستند باید اطلاعاتشان در سامانه سجام ثبت و تأیید شود. آنطور که روابط‌عمومی سامانه جامع اطلاعات مشتریان در ششمین روز اردیبهشت‌ماه اعلام کرده است، روزانه به‌طور میانگین صد هزار نفر در سامانه سجام ثبت‌نام می‌کنند و تا آن تاریخ، تعداد ثبت‌نام‌کنندگان در این سامانه به رقم 5میلیون و 200هزار نفر رسیده بود. هجوم مردم علاقه‌مند برای ورود به بورس، کار را چنان دشوار کرد که شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) برای رفع مشکل، دست به افزایش ۲ برابری ظرفیت احراز هویت سهامداران زد تا شاید از این طریق مشکلاتی همچون تأخیر در پاسخگویی و صدور کد بورسی رفع و رجوع شود. در فروردین‌ماه امسال بیش از ۱۹۳هزار کد بورسی صادر شد درحالی‌که این رقم در فروردین سال گذشته به رقم ۵۵ هزار کد رسیده بود.
کلاس‌های بورس؛ از حضوری تا آنلاین
علاقه مردم برای نشستن بر صندلی یک سهامدار، تنها به شلوغی کارگزاری‌ها و سامانه سجام ختم نشده است چرا که مدرسان این حوزه نیز روزهای شلوغ و البته پردرآمدی را سپری می‌کنند.
مریم که چندماهی است برای یاد گرفتن نحوه کار در بازار سرمایه راهی یکی از آموزشگاه‌های معروف شده است، در مورد وضعیت این روزهای کلاس آموزش بورس می‌گوید: «ثبت‌نام کلاس‌ها به طرز عجیبی بالا رفته است. تصور کنید کلاسی که با حضور 45نفر برگزار می‌شد، الان به یک کلاس آنلاین 100نفره تبدیل شده است. در کنار افزایش جمعیت کلاس‌ها، شهریه‌ها هم به طرز عجیبی بالا رفته و شهریه کلاسم از 700هزارتومان به یک میلیون و 500هزار تومان رسیده است.» تماس با چند آموزشگاه فعال بورس نشان می‌دهد که ظرفیت‌ها تکمیل شده و آنها برنامه‌های جدیدی برای آموزش آنلاین ترتیب داده‌اند تا از این بازار سهم بیشتری داشته باشند.
5میلیون تومان برای یک دقیقه مشاوره در روز
مریم از کارآموزان بورس از ارقام نجومی استادان برای ارائه مشاوره می‌گوید: «می‌خواستم با یکی از استادهای مؤسسه وقت مشاوره بگیرم اما به من گفتند که زمان‌های مشاوره استاد تا 5ماه بعد پُر است.
من بعد از پیگیری‌های متعدد متوجه شدم که این استاد برای یک دقیقه مشاوره روزانه به هر کاربر از او 5میلیون تومان در‌ماه دریافت می‌کند. یعنی در یک‌ماه که بورس تنها برای 23روز فعال است، 23دقیقه مشاوره می‌دهد و 5میلیون در ماه دریافت می‌کند.» نکته قابل توجه این است که اگر از میزان روزهای کاری بورس کاسته شود، تفاوتی در هزینه دریافتی این استاد آموزش بورس رخ نمی‌دهد و او همچنان 5میلیون تومان ماهانه را به‌عنوان حق مشاوره از افراد دریافت می‌کند.
رمزگذاری در ارسال سیگنال
رونق گرفتن بورس موجب شد تا افراد به هر راهی برای گرفتن راهنمایی خرید و فروش در قیمت مشخص که به‌اصطلاح سیگنال نامیده می‌شود، روی بیاورند. از اینستاگرام گرفته تا کانال‌های تلگرامی هر یک به‌نحوی در این صحنه ایفای نقش می‌کردند اما با ورود سازمان بورس و ارسال اخطار به افرادی که با ارسال سیگنال کسب درآمد می‌کردند، بازی مقداری متفاوت شد؛ به این ترتیب فعالیت مشاوران غیررسمی بورس از ارسال سیگنال‌های علنی به سیگنال‌های کدگذاری شده و در برخی موارد کانال‌های خصوصی تغییر شکل داد. محمد که بعد از ورود به بازار بورس، با یک صفحه اینستاگرامی آشنا شده بود و سیگنال‌های لازم را از طریق استوری‌های آن صفحه دریافت می‌کرد در رابطه با این تغییر روش می‌گوید:«مسئول آن صفحه اینستاگرامی بعد از دریافت اخطار، یک کانال خصوصی با 40عضو ایجاد کرد و در ازای گرفتن ماهانه 200هزارتومان چند سیگنال در ماه ارسال می‌کند. حتی گاهی در اینستاگرام هم با کدگذاری‌های خاص سیگنال می‌دهد مثلا در یک استوری می‌پرسد: «اگر گفتید که ارتفاع کوه دماوند چقدر است؟» به این شکل ما متوجه می‌شویم که باید سهام مربوط به این اسم را خریداری کنیم.»
مریم هم در صحبت‌هایش این موضوع را تأیید می‌کند و از کانال‌هایی حرف می‌زند که در ازای دریافت مبلغ قابل توجهی به افراد سیگنال می‌دهند:« من کانالی را می‌شناسم که 200نفر عضو دارد و هر کدام از اعضا یک میلیون تومان به‌حساب ادمین واریز می‌کنند تا مثلا هر‌ماه 4سیگنال دریافت کنند. در این میان برخی به شکل رمزی سیگنال ارسال می‌کنند، به‌عنوان مثال گرداننده صفحه یک سهم را در اینستاگرام معرفی می‌کند و از مخاطبان می‌خواهد که این سهم را تحلیل کنند. مخاطبان که اغلب از شاگردهای کلاس استاد هستند، چون موضوع را می‌دانند، سیگنال را دریافت می‌کنند و در بازار سرمایه دست به خرید و فروش می‌زنند.»
مشاوره‌های خانگی
علاقه به یادگیری راه و چاه بورس، تنها محدود به مؤسسات آموزشی و شبکه‌های اجتماعی نمی‌شود، این روزها پای این آموزش‌ها به جلسات خانگی نیز باز شده است تا جایی که افراد با یافتن فرد موفق فامیل در بورس، او را در صندلی یک استاد نشانده و با برگزاری جلسات هفتگی خود را برای سهامدار شدن آماده می‌کنند.
