روز واقعه؛ 30 سال بعد

 گروه 24

  ‌30 سال از31 خرداد ۱۳۷۴  می‌گذرد. از همین تاریخ «روز واقعه» وارد تاریخ ما شد؛ فیلمی که تماشایش در این 3دهه به آهستگی در هر محرم به یک آیین سینمایی تبدیل شده است. سرنوشت این فیلم از نوشته  5صفحه‌ای بهرام بیضایی که اولین بار به نام داریوش فرهنگ ارائه شد تا امروز که صحنه‌ها و گفتارش در میان عزاداران دست به‌دست می‌شود، روایتی است از همه‌گیری هر هنرآوری بدیعی که در این سرزمین برای عاشورا رقم خورده است. 
در برنامه مجله تصویری24 با حضور مرتضی شایسته، تهیه‌کننده «روز واقعه» و شاهین شجری‌کهن، ‌منتقد سینما از «روز واقعه» گفته شد.

مرتضی شایسته: «روز واقعه »  با 62 میلیون تومان ساخته شد
سال 1372 در سینما فرهنگ، محمدمهدی دادگو و سیدمحمد بهشتی، فیلمنامه روز واقعه را به من دادند که آن را بخوانم. فیلمنامه را خواندم و فردایش برگرداندم و گفتم: فیلمنامه خوبی است. بعد از چند روز، بهشتی من را صدا کرد و گفت که می‌خواهیم فیلم را بسازی.  یادم است نخستین کسی که دعوت به‌ کار شد، محمدرضا شریفی‌نیا بود که به‌عنوان بازی‌گردان آمد و بعدتر سیروس مقدم و شهرام اسدی را دعوت کردیم و آرام آرام پروژه شکل گرفت و افراد به‌ترتیب انتخاب شدند. آن زمان فارابی 62میلیون تومان برای ساخت این فیلم داد که این رقم یک‌ونیم برابر پروژه‌های سینمایی آن زمان بود. خاطرم است که آن زمان فیلمی مثل «افعی» با 22میلیون تومان و «می‌خواهم زنده بمانم» با 50یا 60میلیون تومان ساخته شد.
‌    شهرام اسدی در کارگردانی بسیار منظم و برنامه‌ریز بود، ساخت «روز واقعه» با وجود تولید و سختی‌هایی که داشت زیاد طول نکشید؛ چرا که اسدی سر موقع کار را شروع کرد و همه‌‌چیز منظم بود.
‌    ‌زمانی که فیلمنامه به من داده شد، نام بهرام بیضایی روی فیلمنامه بود و فیلمنامه به شکل کامل داده شد. شخصیت اصلی هم شبلی بود. بعدها یک‌سری تغییرات صورت گرفت که آقای شهرام اسدی این تغییرات را  شکل داد.‌

 ‌شاهین شجری‌کهن: «روز واقعه » پس از 30 سال همچنان دیدنی است
‌‌‌    ‌ در حال حاضر وقتی فیلم را خارج از ظرف تاریخی خود می‌بینید، قضاوت درباره‌اش سخت است. فکر می‌کنم «روز واقعه» کارگردان بیشتر حالت کارگزار بوده و آن را اجرا کرد.
این نشان‌دهنده قدرت مدیران فرهنگی در دهه 60بود که با مسدود کردن برخی از جریان‌ها کار را پیش می‌بردند. «روز واقعه» فیلم سرپایی است که هنوز بعد از 30سال همچنان دیده می‌شود.الگویی که در فیلم می‌بینیم نوع مواجهه کارگردان با یک فیلمنامه کامل است. فیلمنامه آنقدر خوب و کامل بود‌ که اسدی توانست با توجه به موقعیت آن زمان آن را بسازد.
‌ ‌    در کشوری که سال‌ها پروژه‌های بزرگ تعریف می‌شود و آثاری چون سلمان فارسی ساخته می‌شود، این نگاه وجود دارد که باید هزینه‌های هنگفت برای لوکیشن‌های عظیم داشته باشم. «رستاخیز» ساخته می‌شود و جلوی اکران گرفته می‌شود.بعد از «روز واقعه» دچار سندرم شدید شدیم که آثار بزرگ بسازیم ولی به طرز محافظه‌کارانی می‌ترسیم که نگاه فردی هنرمند را مجسم کنیم.
‌‌‌    ‌‌در فیلم‌های زیادی نمادهایی از عاشورا دیده شد که از دل بود و توانست تأثیرگذار باشد، مانند زنجیرزنی در فیلم «سلطان» مسعود کیمیایی. متأسفانه سال‌ها پروژه‌های مختلفی تعریف شد اما برای گسترش معنویت جواب نداد و تنها توانست «اتمسفر» را بسازد. باید اجازه دهند فیلمساز از جوشش درونی خود فیلم بسازد.‌