فرهنگ
کوچک‌ترین کتابخانه کردستان
فتحیانی، فعال فرهنگی: کار فرهنگی در نواحی حاشیه و منفصل شهری هزینه نیست، سرمایهگذاری است
محمد توفیق مشیرپناهی| سنندج-خبرنگار :
کتاب و کتابخانه یک نیاز است. تامین آن نیز از سوی متولیان و مسئولان فرهنگی با تشکیل کتابخانه و تجهیز آن در هر کجا و با هر جمعیتی ضروری است. ناحیه منفصل شهری نایسر طبق آخرین آمار رسمی، حدود 70 هزار نفر جمعیت دارد. این منطقه تا چند سال گذشته روستا محسوب می‌شد، اما کم‌کم با رشد ساخت‌وسازهای غیرمجاز بر سر زبانها افتاد. با این حال با افزایش جمعیت هیچ‌گونه امکانات فرهنگی برای آن در نظر گرفته نشد. در گوشهای از این ناحیه بزرگ یک مرکز فرهنگی و هنری کوچک فعالیت دارد که به همت «وریا فتحیانی» ساخته شده و اداره میشود. داخل این مرکز کتابخانهای هست که روی آن نوشته شده: «کوچک‌ترین کتابخانه دنیا». در همین رابطه گفت‌وگوی همشهری را با وی میخوانید.
چه فعالیت‌های فرهنگی و هنری در ناحیه نایسر انجام میشود؟
باید بگویم هیچ‌گونه فعالیت ملموس و قابل ذکری انجام نشده است. اگرهم شده باشد شاید به اندازه تعداد انگشتان دست هم نرسد. فقط یکسری برنامه فرهنگی و ورزشی در مناسبت‌ها و مراسم از سوی برخی نهادها اجرا شده است. این تعداد برنامه در این ناحیه شامل برگزاری دو همگانی، یک نمایش عروسکی و یک کنسرت خوانندگان فولکلور و چند مسابقه ورزشی بوده است. این تمام فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی است که در طول ۱۸سال زندگی من در نایسر انجام شده است.
این محل فرهنگی و هنری از چه زمانی شروع به کار کرده است؟
من از سال ۹۱ یک مغازه گیم‌نت را با کمترین امکانات ممکن دایر کردم. بعد از 2 سال بنا به نیاز مشتریان و مشاهدات خودم، مغازه را توسعه دادم. برای اولین بار در ناحیه منفصل نایسر مجموعه فرهنگی، ورزشی و تفریحی را بنا کردم. این مجموعه در نوع خود برای این منطقه باکیفیت بوده است.
درنتیجه فعالیتم را از شکل یک شغل خدماتی ساده خارج کردم و در حد وسع و توانم فعالیت کردم. برگزاری مسابقات فوتبال‌دستی در تمام ردههای سنی به صورت رایگان با اهدای جوایز، برگزاری اردو در تابستان‌ها به صورت رایگان، آموزش فوتبال‌دستی به صورت حرفه‌ای و رایگان در حدی که در حال حاضر یک بازیکن نوجوانان و یک بازیکن جوان جزو بهترین بازیکنان فوتبال‌دستی استان هستند، در نظر گرفتن جوایزی برای برندگان ورزشی و تحصیلی، دایر کردن یک کتابخانه که خودم آن را کوچک‌ترین کتابخانه دنیا نامیده‌ام، از فعالیت‌های من در این مجموعه به شمار می‌رود. بیشترین مخاطبان این مرکز فرهنگی نوجوانان و جوانان هستند.
چرا این کتابخانه را کوچک‌ترین کتابخانه دنیا نامیده‌اید؟
نامگذاری این قفسه کتاب، نوعی استعاره و تذکری به مسئولان فرهنگی است. با توجه به فقر همهجانبه و رایج اهالی نایسر امکان دسترسی به کالاهای فرهنگی برای همه میسر نیست. تصمیم من در پی نیازی بود که از طرف مردم و به‌ویژه نوجوانان و جوانان اعلام می‌شد. برای این‌که بتوانم گوشهای از این نیاز و مشکلات و گرفتاریها را حل کنم، به همین دلیل اقدام به خرید و جمعآوری کتاب کردم و گوشهای از مغازه‌ام را به آن اختصاص دادم. با توجه به جمعیت نایسر تمام دستگاههای فرهنگی مانند اداره کل کتابخانههای عمومی استان، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، معاونت فرهنگی شهرداری و شورا، حوزه هنری انقلاب اسلامی و موسسات فرهنگی خیریه باید پای کار باشند، اما حضور ندارند و این مساله مورد سوال است. من با افتخار این کار فرهنگی را انجام داده‌ام و با افتخار نوشته‌ام که «لطفا از کوچک‌ترین کتابخانه دنیا دیدن کنید.»
چه تعداد کتاب در این کتابخانه وجود دارد؟
از تعداد کتاب نپرسید چون واقعا شرمنده می‌شوم، با تمام کتابهای شخصی خود و خانوادهام و چند جلدی که از طرف یک مسئول در کتابخانه مرکزی واقع در سه‌راه ادب اهدا شده است، حدود 150 جلد کتاب دارم. با توجه به استقبال زیاد گروه سنی نوجوانان و جوانان این منطقه نیاز است که کسانی من را برای اجرای بهتر طرح «مطالعه کنید و جایزه بگیرید» یاری کنند. در این طرح نوجوان یا جوان با مطالعه هر کتاب با توجه به امکانات مغازه‌ام یک فیلم یا بازی در یک دست فوتبال‌دستی یا پینگ‌پنگ جایزه می‌گیرد.
سخن آخر...
ای‌کاش تعداد مسئولان و دستگاههای فرهنگی که به این ناحیه کمک میکردند، آنقدر زیاد بود که مثل همه کارهای خوب بر زبان میآوردم، اما باز لازم میدانم از خانم ساعدپناه مسئول کتابخانه در اداره کل و آقای مرادی رئیس حوزه هنری که همیشه اسپانسر مسابقات بودند تا به صورت حرفه‌ای برگزار شود، سپاسگزاری کنم و
این‌که به مسئولان بگویم کار فرهنگی در نواحی حاشیه و منفصل شهری هزینه نیست، بلکه سرمایهگذاری است.
ضرورت انجام کارهای فرهنگی در نقاط آسیب‌پذیر
«وریا فتحیانی» مسئول کتابخانه کوچک نایسر می‌گوید: تمام مسئولان فرهنگی با توجه به کارکرد فرهنگ در چنین جامعه آسیبپذیری و برای کاهش بزهکاری در نواحی منفصل شهری، باید بیشتر از سایر مناطق شهر سنندج به حاشیه‌ها و نواحی منفصل شهری توجه نشان دهند. باید فعالیت‌های فرهنگی و حتی ورزشی بیشتری در این منطقه در جریان باشد، اما مسئولان شهر نیازهای اولیه اهالی از جمله بهداشت را به‌درستی حل نکردهاند، حال چه برسد به بخش فرهنگی. خیلی‌ها به این باور نرسیده‌اند که کار فرهنگی یک نیاز است. من خود با این واقعیت در اینجا برخورد کرده‌ام و به همین دلیل هنگام مراجعه به اداره‌های مرتبط نایسر این نیاز و مشکل و چالش را میبینم. در واقع نایسر همان ناحیه منفصل و فراموش شده از شهر است.
