زود‌آمده‌ها و دسترنج دیگران

مژده دقیقی ـ‌ مترجم

وضعیت این روزهای ترجمه و دنیای نشر یکی داستان است پرآب چشم. کثرت ناشران و مترجمان، به‌هم‌ریختگی و فراوانی کارهای مشابه را  سبب شده است. برای همه ما ورود جوان‌ها به عرصه‌های ادبی، از جمله ترجمه خوشایند و مطلوب است اما اگر چنین هجوم و کثرتی مانع از شناختن سره از ناسره باشد، ناخوشایند خواهد بود.
اینکه به دلیل سر‌وسامان نداشتن وضعیت ترجمه، ورود به این عرصه بدون شناخت و تبحر ممکن شود، قطعا استعدادهای درخشانی که می‌توانند خوش بدرخشند، راه به جایی نخواهند برد و ناشناخته از میدان به در خواهند شد.
تعدد ترجمه‌ها از یک اثر، تصادفی یا به دلیل فراوانی مخاطب نیست. بعضی از این ترجمه‌ها رونویسی و کپی‌برداری صرف و کلمه به کلمه است؛ ضمن اینکه کار ترجمه یک سرعت استاندارد و معین دارد و اگر با سرعتی بیش از آن کتابی به فارسی برگردانده شود، نمی‌توان از آن انتظار کیفیت داشت. با در نظر داشتن پروسه طولانی و زمان‌بر یافتن ناشر، اخذ مجوز، فرایند چاپ و نشر و پخش وقتی ترجمه کتابی 2 ماه پس از انتشار در خارج از ایران راه به بازار کتاب باز می‌‌کند، می‌توان فهمید که تا چه اندازه کیفیت، فدای سرعت شده است.
از سوی دیگر، آشفتگی در بازار کتاب و بحران مخاطب به حدی است که نمی‌توان انتظار داشت شناخت و سلیقه مخاطب موجب بهبود اوضاع شود.