حلقه بدلی یاس

زهرا بلندی‌/ رابعه تیموری|خبرنگار

از نخستین قدم مدیریت شهری برای ایجاد تالارهای زنجیره‌ای یاس‌ 9سال می‌گذرد. این تالارها با عناوین «یاس» و «گل یاس» باهدف‌‌ ترویج ازدواج آسان جوانان شکل گرفت تا خلأهای حمایتی از زوج‌های کم‌بضاعت جنوب شهر را پر کند. با همین رویکرد سال1388 نخستین تالار یاس در میدان ثارالله منطقه19 افتتاح شد. بازگشایی تالارهای یاس مناطق 17، 18 و 20 اتفاق مهم سال1389 بود و ساخت تالارهای بوستان ولایت و خیابان بهمنیار در سال‌های1390 و 1391 به سرانجام رسید، اما در مرحله بهره‌برداری تالارها این فرایند ادامه پیدا نکرد. حمایت‌ و نظارت مدیریت شهری بر حسن اجرای طرح، هر سال کمرنگ‌تر شد تا جایی که اکنون در آستانه دهه دوم فعالیت این تالارها بیم بیراهه رفتن طرح و بر زمین ماندن دغدغه تسهیل ازدواج جوانان قوت گرفته است. برای بررسی این موضوع به‌عنوان مشتریان بی‌بضاعت سراغ مدیران تالارهای گل یاس و مدیران شهری مناطق مختلف جنوب تهران رفتیم که حاصل آن را در گزارش زیر می‌خوانید.

فهرست بلندبالایی از خدمات و تبلیغات تالارهای گل یاس مقابل ما قرار دارد که تقریباً در همه آنها ارائه تخفیف به مشتریان وعده داده شده است. تصمیم می‌گیریم به‌عنوان مشتری با این تالارها برویم تا صحت این ادعا روشن شود. از تالار یاس میدان ثارالله شروع می‌کنیم. این تالار ظرفیت پذیرایی از 100 تا 800مهمان را دارد و به فضای پارک 500دستگاه خودرو و امکانات جانبی مانند اتاق عقد، گل‌آرایی و... مجهز است. وقتی با بانویی که در اتاق مدیریت نشسته و به مشتری‌ها پاسخ می‌دهد، هزینه تقریبی برای حدود 300مهمان را سؤال می‌کنیم، پاسخ می‌دهد: «با سفارش یک نوع غذا برای این تعداد مهمان، حداقل 9تا 10میلیون تومان باید پرداخت کنید.» خود را به‌عنوان زوجی نیازمند معرفی می‌کنیم و از او می‌خواهیم تا از اجرا یا عدم اجرای طرح ازدواج آسان در این تالار بگوید. اهمیتی به حرف‌هایمان نمی‌دهد و می‌گوید: «اینجا تالار ازدواج آسان نیست! البته نمی‌دانم، بهتر است به شهرداری منطقه مراجعه کنید.» تالار بوستان ولایت دومین جایی است که می‌رویم. این تالار با مساحت یک‌هزار‌مترمربع و ظرفیت 100 تا 500مهمان و فضای پارک برای300دستگاه خودرو، سال1390 به بهره‌برداری رسیده است. پاسخ‌دهنده می‌گوید: «هزینه پذیرایی از هر مهمان از 21هزار تومان شروع می‌شود و براساس انتخاب منوی غذا متغیر است.» این تالار هم پس از معرفی خودمان به‌عنوان نیازمند برخورد دلچسبی نمی‌کند و با بی‌حوصلگی ما را برای کسب اطلاعات به شهرداری ارجاع می‌دهد. هزینه ورودی این 2تالار در روزهای عادی 200هزار تومان و روزهای تعطیل و اعیاد 400هزار تومان است. 

