مهار تورم با کدام ابزار؟

محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی با تأکید بر مهار تورم و رشد تولید به‌عنوان شعار سال، گفت: تورم یک موضوع حاکمیتی و مهار آن نیازمند هماهنگی و همکاری دستگاه‌های مختلف است، اما نقش بانک مرکزی در این زمینه، محوری است و این بانک از تمام ابزارهای موجود برای تحقق منویات مقام معظم رهبری استفاده خواهد کرد. او تأکید کرد: انضباط مالی دولت، کنترل اضافه برداشت بانک‌ها، هدایت هدفمند نقدینگی به سمت بازارهای مولد، تامین مالی غیرتورمی تولید بدون فشار به منابع بانکی و اتخاذ سیاست خارجی مناسب ازجمله الزامات تحقق شعار سال است.
سؤال مهمی که انتظار می‌رود بانک مرکزی به آن پاسخ دهد این است که ابزارهای در دست این نهاد برای کنترل نرخ تورم چیست و چه برنامه‌ای قرار است اجرا شود که شاخص میانگین سطح عمومی قیمت‌ها به کانال 20 تا 30درصدی کاهش یابد؟ این سؤال وقتی اهمیت دوچندان پیدا می‌کند که توجه شود ایران در 4سال گذشته نرخ تورم بالای 40درصد را در هر سال تجربه کرده و فشار تورم بر معیشت مردم به‌ویژه اقلام و کالاهای غذایی سنگین‌تر شده است. واضح است که در این وضعیت بانک مرکزی به تنهایی نمی‌تواند جلوی تورم را بگیرد و اگر بپذیریم که تورم یک مسئله حاکمیتی است، ضرورت دارد تا همه ارکان تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیرنده حاکمیتی از اتخاذ هر تصمیمی که به تشدید ناترازی دخل و خرج دولت و بانک‌ها منجر شود، خودداری کنند. واقعیت این است که حتی با فرض بهبود روابط خارجی با دنیا، درصورت فعال ماندن موتورهای تورم‌ساز نمی‌توان انتظار کنترل تورم را داشت و مداخله قیمتی در بازارها هم مؤثر واقع نخواهد شد. از این منظر لازم است که بانک مرکزی در نبرد با تورم تنها نماند و همه با سیاست‌های ضدتورمی این نهاد هماهنگ شوند. در این مسیر وظیفه سنگینی برعهده دولت و مجلس است تا در خاموش کردن موتور‌های تورم هماهنگ شده و به یاری بانک مرکزی بیایند. کنترل تورم راه روشن و مشخصی دارد و تلاش برای تجویز نسخه‌های شکست‌خورده هم یک عقب‌گرد در سیاستگذاری‌های اقتصادی ضدتورمی قلمداد می‌شود. ازاین‌روی نباید دنبال اختراع دوباره چرخ باشیم. چه اینکه ابزارهای در دست بانک مرکزی درصورت نبودانضباط مالی و بودجه‌ای و اراده ملی برای رفع ناترازی‌ها کارآمدی لازم را نخواهد داشت.