سرمایه اجتماعی در مدیریت فرهنگ و هنر مازندران

همراهی و انعطاف بخش دولتی در همراهی با هنرمندان برای برگزاری رویدادهای فرهنگی طی سال‌های اخیر سبب افزایش انگیزه در اهالی فرهنگ و هنر و رشد چشمگیر فعالیت‌های فرهنگی هنری در مازندران شده است. 
به گزارش ایرنا، فرهنگ و هنر معمولا در حوزه برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌ها نسبت به سایر حوزه‌ها کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد به همین میزان نیز کمتر از اعتبارات و بودجه‌های دولتی برخوردار می‌شود. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و اهالی فرهنگ و هنر، بودجه و اعتبار مالی تنها راه برای بهبود وضعیت فعالیت‌های فرهنگی و هنری در جامعه نیست. 

بلکه با انجام برخی اقدامات مدیریتی و تشریک مساعی مسئولان با هنرمندان، می‌توان جریان‌های فرهنگی گوناگونی ایجاد کرد و با اعتباراتی اندک هم اقداماتی اثرگذار انجام داد.اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران پس از روی کار آمدن دولت یازدهم بر اساس سیاست‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای رونق فعالیت‌های فرهنگی و هنری و همچنین گسترش زیرساخت‌های فرهنگی در این استان تلاش کرد تا با به کار گرفتن توان و ظرفیت اهالی فرهنگ و هنر و تسهیل برخی فرایندهای اداری، جریان‌های فرهنگی گسترده‌تری در این استان ایجاد کند که رشد فعالیت‌های فرهنگی و گسترش زیرساخت‌ها نیز بیانگر موفق بودن این سیاست در سال‌های اخیر بود.


توجه به فرهنگ بومی

این نگرش در دوره دولت دوازدهم نیز ادامه یافت و اکنون بر اساس سیاست‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه‌های گوناگون با تقویت نگاه به فرهنگ بومی در حال ادامه است. مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران توجه به فرهنگ بومی را یکی از اولویت‌های این مجموعه در 2 سال اخیر عنوان کرد و گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توجه به فرهنگ بومی در همه رسته‌ها و حوزه‌های فرهنگی و هنری را به عنوان یک اولویت مورد توجه قرار داده و ما نیز در مازندران به این سیاست نگاه ویژه‌ای داریم.«عباس زارع» با بیان این‌که ترویج فرهنگ بومی محلی مازندران در همه رسته‌های فرهنگی و هنری اعم از شعر و ادبیات، موسیقی، نمایش و هنرهای تجسمی در کنار حفظ و تقویت زبان بومی از اهمیت زیادی برای این اداره کل برخوردار است، اظهار کرد: از چند هفته پیش کارگروه ترویج فرهنگ بومی را در اداره کل تشکیل دادیم که نخستین خروجی آن برنامه‌ریزی گسترده برای برپایی جشن سال نو تبری در مازندران بود.وی افزود: زیرشاخه‌های این کارگروه متعدد است و انواع و اقسام فعالیت‌های فرهنگی و هنری را در بر می‌گیرد. شعر، ادبیات، زبان، بازی‌های بومی محلی، حمایت از کتاب‌هایی که در این حوزه تالیف می‌شود، نمایش، برپایی جشنواره‌های فرهنگی بومی در شهرها و روستاها و تمام فعالیت‌های وزارت فرهنگ ارشاد را در قالب ترویج فرهنگ بومی می‌توان دید.


بهره‌گیری از فضای مجازی

این مسئول از دیگر مسائل مورد توجه دستگاه متولی فرهنگ و هنر در مازندران را برنامه‌ریزی برای استفاده از فضای مجازی به عنوان یک فرصت مهم در فرهنگ‌سازی عنوان کرد و گفت: علاوه بر این‌که مسئولیت شورای اطلاع‌رسانی استان به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی واگذار شده، تشکیل کارگروه تولید محتوای فضای مجازی نیز ابلاغ شد که در حال انجام اقداماتی برای به نتیجه رسیدن آن هستیم. این موضوع قطعا تحولی بزرگ در عرصه فرهنگ‌سازی جامعه ایجاد خواهد کرد.مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران با اشاره به تاکیدهای رهبر معظم انقلاب در مورد بهره‌گیری از فضای مجازی برای فرهنگ‌سازی بیان کرد: این دیدگاه رهبر معظم انقلاب که حضور در فضای مجازی باید یک حضور جریان‌ساز باشد را سرلوحه کار قرار داده‌ایم تا اقدامات نرم‌افزاری بهتری در جامعه انجام دهیم. در این زمینه ادارات و سمن‌ها و نهادها نیز باید وارد عرصه شوند و با مسیرهایی که اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایجاد و تعریف می‌کند، نسبت به تولید محتوا و فرهنگ‌سازی در جامعه گام بردارند.


