گریز از عوارض سالمندی

مینا معظمی|  بروجرد - خبرنگار:

سال‌هاست که کارشناسان از سالخوردگی جمعیت به عنوان زنگ خطری برای کشور یاد می‌کنند. این موضوع تبعات اقتصادی و فرهنگی بسیاری دارد؛ به همین دلیل حساسیت‌های بسیاری در این حوزه وجود دارد. سالمندان چون از چرخه تولید و فعالیت حذف می‌شوند، معمولا با مشکلات مالی روبه‌رو هستند. ضمن این‌که بسیاری از آنها به دلیل نداشتن توانمندی‌های خاص و سلامت جسمانی، پس از بازنشستگی و ماندن در خانه، دچار افسردگی و بیماری‌های دیگری می‌شوند که آسیب‌‌های بسیاری برای آنها و خانواده‌هایشان دارد. 


لزوم استفاده از جمعیت جوان استان برای توانمندسازی

یک کارشناس اجتماعی در این باره می‌گوید: تغییر در جمعیت به سرعت در وضعیت اقتصادی و اجتماعی نمود پیدا می‌کند. وقتی سن جمعیت در یک جامعه بالا برود، سطح زندگی، رونق و تعداد فعالیت‌ها نیز کاهش می‌یابد؛ این در حالی است که با استفاده از جمعیت جوان و فعال باید به بالا بردن سطح زندگی و توسعه جامعه کمک کرد. 
 «مراد اکبریان» می‌افزاید: متاسفانه در گذشته برنامه‌‌ریزی‌ها بر اساس سن جامعه انجام نشده و همین امر باعث شده است تا با افزایش نرخ بیکاری در استان،  از توان جوانان در راستای توسعه و رونق لرستان استفاده نشود. 

وی ادامه می‌دهد: نبود تناسب بین برنامه‌ها و جمعیت، به ضرر جوانان تمام شده و جوانان در گذشته نتوانسته‌اند از توان خود بهترین بهره را ببرند؛ هرچند که استفاده از توان افرادی که سال‌ها سابقه کار دارند، در کنار جوانان لازم است اما این نکته که افراد سال‌ها، حتی با وجود بازنشسته شدن دست از کار کردن برنمی‌دارند، باعث می‌شود نیروهای جوان کاری ثابت و دولتی پیدا نکنند. 

این کارشناس بیان می‌کند: انتظار می‌رود دستگاه‌های متولی با ارائه برنامه‌ها و راهکارهای مناسب برای توانمند‌سازی جمعیت سالمند استان تلاش کنند. با ایجاد شرایط شغلی مناسب و رونق کسب و کار برای جمعیت جوان استان نیز می‌توان ‌از این جمعیت بهترین استفاده را کرد. 


جلوگیری از افزایش سالمندی جمعیت

مسئول دبیرخانه شورای ساماندهی امور سالمندان اداره کل بهزیستی لرستان می‌گوید: تغییراتی در الگوی جمعیتی کل کشور و استان رخ داده است و با افزایش جمعیت سالمندان و غیرمولد روبه‌رو هستیم. 

 «پوراندخت قاسمی» می‌افزاید: باید با برنامه‌‌ریزی درست و هدفمند علاوه بر ایجاد شرایط مناسب و ارائه خدمات مطلوب به این قشر، به گونه‌ای پیش برویم که سالمندان باری بر دوش جامعه نباشند و فقط مصرف‌کننده تلقی نشوند. همچنین این افراد باید بموقع از بازار کار کنار بروند تا جا برای جوانان باز شود. 

وی ادامه می‌دهد: عمده‌ترین مشکل در این میان مسائل مادی و تامین هزینه‌های زندگی است. تعدادی از افراد سالمند نمی‌توانند مانند دیگر اقشار جامعه منبع درآمد ثابتی داشته باشند و این مشکلی جدی برای آنها و جامعه محسوب می‌شود.  قاسمی اظهار می‌کند: حمایت‌های مالی از سالمندان، برگزاری اردوهای تفریحی و زیارتی برای سالمندان، برنامه‌های ورزشی و ... می‌تواند کمک زیادی به این قشر باشد. 
قاسمی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به مراکز نگهداری شبانه‌روزی از سالمندان اشاره می‌کند و می‌گوید: سالمندان معلول، بی‌سرپرست و مجهول‌الهویه تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند که برای نگهداری این افراد 3 مرکز تحت حمایت بهزیستی وجود دارد. 

