خط‌کش ایمنی برای ساختمان‌های شاخک‌دار
شهرداری تهران ضمن جمع‌آوری دکلهای غیرمجاز، از نصب این آنتن‌ها در مجاورت مدارس و بیمارستان‌ها جلوگیری می‌کند
مجید جباری _ خبر‌نگار
رویش بی‌حساب و کتاب دکلهای مخابراتی روی بام خانه‌ها و ساختمان‌های دولتی بیش از 3دهه است که دردسرهایی را برای شهر و شهروندان ایجاد کرده و حالا دیگر همه از آنها به‌عنوان متهمان اصلی برهم‌زدن نماهای شهری یاد می‌کنند. علاوه بر آن، ایمنی و شائبه‌هایی که درباره آسیب‌زا‌بودن امواج این سازه‌های شاخک‌دار بین مردم و حتی مسئولان دهان به دهان می‌شود، از موضوعات مهمی است که ضرورت ساماندهی این میهمانان پردردسر را گوشزد می‌کند؛ موضوعی که هنوز هم به ضابطه و استاندارد واحدی دست نیافته است. با این حال، اما در سال‌های اخیر و همزمان با شدت‌یافتن حساسیت‌ها، این موضوع در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفته و تکاپوی کارگروه ساماندهی دکل‌ها، آنتن‌ها و ایستگاه‌های ارتباطات رادیویی در شهرداری تهران برای ساماندهی وضعیت ناهنجار پایتخت جای امیدواری دارد؛ به شرطی که این کارگروه، اقداماتش را با شیب تندتری پیش ببرد و اپراتورهای تلفن همراه و سازمان‌ها و دستگاه‌های مربوطه را به رعایت استانداردها وادار کند و جمع‌آوری دکلهای غیرمجاز را هرچه سریع‌تر به سرانجام برساند. با اینکه واکنش برخی نمایندگان مجلس و همچنین اعضای شورای شهرتهران شتاب‌گرفته، اما این شتاب آنچنان که باید کافی به‌نظر نمی‌رسد.
در سلامت شهروندان با کسی تعارف نداریم
معاون برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورای شهردار تهران با اشاره به اینکه شهرداری نماینده مردم است و درخصوص سلامت مردم با کسی تعارف ندارد، تأکید می‌کند که حفظ سلامت شهروندان در بحث صدور مجوز دکلهای مخابراتی و رادیویی مهم‌ترین اولویت شهرداری است.
حامد مظاهریان ادامه می‌دهد: «10هزار دکل مخابراتی در شهر تهران وجود دارد که کار ساماندهی این دکل‌ها و بررسی مجوزهای آن در حال انجام است و اگر دکلی در گذشته بدون مجوز برقرار شده باشد، باید جمع‌آوری شود. در طرح ساماندهی دکل‌ها اگر مشخص شود که دکلی بدون مجوز بوده یا تشعشعات آن خارج از حد استاندارد باشد، شهرداری ورود کرده و اجازه فعالیت به آن را نمی‌دهد.»
او همچنین به حساسیت اعضای شورای شهر درخصوص مجاورت دکلهای مخابراتی و برخی مدارس در شهر تهران اشاره می‌کند و می‌گوید: «دکلهای مخابراتی باید یک حریم ایمنی مشخص داشته باشند که این حریم ایمن در حال تعیین است. نباید اجازه داد در مجاورت فضاهای حساس مانند مدرسه یا بیمارستان این دکل‌ها نصب شوند.»
