حوادث
سوگلی سینماهای تهران در آتش
ظهر جمعه، ۲۹ فروردین، سینما آزادی در آتش سوخت
حسنا مرادی
«تعطیلات تابستانی»، فیلم فریدون حسنپور تازه شروع شده بود. با اینکه جمعه بود، ولی نخستین سانس سینما آزادی چندان شلوغ نبود. تنها 150نفر در سینما بودند و بیشتر از دوسوم سینما خالی بود. یکدفعه صدای بلندی از قسمت بالکن سینما شنیده شد و خیلی زود، دود غلیظی سینما را فراگرفت. بلافاصله پخش فیلم قطع شد و درهای سینما را باز کردند تا تماشاچیان از سینما خارج شوند. تعدادی از کارمندان سینما هم سعی کردند آتش را خاموش کنند، اما تلاش‌شان فایدهای نداشت. پرده بالکن، صندلیهای چوبی و دیوارکوبهای مخمل سینما خوراک خوبی برای آتش بودند. آتشسوزی ساعت یک و ربع بعدازظهر شروع شد، اما تا 25دقیقه بعد کسی به آتشنشانی زنگ نزد. 5-4 دقیقه بعد از تماس، نخستین ماشین آتشنشانی به تقاطع خیابان شهیدبهشتی (عباسآباد) و خالد اسلامبولی (وزرا) رسید. خیلی زود بیشتر از 8ماشین آتشنشانی مشغول خاموش کردن آتش شدند، اما تلاشهای آنها هم فایدهای نداشت. سقف سینما ذوب شده بود. دیوارها، صندلیها و پردهها سوخته بودند. سینما آزادی، تا سال1359، «شهرفرنگ» نام داشت. این سینما کار خود را روز چهارشنبه سوم اردیبهشت 1348 با اکران فیلم «مایرلینگ»، ساخته ترنس یانگ شروع کرد. بازی بازیگران محبوبی مانند عمر شریف و کاترین دنوو در مایرلینگ، سبب شده بود از همان نخستین سانس شروع به‌کار سینما، جمعیت در آن موج بزند. خیلی زود کیفیت خوب پخش فیلم و فضای بزرگ و زیبای سالن سینمای سینما شهرفرنگ در کنار اکران بهترین فیلمهای روز دنیا مانند «جنگ ستارگان»، آن را به انتخاب اول سینمادوستان تبدیل کرد و حتی در سالهای بعد قیمت گرانتر بلیت آن نسبت به باقی سینماها هیچ وقت آن را خلوت نکرد. در سال1350 برادران روحانی، صاحبان سینما شهرفرنگ، سینمای کوچک دیگری به نام سینما شهر قصه کنار آن ساختند. این سینما تا پایان عمرش میزبان محفلهایی خصوصیتر برای علاقهمندان حرفهایتر سینما بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برادران روحانی از ایران رفتند و سینما هم مصادره شد و بالاخره به‌دست حوزه هنری رسید. سال1359، اسم سینما هم عوض شد و «آزادی» نام گرفت. بسیاری از دههپنجاهیها و دههشصتیهای تهرانی نخستین فیلم سینمایی خود را روی پرده این سینما دیدند. هر سال بهمنماه، سینما آزادی میزبان اصلی جشنواره فیلم فجر بود و صف بلیت آن چنددهمتر طول داشت. بسیاری از کارگردانان و تهیهکنندگان ماهها در صف اکران فیلم میماندند تا بتوانند فیلم خود را در این سینما اکران کنند. سال1375، سینما آزادی با فروش 150میلیون تومان، پرفروشترین سینمای ایران شد. اما دوران اوج و خوش سوگلی سینماهای ایران، در آخرین روزهای فروردین 1376 ناگهان به پایان رسید. سینما در اثر آتشسوزی آسیب فراوانی دیده و خراب شده بود. خیلی زود سینما شهرقصه، فرزند کوچکش هم برای جلوگیری از ریزش و تخریب، خراب شد و یک گودال خالی و زشت جای این دو سینما را در گوشه تقاطع خیابان شهیدبهشتی و خالد اسلامبولی گرفت. با اینکه آتشنشانی علت آتشسوزی را اتصال برق اعلام کرده بود، اما تا مدتها در مورد علت آتشسوزی حرف و حدیثهای زیادی در دهانها میچرخید. بعضی میگفتند سینما را عمدا آتش زدهاند تا پول بیمه آن را بگیرند، بعضی هم دلیل آتشسوزی را تصمیم مالک آن برای ساخت پاساژ و مجموعهتجاری به‌جای آن میدانستند. مصاحبههای متعدد و چندحرفی دستاندرکاران حوزه هنری هم به شایعات بیشتر دامن میزد. با این حال هیچ‌وقت هیچ‌کدام از شایعات ثابت نشدند و به مرور زمان ماجراهای پر از پیچوخم و کشوقوس بازسازی، جای آنها را گرفتند.