وی ادامه می‌دهد: 3 مرکز شبانه‌روزی نگهداری سالمندان هم به صورت خصوصی اداره می‌شوند؛ البته سازمان بهزیستی هم بابت نگهداری سالمندان به این مراکز یارانه پرداخت می‌کند و خاص سالمندانی است که خانواده‌ای ندارند یا قادر به نگهداری از آنها نیستند. 

قاسمی می‌افزاید: مرکز نگهداری صدیق در خرم‌آباد یکی از این مراکز است که خاص بانوان و آقایان است. مرکز برکتی خاص زنان و مرکزی دیگر با نام مرکز امام علی خاص مردان در بروجرد است. وی بیان می‌کند: بخش دیگر از سالمندان تحت حمایت بهزیستی سالمندانی هستند که خانواده به طور کامل آنها را رها نکرده‌اند، اما حوصله یا توان نگهداری از آنها در تمام شبانه‌روز را ندارند. این مسئول توضیح می‌دهد: بنابراین افراد سالمند از ساعت 8:30 صبح تا 14:30 بعدازظهر در مراکز روزانه نگهداری می‌شوند و برنامه‌های متنوعی از جمله روانپزشکی، درمانی، رفاهی، پزشکی، اجتماعی و... برای آنها در نظر گرفته می‌شود. 


جمعیت لرستان

 از بین شهرهای استان، بروجرد با دارا بودن بیشترین تعداد سالمند، پیرترین شهر استان به شمار می‌رود. مدیرکل ثبت احوال استان لرستان می‌گوید: جمعیت لرستان بر اساس آخرین سرشماری یک میلیون و ۸۱۳ هزار و ۸۸۳ نفر است. از این تعداد ۹۱۹ هزار و ۵۸۸ نفر، معادل 7/50 درصد را مردان و ۸۹۴ هزار و ۲۹۵ نفر، معادل 3/49 درصد را زنان تشکیل می‌دهند. 

 «مصطفی امانی‌پور» می‌افزاید: از این تعداد یک میلیون و ۱۶۹ هزار و ۷۸۰ نفر جامعه شهری استان و ۶۴۴ هزار و ۱۰۳ نفر جامعه روستایی لرستان را تشکیل می‌دهند.  از سرشماری سال ۹۵ تا آذر ماه ۹۷ حدود ۵۳ هزار و ۲۳۴ نفر به جمعیت استان اضافه شده و بر این اساس جمعیت صفر تا ۱۴ سال استان حدود 6/24 درصد است. جمعیت ۱۵ تا ۲۹ سال، 2/26 درصد استان را تشکیل می‌دهند. جمعیت ۳۰ تا ۶۴ سال 2/43 درصد و جمعیت ۶۵ سال و بالاتر از آن نیز 6 درصد جمعیت کل استان را به خود اختصاص داده است. 

این مسئول عنوان می‌کند: ۷۰ درصد جمعیت لرستان در گروه سنی ۱۵ تا ۶۴ سال قرار دارند. این تعداد جمعیت فعال هستند و در فرصت طلایی قرار دارند؛ اگر روی این جمعیت برنامه‌‌ریزی درستی انجام شود، جهشی در توسعه اقتصاد لرستان اتفاق می‌افتد. 
امانی‌پور در ادامه می‌گوید: لرستان در رتبه ۱۵ کشور در رابطه با شاخص جوانی قرار دارد و در بین شهرهای استان، کوهدشت جوان‌ترین شهر استان است. بیشترین تعداد سالمندان نسبت به جمعیت در شهرستان بروجرد است و بیش از 12 درصد جمعیت این شهرستان پیر هستند. 

مدیرکل ثبت احوال لرستان بیان می‌کند: جمعیت سالمند شهرستان ازنا نیز به نسبت کل جمعیت آن 11/6 و الیگودرز 10/5 درصد است. ازنا و الیگودرز شهرهای نزدیک به پیری قلمداد می‌شوند. امانی‌پور اظهار می‌کند: خرم‌آباد 48 هزار و 623 سالمند دارد که بیشترین تعداد جمعیت سالمند در استان را داراست اما از نظر درصد جمعیت سالمند به نسبت کل جمعیت هفتمین شهر سالمند لرستان به شمار می‌رود.