تنها منارجنبان تمام‌خشتی جهان
به مناره‌هایی که قابلیت تکان خوردن دارند در اصطلاح منارجنبان می‌گویند که معروف‌ترین آنها را در اصفهان و بعد مسجد جامع نیشابور دیده‌ایم. اما بین ۳منارجنبان ایران، منارجنبان مسجد روستای خرانق فقط از خشت درست شده و از این نظر یک نمونه خاص معماری است.
به گزارش همشهری، قلعه خرانق یکی از بزرگ‌ترین قلعه‌های مسکونی روستایی یزد است و همانند نمایشگاهی است که غرفه‌های آن از خشت و گل ساخته شده است.
مساحت این قلعه در حدود ۱.۱هکتار و اطراف آن قلعه و حصارهایی است که موجب استحکام آن می‌شود. قدمت منارجنبان خرانق طبق گفته باستان‌شناسان به دوره ساسانیان برمی‌گردد. پایه این بنا متعلق به دوره ساسانیان و اجزا و بدنه بنا که امروزه شاهد آن هستیم، متعلق به دوره سلجوقیان است. منارجنبان خرانق کاملا خشتی است و هیچ تزئینی روی آن دیده نمی‌شود. برای بالا و پایین رفتن از آن 2راه‌پله وجود دارد و خود مناره نیز دارای راه‌پله‌ای حلزونی‌شکل است. راه‌پله در قسمت‌های پایین دارای عرضی در حدود ۷۰سانتی‌متر است و در قسمت‌های انتهایی مناره عرض پله به ۴۰سانتی‌متر می‌رسد. در گذشته قسمت‌های بالای منارجنبان با کلاف‌های چوبی پوشیده شده بود.
علت وجود این کلاف‌ها محافظت از اجزا و دیواره‌های بنا بود، اما به‌علت توفان و زلزله‌های اخیر و برای احتیاط و حفظ سلامتی ساکنان، از بدنه بنا جدا شده‌اند.
در همینه زمینه :