معاون شهردار تهران در رابطه با موضوع دکلهای مخابراتی، 2موضوع را مهم ارزیابی می‌کند و ادامه می‌دهد: «یکی بحث تعارض منافع و روابط حقوقی در نصب دکل‌ها در املاک مردم و نسبت آن با املاک مجاور و دیگری بحث حریم ایمنی این دکل‌هاست. در این زمینه ما باید تجربه دنیا درخصوص نصب دکل در اماکن عمومی و مسائل حقوقی مرتبط با آن را بررسی کنیم البته بخشی از مطالعات لازم انجام شده و طرح‌هایی هم براساس آن در حال تهیه است، اما نیاز داریم تا با دیدی آینده‌پژوهانه برای مشکلات، راه‌حل‌های منطقی ارائه کنیم. هم‌اکنون هم کمیته صدور مجوز دکل‌ها که با حضور شرکای مختلف از شهرداری، شورای شهر، سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی و غیره حضور دارند، دقت لازم صورت می‌گیرد و در مجاورت مدرسه یا بیمارستان اجازه نصب دکل داده نخواهد شد.»
جمع‌آوری دکلهای غیراستاندارد
ناهید خداکرمی، رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران
از ابتدای شروع به‌کار شورای پنجم در کارگروه صدور مجوز برای دکلهای مخابراتی در شرکت ارتباطات شهر شهرداری با حدود 3هزار دکل و آنتن بدون مجوز مواجه شدیم. از این‌رو نخستین قدمی که در این راستا برداشتیم، مکاتبه با همه اپراتورها بود که برای دریافت مجوز اقدام کنند. در جریان بررسی‌ها به بیش از 700دکل مخابراتی غیراستاندارد برخوردیم که این دکل‌ها علاوه بر نداشتن مجوز، از استانداردهای لازم هم برخوردار نبودند و باید جمع‌آوری می‌شدند. خوشبختانه هم‌اکنون، بسیاری از این دکل‌ها و آنتن‌ها با همکاری شهرداری مناطق در حال جمع‌آوری هستند؛ اما می‌طلبد که اپراتورها هم در این خصوص بیشتر با ما همکاری کنند. اما مسئله دیگری که در این زمینه با مردم وجود دارد، این است که برخی از شهروندان وقتی که دکل و یا آنتنی نزدیک خانه‌هایشان نصب می‌شود، بیش از آنکه نگران سلامتی خود باشند، نگرانند که نصب دکل‌ها قیمت ملک‌‌هایشان را کاهش دهد. این در حالی است که بسیاری از شهروندان ترجیح می‌دهند فضای خانه‌های خود را برای نصب آنتن و دکل اجاره دهند و از این راه درآمد کسب کنند. ضرورت نصب دکل‌ها در عصر اطلاعات، اجتناب‌ناپذیر است و مردم به ارتباط مناسب تلفن همراه، ارتباط درست رادیویی، اینترنتی و فضای مجازی نیاز دارند و همه اینها می‌طلبد که آنتن‌ها را داشته باشیم. اما در این بین تلاش می‌کنیم زیباسازی شهر و مکان‌یابی مناسب دکل‌ها در کارگروه لحاظ شود تا دیگر شاهد دکلهای غیراستاندارد در سطح شهر نباشیم. البته شورا و شهرداری در این حوزه بسیار وسواس به خرج داده و حتی فاصله نصب دکل‌ها را از استانداردهای معمول دنیا بیشتر درنظر گرفته است. مثلا برای مدارس، حریم نصب آنتن و دکل را 50متر تعیین کرده‌ایم، درصورتی که بسیاری از استانداردهای دنیا 30متر را هم قابل‌قبول می‌دانند. بنابراین من به همه شهروندان تهرانی اطمینان می‌دهم که ضرر و زیان دکل‌ها البته فقط آنتنهای رادیویی و مخابراتی بسیار کمتر از موبایل‌‌هایی است که روزانه ساعت‌ها در دست شهروندان وجود دارد؛ به‌ویژه در زمان‌هایی که آنتن‌دهی موبایل‌ها ضعیف‌تر است، این ضرر و زیان بیشتر می‌شود. از این‌رو، وجود دکل‌ها اجتناب‌ناپذیر است اما زیباسازی نمای شهر و استاندارد‌بودن آنها را به دقت رصد می‌کنیم و با جمع‌آوری 700دکل غیراستانداردی که پیش‌تر عنوان کردم، می‌توانیم تقریبا با انحراف معیار کمی اطمینان داشته باشیم که دکلهای رادیویی و مخابراتی مضر نباشند.
