کمک جنجالِ ویدئویی!

پس از همه حرف‌های ضد‌ونقیض این ماه‌ها درخصوص استفاده از کمک داور ویدئویی در فوتبال ایران، حالا طرح تازه فدراسیون فوتبال برای استفاده از این تکنولوژی می‌تواند همه هواداران فوتبال در جهان را به حیرت وادارد. تصمیم فدراسیون برای راه‌اندازی VAR در چند استادیوم لیگ برتر و ادامه‌دادن به همان شرایط قبلی در بقیه ورزشگاه‌ها نه‌تنها نافی عدالت است، بلکه به‌طور کلی شبیه توهمی به‌نظر می‌رسد که هرگز ظرفیت اجرایی نخواهد داشت. مگر می‌شود صحنه‌ای در استادیوم آزادی تهران پنالتی باشد و در ورزشگاه قایقران انزلی حکم ادامه بازی داشته باشد؟ مگر می‌شود صحنه‌ای در نقش جهان آفساید باشد اما در ورزشگاه بهنام محمدی مسجدسلیمان کاملا سالم به‌نظر برسد؟ حتی جدا از بحث عدالت، پدیده‌ای مثل VAR شکل و شیوه داوری را تماما تغییر می‌دهد. با وجود کمک داور ویدئویی، کمک‌ها دیرتر پرچم می‌زنند تا حمله تیم کامل شود. چطور می‌توان در یک استادیوم شیوه متفاوتی از قضاوت داشت و در یک استادیوم دیگر همان روال سابق را در پیش گرفت؟ حتی تصور رقم خوردن چنین اتفاقی نیز محال است. یا باید زمانی از VAR استفاده کنیم که همه ورزشگاه‌ها آماده چنین کاری هستند و یا باید قید استفاده از این تکنولوژی را بزنیم و با همین سبک و سیاق، همه‌‌چیز را ادامه بدهیم. اجرا نکردن این طرح قطعا از اجرای نصفه و نیمه آن بهتر خواهد بود.
اگر قرار است چند باشگاه به‌صورت گزینشی به سراغ استفاده از این فناوری بروند، چرا زمانی که باشگاه سپاهان برای انجام این کار پیشقدم شد، فدراسیون به شدیدترین شکل ممکن برایش مانع تراشید؟ طبیعتا چند باشگاه جلوتر از سایرین متقاضی استفاده از این تکنولوژی هستند اما چند باشگاه هم برای تامین منابع مالی آن بهانه می‌تراشند. باشگاه‌هایی که هر سال میلیاردها تومان برای مربیان و بازیکنان متوسط خارجی هزینه می‌کنند، ترجیح می‌دهند هزینه VAR را روی دوش دولت بیندازند. پس آن همه اعتراض به داوری و اصرار به استفاده از کمک داور ویدئویی در کنفرانس‌های خبری بعد از مسابقه‌ها تنها نمایش بوده است. اگر واقعا دغدغه تصمیم‌های عادلانه در فوتبال وجود دارد، همه باید سهم‌شان را در این زمینه ایفا کنند. باشگاه‌هایی که سالانه بین 100 تا 200‌میلیارد تومان هزینه دارند، نمی‌توانند یک‌دهم این هزینه را به‌عنوان یک خرج همیشگی برای داشتن VAR انجام بدهند؟ طبیعتا چنین مسئله‌ای باورنکردنی خواهد بود. اگر واقعا باشگاهی توانایی استفاده از این فناوری و هزینه‌کردن برای آن را ندارد، بهتر است اصلا در رقابت‌هایی مثل لیگ برتر شرکت نکند. این موضوع باید به یک الزام کلیدی برای همه تیم‌ها تبدیل شود.
رفته‌رفته تصویر فوتبال بدون VAR در حال محو‌شدن از صحنه روزگار است. اگر این تکنولوژی در ایران به‌کار گرفته نشود، دیگر نه داورها شانسی برای قضاوت بین‌المللی دارند و نه اصلا تیم‌ها با شرایط بازی در رقابت‌های برون‌مرزی کنار می‌آیند. فوتبال در هیچ نقطه‌ای از دنیا به هیچ‌وجه نمی‌تواند بدون VAR تداوم پیدا کند. با این حال، شیوه استفاده از این تکنولوژی نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. با حرف‌و‌حدیث‌هایی که در روزهای اخیر شنیده شده به‌نظر می‌رسد فدراسیون‌نشین‌ها از این قابلیت برخوردار هستند که همین راه تازه را نیز به بیراهه بکشانند و کاری کنند که هواداران فوتبال آرزو داشته باشند VAR هرگز به فوتبال ایران وارد نمی‌شد! اگر قرار است این ماجرا بدون آمادگی لازم و بدون اندیشیدن تمهیداتی برای ورود به همه استادیوم‌ها صورت بگیرد، بهتر است که فعلا مسکوت بماند. با این تکنولوژی نباید به‌صورت گزینشی برخورد کرد و نباید شرایطی را به‌وجود آورد که بعضی از تیم‌ها از این دایره خارج شوند. کمک‌داور ویدئویی یک فناوری برای همه است و تنها وقتی معنا پیدا می‌کند که به روشی واحد در همه ورزشگاه‌های یک لیگ فوتبال تبدیل شود.