ابتلا به کرونا باعث ایمنی میشود؟
علی ملائکه- پزشک و روزنامهنگار
اغلب افراد دچار عفونت با کروناویروس عامل بیماری کووید-۱۹ بر ضدآن آنتیبادی تولید میکنند و این آنتیبادیها پروتئینهایی هستند که مانع عفونت دوباره سلولها بهوسیله ویروسها میشوند.
اما آنتیبادیها فقط بخشی از پاسخ ایمنی بدن هستند. برای مثال سلولهایT، یکی از انواع سلولهای دفاعی بدن، میتوانند سلولهایی را که از قبل دچار عفونت با ویروس شدهاند، از بین ببرند.
سلولهای B خاطرهای (نوعی دیگر از سلولهای دفاعی) میتوانند بهسرعت پاسخ قوی آنتیبادی در برابر ویروسی که قبلاً بدن با آن مواجه شده است، ایجاد کنند.
میزانهای آنتیبادی معمولاً پساز برطرف شدن تهدید فوری عفونت کاهش پیدا میکند. چند بررسی جدید نشان دادهاند که میزانهای آنتیبادی بر ضدکروناویروس پس از رفع عفونت کاهش پیدا میکند و بعد به حد پایداری میرسد و برای 2تا 3ماه در این حد باقی میماند.
بررسیهای دیگر وجود سلولهایB و T اختصاصی برای مبارزه با کروناویروس را در خون افراد ماهها پس از بهبودیشان نشان داده است. همه این یافتهها نشان میدهد که دستگاه ایمنی برای پاسخ سریع و قوی به ویروس درصورت قرارگیری دوباره در معرض آن آماده است.
گرچه این شواهد آزمایشگاهی امیدوارکننده هستند؛ اما شواهد واقعی با قرار گرفتن دوباره شمار بیشتر و بیشتری از افراد بهبودیافته (نه سلولها در آزمایشگاه) در معرض ویروس بهدست میآیند.
پژوهشگران در هنگکنگ اخیراً نخستین مورد ثابتشده عفونت با ویروس کرونا را گزارش کردهاند. مردی که برای نخستینبار درماه مارس (اواخر اسفند) به کووید-19 مبتلا و پس از 2آزمایش منفی پیاپی بهبودیافته اعلام شده بود. این مرد 4ماه و نیم بعد در یک آزمایش غربالگری با بزاق که در فرودگاه هنگکنگ هنگام بازگشت از اروپا انجام داده بود، دوباره مثبت اعلام شد. دانشمندان ماده ژنتیک ویروسهایی که این مرد در 2بار عفونت آلوده کرده بودند، توالییابی کردند و آنقدر تفاوت میان آندو یافتند که بیانگر 2عفونت جداگانه در این مرد باشد.
این مرد در عفونت اولش علائم خفیفی را تجربه کرده بود و در عفونت دوم هیچ علامتی نداشت. ممکن است دستگاه ایمنی بدن این فرد در بار دوم نتوانسته باشد او را در برابر عفونت حفاظت کند، اما بههرحال مانع شده است که او در بار دوم بیمارتر شود.
البته هنوز خیلی زود است که این یافتهها را به موارد دیگر تعمیم داد. ما نمیتوانیم براساس یک مورد ثابتشده عفونت دوباره (در میان میلیونها مورد عفونت) نتیجهگیری کنیم که شدت پاسخ ایمنی میانگین به ویروس چقدر خواهد بود یا چه مدتی طول خواهد کشید.
به جز این باید تأکید کرد شخصی که دچار عفونت دوباره شده است- حتی اگر علامتی نداشته باشد- بهطور بالقوه ممکن است ویروس را به دیگران منتقل کند. در نتیجه هرکسی که از عفونت کروناویروس بهبودیافته است، باید همچنان ماسک بزند و فاصلهگیری اجتماعی را رعایت کند.