
ایدههای جدید حمل زباله در شهرهای دنیا
زندگی در شهرهای بزرگ جهان نیازمند فناوریهای نوین است

محمد سرابی؛ روزنامهنگار
با بزرگ شدن کلانشهرهای جهان، شیوه جمعآوری زباله هم به اندازه دیگر قسمتهای فرایند مدیریت پسماند اهمیت پیدا کرده است. وقتی جمعیت زیادی درون برجهای مسکونی ساکن باشند، هرقدر زباله شهری کمتر در مبدأ تفکیک شود و بیشتر در معابر عمومی باقی بماند، میزان آلودگی محیطزیست و هزینه دفع زباله بیشتر میشود. برخی از کلانشهرهای جهان راهحلهایی برای سرعت بخشیدن به حمل زبالهها در پیش گرفتهاند.
سنگاپور
سطل زباله مرکزی
ایده مدیریت شهری سنگاپور در ابتدا این بود که شیوه قدیمی حمل کیسههای زباله و دفن آنها در قرن جدید دیگر مؤثر نیست و باید مسیر انتقال زبالهها را مانند شبکه فاضلاب شهری درنظر گرفت تا با سرعت بیشتر و آلودگی کمتر جابهجا شوند. نکته شبکه فاضلاب این است که در سطح شهر نمیتوان اثری از آن یافت و تمام تأسیسات آن زیر زمین قرار دارد. شهرداری سنگاپور برای این کار شبکه لولهکشی زباله در برخی از شهرکها ایجاد کرده است. سطلهای زبالهای که در این روش مورد استفاده قرار میگیرند به لولهکشی زیرزمینی متصل هستند. شهروندان کیسههای زباله را درون سطلها میاندازند و درِ آن را میبندند. لوله زیرزمینی بهدلیل شیب مسیر و با استفاده از هوای فشرده کیسه را به سمت مخزن زیرزمینی محلی جابهجا میکنند. قطر لولهها زیاد است و معمولا کیسه زباله درون آن گیر نمیکند. حسگرهایی در مسیر نصب شده است که به محض مسدود شدن بخشی از لوله اخطار میدهند. بعضی از سطلهای زباله کنار پیادهرو هم به این شبکه لولهکشی متصل شدهاند.
زباله تر و خشک
وقتی شهروندی زبالههای خود را درون کیسه میگذارد و درون دریچههای شبکه میاندازد، زباله مستقیما به سطل زباله اصلی شهرک میریزد. در هر شهرک مخزن بزرگی قرار دارد که زباله را فشرده میکند. بهدلیل اینکه 2مسیر لولهکشی برای زباله خشک و تر ساخته شده است، زباله فشردهتر به کارخانه کمپوستسازی و زباله فشرده خشک به مرکز بازیافت فرستاده میشوند. حمل زباله بهصورت شبانه و با استفاده از کامیون انجام میشود اما کامیون درون کوچهها و خیابانهای محله حرکت نمیکند، بلکه فقط به مخزن اصلی زباله محلی میرود و تمام بار را در همان نقطه تحویل میگیرد. شهرداری هم به نیروی انسانی کمتری برای حمل زباله احتیاج دارد.
سانفرانسیسکو
3 رنگ، 3نوع زباله
برجهای بلند شهر سانفرانسیسکو در طراحی قدیم خود تنها یک مسیر شوتینگ زباله داشتند. در الگوی جدید برای هر برج باید 3مسیر جداگانه ساخته شود. زباله تر، زباله خشک و زبالههای غیرقابل بازیافت. این مسیرها با 3رنگ مشخص میشوند. سبز برای زباله تر، آبی برای زباله خشک و سیاه برای زبالهای که قابل بازیافت نباشد. در پیادهروها هم سطلهای زباله تفکیک شده با همین رنگها وجود دارد.
سطلهای درون برجها و بعضی از سطلهای پیادهروها به حسگرهایی مجهز هستند که درصورت پُر شدن پیامی به مرکز مدیریت پسماند شهرداری ارسال میکنند و در برنامه حمل روزانه کامیونها قرار میگیرند. نقشه حرکت هر روز براساس سطلهایی که پُر شده است به کامیونها داده میشود. این کار باعث شده که سفرهای دائمی کامیونها درون خیابانها و معابر کمتر شود و در مقابل، سطلهایی که پُر شدهاند به سرعت تخلیه شوند.
5سال فرصت برای طرح جدید
طرح کلی حمل زباله سانفرانسیسکو باید تا سال 2030کامل شود و برای آن باید حدود 3هزار حسگر حجم زباله روی سطلهایی که در معابر عمومی قرار گرفتهاند، نصب شود. بعضی از سطلها دائم پر میشوند و باید خارج از برنامه عادی تخلیه شوند؛ از طرف دیگر سطح خیابانهای این شهر پستی و بلندی زیادی دارد و حرکت دائمی کامیونهای حمل زباله در آن کُند و باعث ایجاد ترافیک است. شهرداری سانفرانسیسکو میخواهد تا 5سال آینده، نیمی از حجم زبالههای شهری را که دفن یا سوزانده میشوند کاهش دهد و سطلهای زباله هوشمند، بخشی از این طرح است. حسگرهای این سطلها با استفاده از انرژی خورشیدی کار میکنند.