میزان صدور احکام جایگزین حبس افزایش یافته است

کاهش جمعیت کیفری و استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس، یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های قوه قضاییه در سند تحول قضایی است که این امر طی چند سال اخیر به‌صورت ویژه در این دستگاه پیگیری شده و دستاورد‌های زیادی به همراه داشته است. نگاهی به میزان صدور احکام جایگزین حبس در شعبات مختلف کشور، نشان می‌دهد که در اغلب شعبات قضایی، صدور این احکام سیری صعودی را طی می‌کنند. در نوشتار روبه‌رو آمار صدور احکام در شعبات کل کشور در سال‌های 1397 تا 1399 ذکر شده و آمار صدور احکام برخی از استان‌های شاخص در این زمینه در سال‌های 1400 و 1401 بیان شده است.

سال 1397
30هزارحکم مجازات جایگزین در 7ماهه اول سال1397 صادر شده بود که رقم قابل توجهی به شمار می‌آید.

سال 1398
100هزارحکم مجازات جایگزین در 7 ماهه اول سال1398 صادر شده که افزایش چشمگیر صدور این احکام را نشان می‌دهد. به‌گفته سخنگوی وقت قوه قضاییه، در این بازه زمانی بیش از 3برابر از ظرفیت مجازات‌های جایگزین حبس استفاده شده است.

سال1399
160هزارحکم جایگزین مجازات حبس در سال1399 صادر شده است. به‌گفته غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی وقت قوه قضاییه صدور این احکام ۲۹درصد نسبت به سال۱۳۹۸ افزایش داشته است.

سال 1400
۸ هزار و ۴۸۴حکم جایگزین حبس در سال1400 در استان فارس صادر شده است؛ به‌گونه‌ای که 22درصد از احکام صادر شده در این استان،  را احکام جایگزین حبس تشکیل می‌دهند.

سال 1400
6هزار و 221رأی جایگزین حبس برای افرادی که سابقه کیفری نداشتند و مرتکب جرایم سبکی شده بودند، در استان گلستان در سال1400 صادر شده است.

سال 1401
7هزار و  768رأی جایگزین حبس در استان گلستان صادر شده که ۲۴درصد بیشتر از سال۱۴۰۰ است. به‌گفته رئیس‌کل دادگستری گلستان، این استان از استان‌های پیشرو کشور در صدور آرای جایگزین حبس است.

سال 1401
28 حکم جایگزین حبس فرهنگی در قالب خرید کتاب به ارزش بیش از 735میلیون ریال توسط قضات استان آذربایجان‌غربی در سال1401 صادر شده است.

سال 1401
6درصد صدور احکام مجازات‌های جایگزین حبس در خراسان شمالی در سال1401 نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.

سال 1402
300میلیون ریال ارزش ریالی 2دستگاه یخچال و 2 دستگاه تلویزیون تولید داخلی است که متهمان یک فقره پرونده‌های شهر ارومیه به حکم رئیس شعبه117 دادگاه کیفری2 برای نوعروسان تحت پوشش کمیته امداد امام‌خمینی(ره) آسیب‌دیده از زلزله شهرستان خوی تهیه کردند تا جایگزین 2سال حبس تعزیری آنها باشد. صدور این احکام نشان می‌دهد که در سال‌جاری نیز سیاست حبس‌زدایی با قوت در دستگاه قضا پیگیری می‌شود. این رویه در سایر استان‌های کشور نیز به چشم می‌خورد.