ضرورت پایش منظم استانداردهای دکلهای ارتباطی
بشیر خالقی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس
با وجود اینکه امروزه و درعصر ارتباطات و در زمانه‌ای که تلفنهای همراه و سایر دستگاه‌های رادیویی به‌طور فراگیر با زندگی مردم عجین شده، اما اینکه تشعشعات دکلهای مخابراتی و رادیویی بر سلامت مردم تأثیر دارد، تقریبا غیرقابل انکار است. ضمن اینکه آنتن‌ها و دکلهای مخابرات درصورت رعایت نکردن استانداردهای لازم، آسیب‌‌های بیشتری بر سلامت مردم دارند. بنابراین ضرورت دارد همه آنتن‌ها و دکلهای ارتباطی توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین سازمان‌‌های مربوطه به‌طور مرتب و در دوره‌های منظم پایش شوند. این کار یکی از راه‌هایی است که مردم و به‌ویژه گروه‌های حساس مانند کودکان و زنان باردار را از آسیب تشعشعات مصون نگه می‌دارد. موضوع مهم دیگر که باید مورد توجه قرار بگیرد، تجمیع آنتن‌ها و فرستنده‌های امواج توسط اپراتورهای تلفنهای همراه است. ضمن اینکه با توجه به فراهم‌شدن برخی زیرساخت‌ها به‌ویژه در شهرهای بزرگی مانند تهران، می‌توان از فیبر‌نوری برای انتقال امواج استفاده کرد. به هر حال، ما به‌عنوان نمایندگان مردم وظیفه داریم که نسبت به سلامت مردم و هر آنچه که برای آنان زیان‌آور است، حساسیت به خرج دهیم. بنابراین مردم اطمینان داشته باشند که مجلس پیگیر این موضوع خواهد بود.
مقایسه تشعشع تجهیزات الکترونیکی با استاندارد جهانی کمیسیون بین‌المللی محافظت در برابر اشعه غیر یونیزه ICNIRP
براساس یک پژوهش معتبر علمی به‌عمل آمده در چندین کشور جهان، متوسط میزان تشعشع اندازه‌گیری‌شده از تعداد 172هزار دکل مخابرات (دکل BTS)، بین ۰.۱ درصد تا ۱درصد میزان استانداردی بوده که ICNIRP به‌عنوان محدوده ایمنی در فضای باز تعیین کرده است. نمودار زیر، مقدار تشعشع برخی تجهیزات مثل دکل مخابرات (دکل BTS) مانند دکلهای اپراتورهای ایرانسل، همراه اول و رایتل، مودم وای‌فای(WLAN Access Point)، گوشی‌های موبایل، پایشگر کودک و تلویزیون و رادیو را نسبت به مقدار خط راهنمای تعیین‌شده در استاندارد ICNIRP محاسبه و درصد حاصله را نشان داده که به‌معنای درصدی از حد آستانه مخاطره‌آمیز است. به این ترتیب در این مطالعه، میزان تشعشع میانگین ایستگاه‌های پایه موبایل BTS در فاصله ۱۰۰ متری از آنتنهای آن معادل ۰.۰۱ درصد، گوشی تلفن بی‌سیم خانگی با استانداردDECT در فاصله ۲۰ سانتی‌متری معادل ۳.۹۳ درصد استاندارد و میزان تشعشع مودم وای‌فای (WLAN Access Point) معادل ۰.۴۱ درصد استاندارد بوده است. در میان همه این ابزارها، پایشگر کودکان یا Baby Monitor در فاصله ۲۰سانتی‌متری از آن نزدیک به ۱۰درصد محدوده استاندارد تشعشع را داشته و به همراه گوشی تلفن بی‌سیم خانگی بیشترین تشعشع را در مقایسه با ابزارهای دیگر به‌خود اختصاص داده است.
