زور معدنکاوان به آهوان موته نرسید

شورای‌عالی معادن در پی اعتراض سازمان حفاظت محیط‌زیست نسبت به واگذاری معدن تراورتن میمه واقع در پناهگاه حیات‌وحش موته استان اصفهان، پروانه صادرشده برای این معدن را لغو کرد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست، حمید ظهرابی، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط‌زیست و عضو شورای‌عالی معادن با اعلام این خبر گفت: در اوایل سال‌جاری پروانه بهره‌برداری از این معدن برای حوزه علمیه اصفهان صادر شده بود اما با توجه به واقع‌شدن این معدن در پناهگاه حیات‌وحش موته، از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست نسبت به این پروانه بهره‌برداری اعتراض کردیم. وی ادامه داد: اعتراض سازمان حفاظت محیط‌زیست در شورای‌عالی معادن مطرح شد و این شورا با توجه به تبعات محیط‌زیستی که بهره‌برداری از این معدن برای پناهگاه حیات‌وحش موته دارد، رأی به لغو این مجوز داد. به گفته ظهرابی، اصلاحات اعمال‌شده در سال 1390روی قانون معادن و تصویب ماده24 مکرر قانون معادن، دست معدنکاوان بانفوذ برای اکتشاف و بهره‌برداری از معادن موجود در مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست را بازتر کرده و به همین دلیل گاهی با وجود مخالفت سازمان حفاظت محیط‌زیست، برخی معادن موجود در این مناطق پروانه بهره‌برداری دریافت می‌کنند.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: خوشبختانه در شورای‌عالی معادن، دیدگاه نسبتا مناسبی درباره لزوم حفاظت از مناطق چهارگانه و کاهش اثرات محیط‌زیستی معدنکاوی وجود دارد و با نظر مثبت این شورای‌عالی، پروانه بهره‌برداری از معدن تراورتن میمه که مورد اعتراض سازمان حفاظت محیط‌زیست و فعالان محیط‌زیست 
بود، لغو شد.

در تیرماه سال‌جاری، صدور پروانه این معدن در محدوده پناهگاه حیات‌وحش موته، خبرساز شد. سازمان حفاظت محیط‌زیست و اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان از مراجع قانونی خواستند به‌دلیل اثرات نامطلوب بهره‌برداری این معدن بر پناهگاه حیات‌وحش موته، این پروانه بهره‌برداری لغو شود و در نهایت با پیگیری این خواسته، شورای‌عالی معادن رأی به ابطال این پروانه داد. پناهگاه حیات‌وحش موته در شمال استان اصفهان، با وسعتی بالغ بر 204هزار هکتار یکی از زیستگاه‌های مهم آهو در کشور محسوب می‌شود.  
به گزارش همشهری، پناهگاه حیات وحش موته (اصفهان) یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های آهوی ایرانی است؛ از همین رو، صدور پروانه اکتشاف معدن در این منطقه، اعتراض کارشناسان محیط‌زیست و مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست را برانگیخت.

ماجرا از این قرار بود که کارگروه ماده‌24 قانون معدن در استان اصفهان براساس تبصره‌5 این ماده قانونی، پروانه اکتشاف معدن در پناهگاه حیات‌وحش موته را صادر کرده بود. این درحالی بود که صدور پروانه اکتشاف معدن در منطقه حیات وحش موته براساس توافق‌ سال 1354ممنوع است‌؛ پناهگاه حیات وحش موته جزو بند «الف» این موافقتنامه است و براساس ردیف ۲۰ همین بند، صدور مجوز معدنکاوی از سال54 در پناهگاه حیات‌وحش موته ممنوع شده است. اما با وجود این ممنوعیت، قانون معدن مصوبه سال۹۰ که بی‌توجه به معیارهای محیط‌زیست تدوین و تصویب شد، مجال صدور چنین مجوزهایی را فراهم کرد. بر اساس این قانون، از سازمان حفاظت محیط‌زیست، صرفا در مورد فعالیت‌های معدنی در مناطق تحت مدیریت محیط‌زیست استعلام می‌شود اما از این سازمان برای صدور مجوز فعالیت‌های معدنی در سایر مناطق استعلام نمی‌شود و همین رویکرد، مشکلات زیادی را در سراسر کشور ایجاد کرده است؛ قانونی که بدون توجه به ملاحظات زیست‌محیطی به تصویب رسید. براساس تبصره‌۵ ماده ۲۴ قانون معدن اگر سازمان حفاظت محیط‌زیست مخالف اجرای طرح معدن در مناطق تحت مدیریت محیط‌زیست باشد و در روند استعلام این مخالفت را اعلام کند، تصمیم‌گیری در مورد آن موضوع به «کارگروه حل اختلاف استانی» ارجاع می‌شود. بر همین اساس، موضوع معدنکاوی در پناهگاه حیات‌وحش موته به کارگروه اختلاف استانی محول شد و در آنجا با وجود مخالفت نماینده محیط‌زیست استان با اجرای طرح موافقت شد. جالب است بدانید اعضای کارگروه ماده‌۲۴ متشکل از رئیس سازمان صنعت و معدن، نماینده خانه معدن، نماینده جهادکشاورزی، نماینده محیط‌زیست و نماینده دستگاه قضایی استان است، بر همین اساس، کلیه درخواست‌های صدور پروانه اکتشاف معدن به کارگروه ماده ۲۴ ارجاع می‌شود و همین کارگروه بدون درنظر گرفتن مخالفت سازمان حفاظت محیط‌زیست، پروانه اکتشاف معدن در پناهگاه حیات‌وحش موته را صادر می‌کند.

اهمیت پناهگاه حیات وحش موته 
بنا به گفته اسماعیل کهرم، استاد حیات‌وحش، جمعیت آهوان کشور 21 تا 22هزار رأس برآورد می‌شود. این تعداد کمتر از یک‌پنجم آهوانی است که تا 5دهه قبل در زیستگاه‌های مختلف کشور وجود داشت. باوجود این، موته یکی از پایگاه‌های اصلی آهو و جبیر است و البته این پناهگاه حیات‌وحش، مجموعه‌ای از حیات‌وحش اعم از گرگ و کفتار را در خود دارد. این استاد حیات‌وحش می‌گوید: اگر می‌خواهید گرگ به گوسفندان شما حمله نکند، آهوان موته را حفظ کنید. آهو طعمه گرگ است و ما هرجا طعمه‌ها را شکار کردیم، دچار مشکل جدی شدیم. وقتی در همدان پلنگ را از بین بردیم، جمعیت گرازها زیاد شد و کشت و زرع منطقه را با چالش جدی مواجه کرد. وقتی جمعیت آهوان کم شود، گرگ‌ها حتی سراغ مرغ و خروس‌ها هم خواهند رفت. همچنان‌که اگر گرگ‌ها را بکشیم جمعیت آهوان به اندازه‌ای زیاد می‌شود که مراتع را نابود و چرای دام را با مشکل مواجه خواهد کرد.