شبی که قاچاق کامل شد

مسعود میر ـ روزنامه‌نگار

«از دلی که با سنگ غم شکسته، چه انتظاری داری؟» این بخش از ترانه معروف خواننده لاله‌زاری که در فیلم روی پرده «مطرب» با صدای نه‌چندان روح‌پرور پرویز پرستویی شنیده می‌شود شرح حال این روزهای هنر تنبیه‌ شده و صنعت بی‌رمق ‌سینما در این مملکت است.
بررسی اوضاع و احوال گیشه‌های سینما، از بادهای ناموافق فروش پایین و عدم‌استقبال تماشاگران از فیلم‌ها حکایت دارد و همچنان معادله ساخت و اکران فیلم‌هایی که در چرخه واقعی نمایش دخل‌و‌خرج نمی‌کنند ولی ساخته می‌شوند و به نمایش درمی‌آیند بی‌جواب باقی ‌است. 
حالا بماند که در این آشفته‌بازار، همان چند فیلمی هم که نامشان در فهرست محصولات آبرومند، دغدغه‌مند و البته هنرمندانه سینمای ایران جاخوش می‌کند چنان در گردباد بی‌بهانه توقیف و کمبود سالن و مافیای اکران گرفتارند که سرنوشتی جز شکست برایشان متصور نشده و نمی‌شود.








روزگار خوش مطربی
گل سرسبد امروز سینمای ایران با این فرمول ساخته ‌شده ‌است: نماهای خوش‌رنگ استانبول، ترانه‌های خوش‌خاطره لاله‌زار، شیطنت‌های شاکردوست و البته صدای آقا پرویز. 
«مطرب» با همین دست فرمان در این روزهای پرحادثه، 18میلیارد تومان دخل داشته و اگر مشکل خاصی پیش نیاید به‌طور حتم از «شبی که‌ماه کامل شد» و «رحمان1400» در فروش پیش می‌افتد تا جزو 3 پرفروش سال تا امروز لقب بگیرد.
سوی دیگر زنجیره اکران سینماها گره خورده به شکست «سمفونی نهم» و فروشی که تا یک میلیاردی شدن هنوز بیش از 300 میلیون تومان فاصله دارد.





آخرین داستان معکوس
انیمیشن «آخرین داستان» آنقدر که در تبلیغات و برپایی سر و صدا موفق بوده در کشاندن تماشاگر به سینما لااقل در روزهای ابتدایی نمایش عمومی‌اش موفق نبوده‌است. صداپیشه‌های معروف و ترانه تیتراژ و خلاصه هر چیزی که می‌شده داستان ضحاک را جذاب کند توسط اشکان رهگذر و دیگر عوامل این انیمیشن بلند سینمایی به‌کار گرفته شده اما فروش فیلم در روزهای ابتدایی هنوز به 100میلیون تومان هم نرسیده است. وضعیت مشابه آخرین داستان برای نخستین فیلم پولاد کیمیایی هم وجود دارد. «معکوس» با شهرام حقیقت‌دوست و موتورهای تقویت‌شده ماشین‌هایش نتوانسته نگاه نویی عرضه کند؛ هرچند در جشنواره گذشته در همین بخش نگاه ‌نو به نمایش درآمد.

خانه‌ای که کوبیدند
«خانه‌پدری» بی‌تردید مصداق یک فیلم آبرومند و با دغدغه انسانی در این پاییز سینمایی بود؛ فیلمی که آنقدر درگیر حاشیه و توقیف و رفع توقیف ماند که خون به جگر سازنده‌اش شد و خلاصه بعد از یک دوره کوتاه‌مدت نمایش عمومی فقط در تهران و در تعداد محدودی سینما به اکرانش پایان داده ‌شد. مطمئن باشید که سال‌های بعد حتما در گوشه‌ای از تاریخ مکتوب سینمای ایران این پی‌نوشت ثبت خواهد ‌شد که:«خانه پدری» با تمام قابلیت‌های سینمایی‌اش به‌صورت محدود اکران شد و خیلی زود از نمایش بازماند.
نکته جالب اینکه «خانه پدری» امکان عرضه در شبکه نمایش خانگی را هم ندارد و حالا که نمایش عمومی فیلم تمام‌ شده نسخه باکیفیت ولی غیرقانونی فیلم در فضای مجازی در دسترس قرار گرفته‌است.
گروهی معتقد بودند که این عرضه در اینترنت کار سازندگان فیلم است تا لااقل شمایل «خانه پدری» به چشم تماشاگران ناآشنا نباشد، اما وقتی خبر انتشار غیرقانونی 2 فیلم مهم دیگر سال در اینترنت منتشر شد نگاه‌ها کمی تغییر‌کرد.

قصر قاچاق
ماجرا از این قرار بود که در آخر هفته گذشته رضا میرکریمی در صفحه شخصی‌اش خبر از انتشار غیرقانونی و قاچاق «قصر شیرین» داد و از مردم درخواست کرد تا آن را تماشا نکنند و کمی بعد سازندگان «شبی‌که ‌ماه کامل شد» با نگرانی موضوع عرضه قاچاق فیلم‌شان در اینترنت را مطرح کردند.
هنوز موضوع عرضه غیرقانونی 2 فیلم پرفروش امسال در اینترنت و حواشی پیرامون آن به نتیجه‌ای نرسیده که خبر قاچاق فیلم‌های جدید موج ناامنی را در میان فیلمسازان و اهالی سینما، بلند‌مرتبه کرد. «متری شیش‌و نیم» و «رحمان 1400» 2 فیلم دیگری بودند که عرضه غیرقانونی‌شان در اینترنت سازندگانشان را حسابی خشمگین کرد و به واکنش‌های تند واداشت. سؤال اینجاست که دقیقا در سازمان سینمایی چه خبر است و چگونه نمی‌توان عوامل این عرضه غیرقانونی فیلم‌هایی را که برچسب نسخه بازبینی دارند و کنار تمام فریم‌هایشان اصطلاح for the review حک شده را شناسایی کرد.
خبر عرضه غیرقانونی فیلم‌هایی را که با احکام قضایی و ارشاد دیگر در فضای نمایش عمومی قرار ندارند، می‌توان ربط داد به اشتیاق عمومی برای تماشا و البته گل‌کردن هنر خلاقه دزدانی که بالاخره 2 فیلم پردردسر «خانه‌پدری» و «رحمان 1400» را به دنیای وب راه دادند، اما وقتی صحبت از انتشار غیرقانونی فیلم مورد حمایت حکومت می‌شود دیگر موضوع چندان ساده نیست. «شبی که ماه کامل شد» فیلم برگزیده جشنواره فجر بود و حالا نسخه بازبینی‌اش در اینترنت به راحتی دانلود می‌شود و این یعنی اوضاع بسیار خراب است.
حال سینما خوب نیست، دلش با سنگ غم شکسته، انتظاری از آن نیست.



هنوز موضوع عرضه غیرقانونی 2 فیلم پرفروش امسال در اینترنت و حواشی پیرامون آن به نتیجه‌ای نرسیده که خبر قاچاق فیلم‌های جدید، موج ناامنی را در میان فیلمسازان و اهالی سینما، بلند‌مرتبه کرد