پاشنه آشیل قراردادهای خودنویس
در سامانه خودنویس امکان حذف مشاور املاک بهعنوان دلال و جوشدهنده معامله حذف شده و طرفین قرارداد میتوانند با تحریر قرارداد در سامانه، خود را از پرداخت حق کمیسیون معاف کنند؛ اما سعید لطفی، عضو هیأت مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران، نکات و انتقاداتی در مورد این شیوه مطرح میکند که قابلتأمل است. تأکید نخست لطفی این است که باید تمهیدات ویژهای برای احراز هویت و مالکیت ملک و طرفین قرارداد اندیشیده شود تا ریزهکاریهایی که صنف مشاوران املاک طبق روال معمول برای قراردادهای ملکی اعمال میکند، در این سامانه نیز رعایت شود. او میافزاید: طرفین قرارداد هم باید در تحریر شرایط، تعهدات و ریزهکاریها وسواس به خرج دهند؛ چراکه هرگونه اهمالکاری در این حوزه میتواند در آینده برای یک طرف مشکلساز شود.
نکته قابلتوجهی که عضو هیأتمدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران مطرح میکند، این است که در این سامانه، تکلیف اختلافنظرها و جدالهای احتمالی میان موجر و مستأجر که در شرایط عادی، مشاوران املاک برای رفع آنها تعامل و میانجيگری میکنند، چه خواهد شد. لطفی ادامه میدهد: در بسیاری از قراردادها، در زمان تحویل گرفتن واحد یا تخلیه آن، ناهماهنگیهایی بین موجر و مستأجر به هر دلیل مانند پاس نشدن چک، جور نبودن پول و... رخ میدهد که معمولا مشاور املاک یا تنظیمکننده قرارداد، با گفتوگو، میانجيگری یا حتی تضمین طرف مقابل، آن را رفعورجوع میکند؛ درحالیکه بهنظر میرسد در قراردادهای خودنویس، تنها میانجی این اختلافات شورای حل اختلاف است؛ اما مگر مستأجری که وسایلش را بار زده، میتواند به انتظار نوبت دادگاه بنشیند؟ لطفی نسبت به کاهش درآمد صنف مشاوران املاک با فعالیت این سامانه نیز انتقاد دارد و میگوید: با نشانی اشتباه، مشاوران املاک بهعنوان عامل گرانی مسکن معرفی میشوند؛ درحالیکه این گرانی ناشی از رشد نقدینگی، افزایش تورم، جهش هزینه تولید و کاهش عرضه مسکن است.