تخفیف به شرط تأیید شورای شهر

شرایط تالار بهمنیار با 2مورد دیگر کمی متفاوت است. این تالار که در منطقه19 قرار دارد، با ظرفیت پذیرایی از 100 تا 500مهمان، به پارکینگی با ظرفیت 150دستگاه خودرو و امکانات اولیه مجهز است. در گفت‌وگو با متصدی این تالار متوجه می‌شویم که پولی بابت ورودی دریافت نمی‌شود و هزینه رزرو تالار در همه روزهای هفته یکسان است. او درباره تخفیف‌هایی که قرار است در این تالارها به زوج‌های نیازمند تعلق بگیرد، می‌گوید: «10تا 30درصد به زوج‌های نیازمند تخفیف داده می‌شود. بعد از مراجعه به تالار و انعقاد قرارداد، باید آن را نزد یکی از اعضای شورای‌شهر ببرید و پس از دریافت تأییدیه آنها، برای بهره‌مندی از تخفیف به شهرداری منطقه19 مراجعه کنید.» سراغ مدیر مرکز رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری منطقه19 که بیشترین تعداد تالارهای گل یاس جنوب تهران را در خود جای داده می‌رویم. «بابک تهرانی» با بیان اینکه سامانه «طرح حامی» با هدف حمایت از افراد نیازمند راه‌اندازی شده، می‌گوید: «زوج‌های نیازمند برای استفاده از خدمات طرح ازدواج آسان می‌توانند به خانه خدمات اجتماعی‌سراهای محله خود مراجعه کنند و با ثبت‌نام در سامانه طرح حامی، از خدمات طرح بهره‌مند شوند.» به گفته او در حال حاضر تاحدودی تخفیف‌های تالارهای یاس متوقف شده، اما پس از به جریان افتادن مجدد طرح، افرادی که در لیست نیازمندان باشند، برای استفاده از این خدمات معرفی می‌شوند. 

تالاری که به بهره‌برداری نرسید

جست‌وجوی ما به تالار یاس منطقه16 می‌رسد. ساخت این تالار از سال1395 در بوستان بعثت کلید خورد، اما هنوز به بهره‌برداری نرسیده است. «هادی حسین‌زاده» معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار منطقه16 در این‌باره می‌گوید: «براساس آیین‌نامه‌ای که قرار بود همه مناطق 22گانه دارای تالار یاس باشند، اجرای این طرح سال1395 مورد تصویب قرار گرفت و مقرر شد ساختمان قدیمی فراموز در بوستان بعثت نوسازی و به تالار پذیرایی یاس تغییر کاربری دهد.» وی ادامه می‌دهد: «این تالار با مساحت 912مترمربع، موقعیت مکانی و طراحی بسیار زیبایی دارد، اما چون فضای آن مانند بیشتر تالارها همسطح نیست، هنوز مورد تأیید بهره‌برداران قرار نگرفته و برای ایجاد کارآیی باید تصمیم‌هایی اعمال شود.» تالار پذیرایی یاس منطقه18 هم با 300نفر ظرفیت در مجتمع مختار سلیمانی مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. تعطیلی تالار در فاصله پایان قرارداد پیمانکار سابق و تحویل آن به پیمانکار جدید سبب شد ما هم مثل بسیاری از اهالی تصور کنیم این مکان غیرفعال شده، اما «سیدحسن علوی» قائم‌مقام معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار منطقه می‌گوید: «تالار با مدیریت جدید به فعالیت خود ادامه می‌دهد و مانند گذشته خدمت‌رسانی می‌کند.» او درباره تسهیلاتی که برای زوج‌های نیازمند پیش‌بینی شده می‌گوید: «هر سال دستورالعمل جدیدی به ما ابلاغ می‌شود که در آن سطح خدمات تعیین شده است، اما هنوز دستورالعمل سال‌جاری ابلاغ نشده و براساس رویه سال‌های گذشته برای زوج‌های نیازمندی که توسط اداره امور بانوان شناسایی و معرفی می‌شوند، تخفیف‌هایی در نظر می‌گیریم.»

تالار غیرفعال است

نشانی تالار گل یاس منطقه17 سرراست است و در یکی از پاساژهای پرزرق‌وبرق بازار مبل یافت‌آباد قرار دارد. وصف زیبایی‌های تالار را بسیار شنیده‌ایم و مشتاق هستیم زودتر آن را ببینیم. تابلو کنار پاساژ نشان می‌دهد تالار در طبقه زیرزمین قرار دارد. وقتی مقابل در ورودی می‌رسیم، در بسته ذوق‌‌مان را کور می‌کند. مدیر تالار از شرایط کار در این محل دل پری دارد و با ناراحتی می‌گوید: «تالار گل یاس این منطقه به دلیل قرارگیری در بازار، در معرض دید و گذر مشتریان نیست و به سختی می‌توان مشتری جذب کرد. ساعت کار پاساژهای بازار مبل تا 21 است، در حالی که این ساعت زمان اوج فعالیت تالارهای پذیرایی به شمار می‌آید. ما باید همزمان با پایان کار بازار، تالار را تعطیل کنیم و این مسئله در فعالیت ما تأثیر منفی زیادی دارد.» او که تمایلی به معرفی خود ندارد، می‌گوید: «میان ما و مسئولان پاساژ توافق شده بود که پس از تعطیلی پاساژ، تالار به فعالیت خود ادامه دهد و ورود و خروج مهمان‌ها از ورودی پارکینگ انجام شود، اما این رویه تداوم نداشت و به دلیل مسائل جزئی و کم اهمیت، ساعت21 برای تعطیلی تالار تعیین شد.» به گفته او عروس و دامادهای زیادی با تخفیف ویژه و پرداخت هزینه کم جشن خود را در این مکان گرفته‌اند، اما در سال‌های اخیر به دلیل کمبود بودجه، افراد کمتری از این تخفیف برخوردار شده‌اند. 

