برای خرید خودروی کارکرده عجله‌نکنید

خرید خودروی دست‌دوم تجربه‌ای هیجان‌انگیز اما چالش‌برانگیز است. در این میان، عوامل متعددی وجود دارد که باید درنظر گرفته شود تا از معامله‌ای عادلانه و مطمئن اطمینان حاصل کنید.ابراهیم شجاعت، کارشناس خودرو، در این گفت‌وگو به شما کمک می‌کند تا با تمام مراحل این فرایند، از تعیین قیمت مناسب تا شناسایی راه‌های جلوگیری از کلاهبرداری، آشنا شوید.

  بهترین روش برای تعیین قیمت مناسب یک خودروی دست‌دوم چیست؟
معمولا ارزیابی خودروهای دست‌دوم به وضعیت بازار بستگی دارد، به این صورت که هر خودرویی به نسبت خودروهای هم‌رده و هم‌مدل قیمت‌گذاری می‌شود. به‌طور معمول قیمت خودرو بعد از یک سال کار 10درصد افت قیمت و در ادامه به ازای هر یک سال 5درصد افت قیمت پیدا می‌کند. البته تصادفات، میزان استهلاک، سلامت فنی و... در قیمت‌گذاری یک خودروی دست‌دوم تأثیر دارد.

  چند مدل خودروی دست‌دوم ارزان و باکیفیت در بازار ایران را معرفی کنید.
خودروهایی که در ابتدای تولید فروش بیشتری داشتند و مورد استقبال قرار گرفتند در بازار دست‌دوم نیز تعدادشان بیشتر است و همچنین توسط کارشناسان توصیه می‌شوند، زیرا خودروهایی که فروش کمتری داشتند، مانند بعضی از خودروهای چینی، به‌عنوان خودروی دست‌دوم ممکن است خریدار را دچار مشکلات بسیاری کنند و خریدن این خودروها به نوعی ریسک محسوب می‌شود؛  چرا که ممکن است در آینده افت قیمت بیشتری نسبت به دیگر خودروها داشته باشند و از طرفی با گذشت زمان و استهلاک این خودرو‌ها قطعات مصرفی‌شان دچار خرابی می‌شوند و دسترسی به این لوازم و قطعات بسیار مشکل خواهد بود. بیشتر خودروهای تولید داخل و همچنین خودروهایی که فروش بیشتری داشته‌اند، در بازار دست دوم خودرو با استقبال بیشتری روبه‌رو هستند.
خودروهای چینی که توسط شرکت‌های سایپا و ایران‌خودرو وارد می‌شوند، همچنین خودروهای چینی که در کرمان‌خودرو و گروه مدیران خودرو مونتاژ می‌شوند، معمولا با تعداد بالا در بازار عرضه می‌شوند و به‌عنوان خودروی دست‌دوم افت قیمت کمتری دارند و در بازار خرید و فروش وضعیت خوبی دارند، اما خودروهای چینی که توسط گروه‌ها و شرکت‌های کم‌نام و نشان که البته کم هم نیستند وارد می‌شوند، در ابتدا امکانات خوبی دارند، اما خریدن‌شان ریسک دارد، چرا که خدمات پس از فروش به لحاظ تامین قطعات یدکی ندارند و بعد از خرابی‌ها ممکن است به‌طور کامل مستهلک شوند.

  هنگام خرید خودروی دست‌دوم چگونه چانه‌زنی کنیم؟
در زمان خرید خودرو یک مسئله‌ وجود دارد و آن هم اینکه هنگام خرید خودمان را نباید خیلی زیاد مشتاق نشان بدهیم حتی اگر از آن خودرو خیلی هم خوش‌مان آمده باشد، به این دلیل که ممکن است فروشنده از این موضوع سوءاستفاده کند و دست ما را در چانه‌زدن ببندد.
خودروهای متفاوتی در بازار وجود دارد که بسته به توان مالی‌مان می‌توانیم یکی از آنها را انتخاب کنیم، بنابراین نباید طوری وانمود کنیم که فروشنده خیال کند خودروی او تنها گزینه ماست، داشتن چند گزینه برای خرید به ما کمک می‌کند تا با خیال آسوده با فروشنده  برای پایین آوردن قیمت چانه بزنیم.بنابراین باید قبل از خرید حتما بازار را به‌طور فیزیکی و همچنین مجازی حسابی بگردیم تا با داشتن اطلاعات کافی از قیمت‌ها و انتخاب چند گزینه با دست پر به خرید اقدام کنیم، این به ما کمک می‌کند تا هنگام مذاکره مثال‌هایی از قیمت بیاوریم که فروشنده به فروش خودرو با قیمت مناسب مجاب شود.

