کافه‌کتابخون‌ها
مریم باقرپور؛ روزنامه‌نگار
حضور در نمایشگاه کتاب یکی از خاطرات مشترک کودکی و نوجوانی کتابخوان‌هاست؛ چه زمانی که در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار می‌شد و چه در سال‌های اخیر که مصلای امام خمینی(ره) از نمایشگاه میزبانی می‌کند. نمایشگاه کتاب برای گروه‌های سنی گوناگون جاذبه‌های خود را دارد؛ اما تجربه آشنایی با کتاب در نوجوانی و نمایشگاه‌گردی در این سن طعم دیگری دارد. سازمان فرهنگی-هنری شهرداری تهران در سی‌وششمین نمایشگاه کتاب تهران فضایی ویژه برای کودکان و نوجوانان درنظر گرفته که «کافه‌کتابخون‌ها» نام دارد و تا ۲۷اردیبهشت‌ماه هر روز از ساعت ۱۰ تا ۱۹ میزبان مخاطبان است.
منوی فرهنگی
«کافه‌کتابخون‌ها» در بخش جنوبی (الحاقی) سالن ویژه کودکان و نوجوان قرار گرفته و از خیابان شهید بهشتی دسترسی دارد؛ بنابراین مسیر پیاده‌روی طولانی نیست. این کافه فضای نسبتا بزرگی است که برخلاف اکثر بخش‌های نمایشگاه، در آن کتاب نمی‌فروشند و نوجوانان می‌توانند در آن گرد هم بیایند. طراحی فضا کاملا شبیه کافه است و دور هر میز چند نوجوان نشسته‌اند. از حاضران در کافه با شربت خنک پذیرایی می‌شود که در گرمای نمایشگاه لطف دیگری دارد. «کافه‌کتابخون‌ها» از آن کافه‌هایی است که حیاط هم دارد و فضای بیرونی با حوض در مرکز و تعدادی گلدان و پارچه‌های رنگارنگ با برند‌های برنامه‌های نوجوانانه سازمان تزیین شده است. چند تخت هم برای دورهم‌نشستن بچه‌ها درنظر گرفته‌اند.
از بازی فکری تا کتاب‌بازی
فعالیت‌های پیش‌بینی‌شده برای کافه متنوع است. تعدادی از نوجوانان مشغول بازی‌های فکری هستند چون در رشد ذهنی آنها نقش بسزایی دارد و علاوه بر سرگرم‌کننده‌بودن، مهارت‌های شناختی، خلاقیت و توانایی تحلیل را تقویت می‌کند. بهبود حافظه و تمرکز، تقویت تفکر منطقی و حل مسئله، پرورش خلاقیت و افزایش اعتمادبه‌نفس از پیامد‌های مثبت بازی‌های فکری برای نوجوانان است. در بیشتر میز‌های کافه یک تسهیلگر بازی را به بچه‌ها آموزش می‌دهد و جالب اینجاست که بعضی از پدرومادر‌ها هم یاد قدیم می‌کنند و مشغول بازی می‌شوند. در بخش دیگری نوجوانانی که کتاب‌هایی در نمایشگاه خریده‌اند، آنها را ورق می‌زنند و درباره‌اش با هم صحبت می‌کنند. یکی از کارشناسان می‌گوید: انتقال تجربه خرید کتاب بین بچه‌ها می‌تواند هم به ترویج کتابخوانی کمک کند و هم نوجوانان را به سمت انتخاب کتاب‌های خوب سوق دهد.
تجربه شرکت در یک گفت‌وگوی فرهنگی
با نزدیک‌شدن به زمان آغاز دورهمی، بچه‌کتابخون‌ها به سمت استیج می‌روند و روی چهارپایه‌هایی می‌نشینند که در مقابل صحنه پیش‌بینی شده است. پدرومادر‌ها هم در ردیف‌های عقب‌تر نشته‌اند و فرزندانشان را همراهی می‌کنند. مجری نشست از کودکان و نوجوانان می‌خواهد کتاب‌های محبوبشان را به بقیه معرفی کنند. حسین حق‌پناه، تسهیلگر کودک و نوجوان اجرای بخش اصلی دورهمی را بر عهده دارد. او ابتدا پرسشی درباره دلیل حضور نوجوانان در نمایشگاه کتاب می‌پرسد و این سؤال در ذهن‌ها پرورش می‌یابد. میکروفون بی‌سیم بین بچه‌ها می‌چرخد و دلایل خود را بیان می‌کنند. بحث به‌مرور داغ‌تر می‌شود و تسهیلگر دلایل بچه‌ها برای آمدن به نمایشگاه و به‌طور کلی مطالعه را به چالش می‌کشد تا با چشم‌های بازتری به ادامه مسیر کتابخوانی نگاه کنند. در ادامه یک کتاب کودک و نوجوان برای بچه‌ها روایت می‌شود که از آن استقبال می‌کنند و محتوایش توضیح می‌دهد که چطور کتاب‌خواندن باعث تغییر نگاه آدم‌ها به جهان می‌شود.
نمایشگاه‌گردی گروهی و آموختن مرورنویسی کتاب
برنامه ادامه دارد. زهرا محسنی‌فرد، مروج کتاب کودک و نوجوان به صحنه می‌آید و بعد از گفت‌و‌گو و بازی با بچه‌ها، همراه با آنها به «تور کتاب» در نمایشگاه می‌رود. سپس حسام آبنوس، نویسنده و روزنامه‌نگار حوزه کتاب برای نوجوانان نکاتی درباره مرورنویسی کتاب مطرح می‌کند و علاوه بر مرور مکتوب، مرور شفاهی را آموزش می‌دهد. اجرای سرود توسط نوجوانان و برپایی شب شعر و نقد و بررسی اشعار نوجوانان دیگر برنامه‌های کافه‌کتابخون‌هاست که هر روز با برنامه‌های متنوع میزبان کودکان و نوجوانان است.
در همینه زمینه :