نیازمندان در اولویت خدمات

برای اطلاع از تصمیم مدیریت شهری برای آینده تالار گل یاس منطقه 17 سراغ «حسین مهربان» مدیر اداره خدمات اجتماعی شهرداری منطقه می‌رویم. او می‌گوید: «تا اواسط ماه ربیع‌الاول (اول آذر) تالار را پیمانکار جدیدی تحویل می‌گیرد و دوباره فعال می‌شود.» مهربان درباره تسهیلاتی که برای ازدواج جوانان کم‌بضاعت در نظر گرفته شده می‌گوید: «افرادی که از طریق خیّران معرفی می‌شوند یا مشخصات آنها در بانک اطلاعات اداره خدمات اجتماعی ثبت شده، بدون پرداخت ورودی از خدمات تالار گل یاس استفاده می‌کنند و لباس عروس و داماد، سفره عقد و... با تخفیف ویژه دراختیار آنها قرار می‌گیرد.» یکی از ورزشکاران مدال‌آور محله ابوذر 2سال پیش مراسم ازدواج خود را در این تالار برگزار کرده است. او به دلیل مشکلات مالی دوران عقد و نامزدی طولانی داشته و می‌گوید: «هزینه‌ای که پرداخت کردم، حدود 5میلیون تومان از نرخ معمول تالارهای دیگر کمتر بود، ولی سطح خدمات مناسبی داشت.» 

تخفیف هزینه‌ها با شرط و اما و اگر

تالار گل یاس منطقه20 در ابتدای خیابان شهید غیوری قرار دارد. این تالار ورودی دلنشینی دارد و با لوازم ساده‌ای مانند تور و چراغ‌های رنگی آراسته شده است. مدیر تالار، خود را اشرفی معرفی می‌کند و لیست مفصل خدمات تالار را نشانمان می‌دهد. با حساب و کتاب او، هزینه ورودی سالن و استفاده از منوی غذای معمولی که شامل یک پرس جوجه‌کباب همراه با نوشیدنی و سالاد است، برای 300مهمان حدود 9میلیون تومان تمام می‌شود. خدمات دیگر تالار هم نرخ‌های متفاوتی دارد که در مقایسه با تالارهای دیگر شهرری منصفانه است. خانم مدیر در تخفیف‌دادن هم دست‌ودلباز است و با تصور اینکه مشتری کم‌بضاعتی هستیم، حدود 2میلیون تومان تخفیف قائل می‌شود. شرایط قراردادش با شهرداری برای خدمت‌رسانی به افراد نیازمند را سؤال می‌کنیم و او جواب می‌دهد: «گاهی افراد کم‌بضاعت از طرف شهرداری معرفی می‌شوند.‌درصد و مقدار تخفیف قرارداد آنها را هم شهرداری تعیین می‌کند و ما با کسر این تخفیف‌ها، هزینه را دریافت می‌کنیم.» زوج جوانی که برای رزرو سالن مراجعه کرده‌اند، معرفی‌نامه اداره خدمات اجتماعی شهرداری منطقه را در دست دارند. داماد دور از چشم خانم مدیر می‌گوید: «بهتر است از خیر تخفیف گرفتن بگذرید. ما برای گرفتن این نامه مدت‌ها دوندگی کردیم، ولی مدیر تالار با دیدن این برگه برای نوشتن قرارداد کمی مردد شد چون نگران بدحسابی شهرداری است و می‌گوید مسئولان شهرداری تعهدات خود را با تأخیر زیادی پرداخت می‌کنند.»

نشانی تالارهای یاس جنوب تهران

منطقه17:
یافت‌آباد، بازار مبل تهران، پاساژ ارضی. شماره تماس: 66241923
منطقه18:
جاده قدیم کرج، پشت کارخانه شیرپاستوریزه، خیابان الغدیر شمالی، میدان جانبازان، مجتمع مختار سلیمانی. شماره تماس: 66792441 و 66792440
منطقه19:
1. خیابان شکوفه غربی، میدان ثارالله. شماره تماس: 55869270
2. بزرگراه شهید چراغی، ضلع شمالی بوستان ولایت. شماره تماس: 55460912 و 55460914
3. خیابان بهمنیار، میدان وصال. شماره تماس: 55548900
منطقه20: شهرری، ابتدای خیابان غیوری. شماره تماس: 36656287 و 36656284