   هزینه‌های انتقال خودروی دست‌دوم (بیمه، تعویض پلاک و...) بر عهده فروشنده است یا خریدار؟
هزینه‌های مربوط به انتقال خودرو به توافق بین فروشنده و خریدار بستگی دارد. این مخارج به‌طور رسمی و قانونی بر عهده هیچ‌یک از طرفین نیست. هنگام معامله خودرو باید قبل از انتقال سند و... تکلیف این موضوع روشن شود و در قولنامه نیز به شکل رسمی موضوع عهده‌داربودن مخارج انتقال مشخص شود. در بعضی از مواقع ممکن است برای خرید یک خودرو وارد مذاکره و با  قیمت مناسبی نیز مواجه شوید، اما وقتی بحث مخارج انتقال سند، تعویض پلاک، کمیسیون بنگاه و... پیش می‌آید، فروشنده شانه خالی کرده و این مخارج جای تخفیف داده شده را می‌گیرد.هنگام خرید خودرو توصیه می‌شود از ابتدا تکلیف این مخارج مشخص شود که بر عهده یک نفر یا هر دوطرف معامله باشد و حتما به‌صورت مکتوب نیز در قولنامه آورده شود.

  چه راهکارهایی برای جلوگیری از کلاهبرداری در خرید خودروی دست دوم وجود دارد؟
وقتی خریدار با یک پیشنهاد اغوا‌کننده روبه‌رو می‌شود حتما باید به آن مشکوک شود و استعلامات لازم و قانونی، مانند خلافی، عوارض، سرقتی بودن و... را در مورد آن خودرو به‌دست بیاورد. همچنین از وضعیت سلامت فنی، تصادفات سنگین و... خودروی مورد نظر با راهنمایی کارشناسان معتمد مطلع شود زیرا در بیشتر مواقع خودروهای با قیمت خیلی پایین احتمال تصادفی‌بودن، عدم‌سلامت فنی و سرقتی‌بودن‌شان بسیار بالاست. البته هر خودرویی با هر قیمتی باید قبل از خرید به‌طور دقیق کارشناسی شود. این کارشناسی شامل چک‌کردن مدارک، بررسی وضعیت خلافی، سلامت فنی و بدنه خودرو است.
بزرگ‌ترین اشتباه هنگام خرید خودرو عجله‌کردن است، در هر شرایطی و با شنیدن پیشنهاد هر قیمت ارزانی باید خونسردی خود را حفظ کنیم و هیچ‌گاه برای خرید عجول نباشیم. فروشنده‌ای که قصد کلاهبرداری دارد، حتما از عجله‌کردن ما سوءاستفاده خواهد کرد. در چنین مواقعی فروشنده بهانه‌هایی را می‌آورد تا شما را به عجله‌کردن وادار کند؛ بهانه‌هایی مانند نیاز فوری به پول فروش‌خودرو، در پیش داشتن مراسم ازدواج، بیماری، سفر و... تا شما را دچار احساسات کرده و به مقصود خود برسد، بارها اتفاق افتاده که این افراد سودجو یک خودرو را به بیش از 10نفر فروخته و خریداران  را دچار مشکلات فراوان کرده‌اند.

خرید خودروی در حد صفر بهتر است یا خودروی  پرکارکرد؟
این خودروها به‌طور حتم در قیمت و کلاس و امکانات تفاوت‌های زیادی دارند. البته در نهایت انتخاب بین خودروی در حد صفر یا با کارکرد بالا به‌خود شخص و میزان پولی که قرار است هزینه کند  بستگی دارد. در حد صفر‌بودن خودرو از نظر بعضی افراد این است که این خودروها دارای قطعات اصلی هستند، اما درباره خودروهای تولید داخل باید درنظر داشته باشیم که مثلا خودروی فرانسوی که در ایران تولید می‌شود مانند ابتدای شروع تولید که تمام قطعات استفاده شده ساخت خود کشور فرانسه بود نیست و در حال حاضر تمامی قطعات استفاده شده در این خودروها تولید شرکت‌های داخلی یا ساخت چین هستند.باز هم می‌گویم در انتخاب خودرو سلامت فنی و کارشناسی دقیق مهم‌ترین مسئله است. ممکن است یک خودروی 50هزار کیلومتر کارکرده شرایط بهتری نسبت به یک خودروی در حد صفر داشته باشد.