برون‌سپاری فعالیت‌ها

این مسئول با بیان این‌که از دیگر دستاوردهای دولت دوازدهم در ادامه تسهیلگری برای گسترش فعالیت‌های فرهنگی در مازندران، برون‌سپاری فعالیت‌های اجرایی در بخش‌های مختلف بود، گفت: یکی از اقداماتی که از دوره دولت یازدهم در مازندران آغاز شد و کماکان نیز ادامه دارد، برون‌سپاری برپایی رویدادهای مهم فرهنگی و هنری مانند جشنواره‌ها به اهالی همان حوزه و استفاده از توان متخصصان بخش‌های مختلف است.وی افزود: برای مثال تاکنون 2 دوره از جشنواره تئاتر استان به دبیری هنرمندان و با مدیریت انجمن هنرهای نمایشی برگزار شد. این روند را در حوزه‌های دیگر مانند جشنواره مطبوعات استان هم شاهد بودیم. از این منظر مازندران یکی از استان‌های پیشرو در برون‌سپاری و تفویض اختیارات اجرایی برای رویدادهای فرهنگی استان محسوب می‌شود.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به احیای جشنواره بین‌المللی فیلم وارش و برگزاری آن پس از ۴ سال وقفه در سال جاری اشاره کرد و گفت: جشنواره بین‌المللی فیلم وارش یکی از برندهای فرهنگی مازندران و شمال کشور است که متاسفانه به دلیل مسائل مالی در ۴ سال اخیر برگزار نشد و در حال فراموشی بود، اما با استفاده از توان هنرمندان استان و تفویض اختیارات به دبیر جشنواره که از هنرمندان مطرح استان است، امسال شاهد برپایی جشنواره‌ای در تراز بین‌المللی و با کیفیت بودیم که مورد توجه فیلمسازان داخلی و خارجی قرار گرفت و بازتاب بین‌المللی هم داشت.زارع تصریح کرد: اعتقاد ما این است که خود هنرمندان و اهالی فرهنگ و هنر بهترین گزینه‌ها برای مدیریت رویدادهای فرهنگی هستند و بخش دولتی باید به عنوان تسهیلگر و همراه در کنار آنان حضور داشته باشد. نتیجه این اقدام را در جشنواره وارش دیدیم که با برنامه‌ریزی درست و اعتبار دولتی کمتر نسبت به دوره‌های قبل، جشنواره‌ای با کیفیت‌تر برگزار شد. ضمن این‌که نوسازی و بهسازی مجتمع فرهنگی سینمایی بابل هم از دستاوردهای مهم همین جشنواره بود.


افزایش زیرساخت‌ها

این مسئول درباره دستاوردهای زیرساختی و عمرانی در حوزه فرهنگ و هنر استان گفت: به دلیل مشکلات اقتصادی و اعتباری قطعا آنچه اکنون باید در زمینه فضاهای فرهنگی و هنری در استان وجود داشته باشد را در اختیار نداریم، اما در چند سال اخیر شاهد رشد تعداد و مساحت فضاهای تخصصی فرهنگی و هنری در استان بودیم. تعداد سالن‌های بلک‌باکس نمایش در مازندران در این سال‌ها رشد قابل ملاحظه‌ای داشت.مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران بیان کرد: پارسال در طبقه سوم مجتمع فرهنگی هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد مازندران، طی مدتی کوتاه یکی از بزرگ‌ترین و مجهزترین سالن‌های بلک‌باکس کشور به بهره‌برداری رسید. این سیاست در سایر شهرستان‌ها نیز با استفاده از فضاهای قابل استفاده در مجتمع‌های فرهنگی اجرا شد. 

