در ستایش حرفهای بودن
بهرام بیضایی
من در فهرستی که از نقش‌ها و بازیگران روی کاغذ آوردم فردوس کاویانی نخستین انتخابم برای نقش تابان‌پور بود. البته همیشه نگران این بودم که پرکاری‌اش مانع تمرکزش باشد. کاویانی از دوستان و همکاران قدیم من است و به من لطف دارد و می‌دانستم بیرون از چنبره کارهای تکراری مدد معاشی علاقه‌مند به کاری متفاوت است و حرفهای بودن جست‌وجو کردن را از یاد نبرده است. همکاری ما بدون هیچ مشکل جدی انجام شد، حضورش باعث دلگرمی و سهولت کار بود و انتظاری جز این هم نمی‌رفت.
از کتاب بهرام بیضایی و پدیده سگ‌کشی
نوشته شادروان زاون قوکاسیان / انتشارات خجسته/ 1381
فردوس کاویانی؛ برکت تئاتر ایران
مرزبان از همکاری 23ساله خود با فردوس کاویانی می‌گوید
هلیا نصیری
هادی مرزبان از کارگردانانی است که بیشترین همکاری را در تئاتر و تولید تله‌تئاتر با فردوس کاویانی داشته. مرزبان می‌گوید: «فردوس بچه تئاتر است و همه‌‌چیز را حتی سلامتی‌اش را فدای تئاتر کرد». مرزبان در میان کارگردانان بیشتر آثار مرحوم اکبر رادی را روی صحنه برده است. مرزبان به همشهری می‌گوید:« اگر در یک نمایش، کاویانی حضور نداشت به این دلیل بود که نقشی برایش نبود وگر نه هر موقع می‌خواستم نمایشی را اجرا کنم نخستین نقش را به فردوس کاویانی پیشنهاد می‌دادم». فردوس کاویانی تا‌کنون در نمایش‌های «هاملت با سالاد فصل»، «پلکان»، «آهسته با گل سرخ»، «لبخند باشکوه آقای گیل» و... بازی کرده و در سال93 هم در نمایش «تانگوی تخم‌مرغ داغ» روی صحنه رفته است. مرزبان یادآور می‌شود: «من و مرحوم اکبر رادی یک ربع قرن با هم همکاری داشتیم و در این مدت، 23سال فردوس کاویانی همیشه همراه و در کنار من بود و در اکثر کارهای مرحوم رادی بازی می‌کرد. در 3- 2 سال اخیر هم وقتی به او پیشنهاد می‌دادم، می‌گفت خیلی دوست دارم در تئاتر بازی کنم اما متأسفانه توانایی حضور را ندارم. خاطرم هست که وقتی اکبر رادی آمده بود آخرین اجرای نمایش لبخند باشکوه آقای گیل را ببیند، به فردوس کاویانی اشاره کرد و گفت: «فردوس هم یواش‌یواش جزو خانواده ما شد». هادی مرزبان یادآور می‌شود: «متأسفانه در این سال‌ها وقتی بازیگری پیشنهاد سینما یا سریالی نداشته باشد، به سمت تئاتر می‌آید، اما فردوس کاویانی همیشه تئاتر را بر سینما و سریال ترجیح می‌داد. وقتی پیشنهادی از تلویزیون داشت اول می‌پرسید اگر کار تئاتر ندارید پیشنهاد را قبول کنم. حتی با وجود حقوق جزئی که داشت، درآمد حاصل از بازی در یک نمایش را بر تلویزیون و حتی سینما ترجیح می‌داد. زندگی فردوس کاویانی در تئاتر و روی صحنه تئاتر است». مرزبان ادامه می‌دهد: «فردوس کاویانی بازیگری است که در دهه40 کارش را از تئاتر و بعدها تله‌تئاتر آغاز کرد و ادامه‌دار و برکت تئاتر ایران است.»
صفای رویت
فرهاد یلدا
مش مهدی دست و رویی صفا بده و بیا بنشین کنار سفره، اینجا جایت خیلی خالی است. تو با همان صداقت همیشگی آمده بودی برای تعمیر کردن خانه سینما و تلویزیون و صبوری کردی برای حرفهای مدیرانی که یکی گفت بزن و یکی گفت نزن. مش مهدی تو لبخند زدی و خواستی کسی دعوا نکند. همه کنار هم بنشینند وفارغ از کارگر یا کارفرما بودنشان یک لقمه از آن کوبیده با گوشت تازه بدون سوسه بخورند. بعد از اینها بود که خودت شدی کمال کارکشته در امور همسرداری و تمام مهربانی‌هایت را در آن ساختمان فریاد زدی. مهین اسم رمز وفاداری و محبت بود و تو بهترین بودی درمیان همسران. نمی‌دانیم تو دلبسته خال‌خالی‌های خالی بودی یا خال‌خالی‌های تنها اما حضورت با آن جیپ آهوی قدیمی در سایه خانه‌ای که بعدها سبز شد برای خیلی‌ها درس عاشقی بود و تعهد آن‌هم در عبور از میانسالی. جایی گفته بودی که دررشته شیمی درس می‌خواندی و آن را نیمه کاره رها کردی تا بچسبی به تئاتر و اصلا معلوم هم بود شیمی تو با بازیگری جور در می‌آید نه با علم عناصر و ترکیب‌شان.تو عنصر سادگی بودی و بی‌آلایشی و همیشه هم سعی کردی بهترین باشی در همان کوتاه‌ترین حضور. این حرف‌ها را الان می‌زنیم که خودت در کنار ما هستی و خوشحالیم که هستی و امیدوار که حالت خوب باشد، بدون ضعف و لرزش جلوی چشم همه بایستی و بگویی: ما بریم دست و رویی صفا بدیم و برگردیم...
