سرچ کن و باور نکن

فاطمه عباسی

ما آدم‌های سرچ کردنیم، آدم‌های گرفتن اطلاعات از اینترنت، اصلا جست‌وجو کردن در دنیای مجازی، به بخشی از فعالیت‌های روزمره اغلب ما تبدیل شده و کافی است، موضوعی را ندانیم یا اطلاع کمی درباره آن داشته باشیم، آن وقت است که می‌رویم سراغ دوست عزیزمان موتور جست‌وجوگر و اطلاعاتمان را کامل می‌کنیم.
تا اینجای ماجرا همه‌‌چیز خوب است، اما قضیه از جایی ترسناک می‌شود که بدانیم همین سرچ کردن‌های روزانه باعث شده موتورهای جست‌وجوگر تبدیل به صمیمی‌ترین دوستان آنلاین‌مان شوند و خیلی چیزها را از روی سابقه سرچ‌های ما در موردمان بدانند!
ضمن اینکه یک پژوهش نشان می‌دهد که سرچ‌کردن همیشه ما را به افرادی آگاه‌تر تبدیل نمی‌کند، بلکه برعکس  ممکن است باعث شود، خیلی  زود اخبار جعلی یا اطلاعات گمراه‌کننده را باور کنیم. مثالش برای خیلی ها آشناست؛ کافی است جایی از بدنمان درد بگیرد، آن وقت است که به جای رفتن به مطب دکتر، درباره آن درد، سرچ می‌کنیم و متوجه می‌شویم که تومور داریم! بعد که می‌رویم دکتر می‌فهمیم که یک گرفتگی عضلانی ساده بیشتر نیست. به همین دلیل هم متخصصان هشدار‌های جدی درباره اتکا به سرچ‌های اینترنتی در حوزه‌هایی مانند سلامت یا مصرف دارو  داده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که تکیه موتور‌های جست‌وجو بر مطالب ساده، پرطرفدار و جنجال‌برانگیز است  بنابراین به‌جای اینکه «مفیدترین» اطلاعات را به کاربر بدهند، «جالب‌ترین» نتایج را به او نشان می‌دهند که ممکن است صحت نداشته باشد.
در دنیای شلوغ و سریع امروز، ما ناچاریم که درباره خیلی چیز‌ها سرچ کنیم، اما لازم است به تکنیک‌های دیگر سواد رسانه‌ای نیز مجهز باشیم تا در دریای اطلاعات گمراه‌کننده و اخبار جعلی اینترنت غرق نشویم.