اکنون در مازندران ۷ سالن بلک‌باکس دولتی وجود دارد که زیرساخت اجرا و تمرین برای گروه‌های نمایشی را افزایش داده است.زارع به وجود چندین پلاتوی خصوصی نمایش در شهرستان‌های مختلف استان اشاره کرد و گفت: بهره‌گیری از توان سرمایه‌گذاران فرهنگی و هنرمندانی که امکان ایجاد فضاهای فرهنگی دارند نیز طی دوره حضور دولت‌های یازدهم و دوازدهم مورد توجه قرار گرفته است. امروز در بابل به جز تماشاخانه‌های دولتی، ۴ تماشاخانه خصوصی هم وجود دارد. در برخی شهرهای دیگر نیز از جمله رامسر، قائمشهر، آمل و رامسر این فضاها با سرمایه‌گذاری خود هنرمندان ایجاد شد که اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مسیر از هرگونه حمایت اداری دریغ نمی‌کند.وی با اشاره به افزایش تعداد گالری‌ها در مازندران طی ۲ سال اخیر تصریح کرد: افزایش تعداد گالری‌های خصوصی یکی دیگر از دستاوردهای سیاست تسهیل صدور مجوز برای ایجاد فضاهای فرهنگی توسط هنرمندان و مشارکت دادن آنها در ایجاد و برگزاری رویدادهای فرهنگی است. 

با بیشتر شدن تعداد این گالری‌ها شاهد افزایش رویدادهای فرهنگی در شاخه هنرهای تجسمی و همچنین بیشتر شدن تعداد نمایشگاه‌های مختلف در استان هستیم. خروجی این فعالیت‌ها نیز پویاتر شدن فضای فرهنگ و هنر در مازندران است.این مسئول سینما را نیز یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های فرهنگی مورد نیاز جامعه برشمرد و گفت: با اداره کل امور شهری و شوراهای استانداری مازندران تفاهم‌نامه‌ای منعقد کردیم که بر اساس آن از سرمایه‌گذارانی که در مجموعه‌های گردشگری و تجاری و رفاهی خود سینما تاسیس کنند، با در نظر گرفتن معافیت‌های قابل توجه حمایت شود. این اقدام در آمل و رامسر انجام شده و اکنون سینماهای مجهزی در این شهرها با سرمایه بخش خصوصی ایجاد شده است.مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران خاطرنشان کرد: اقدام دیگری که در زمینه افزایش فضاهای فرهنگی و سینماها در استان طی چند سال اخیر انجام شد، تجهیز برخی سالن‌های آمفی‌تئاتر به پرده سینما و سیستم صوتی بود که این سالن‌ها را به سینما دیجیتال تبدیل کرد. با همین اقدام علاقه‌مندان به سینما در شهرهایی مانند قائمشهر، نوشهر و زیراب اکنون امکان تماشای فیلم‌های روز سینمای ایران را دارند.


پیشگام در نشاط اجتماعی

زارع با بیان این‌که مازندران یکی از استان‌های پیشتاز در برگزاری کنسرت‌ها و جشنواره‌های فرهنگی است، گفت: با توجه به این‌که ایجاد نشاط اجتماعی در جامعه از دغدغه‌های نظام است، باید به سمت افزایش رویدادهای فرهنگی و نشاط‌‌آور در جامعه حرکت کنیم. در این راستا برگزاری کنسرت‌ و جشنواره‌ها و جنگ‌ها از بهترین راهکارها هستند که نیاز جامعه هم محسوب می‌شوند.وی افزود: کنسرت‌های مختلفی برای ذائقه‌های مختلف هنری در مازندران برگزار می‌شود که در محل برگزاری آنها هم شاهد پراکندگی جغرافیایی مناسبی هستیم. همچنین برپایی جشن‌های مختلف فرهنگی و هنری با نگاه به فرهنگ بومی نیز مورد حمایت و توجه این اداره کل قراردارد که معمولا هم با مشارکت دستگاه‌های مختلف و بخش خصوصی برگزار می‌شود.زارع تصریح کرد: استفاده از توان همگانی برای پویایی فرهنگ و هنر در مازندران اولویت این اداره کل است. چراکه مهم‌ترین مهره‌های فرهنگ خود اعضای جامعه هستند و هر چه مشارکت آنها در فرهنگ‌سازی و اجرای برنامه‌ها بیشتر باشد، سرعت رسیدن جامعه به نشاط اجتماعی بیشتر خواهد شد.