معلمی که رشته جدیدی برای دانش‌آموزانش ابداع کرد
کلاس پولسازی با دورریختنی‌ها
ثریا روزبهانی | خبرنگار:
مناطق 11 و 2
به تازگی رشته درسی «حکاکی روی ورقه‌های کامپوزیت» به درس مهارت‌آموزی پایه متوسطه اضافه شده است، اما اینکه این رشته چطور یا چگونه ابداع و در این دوره آموزشی قرار گرفته، سؤالی است که «فرنیا فقیهی» معلم درس کار و فن‌آوری مناطق 11 و 2 می‌تواند به آن پاسخ دهد. نبود کار برای دانش‌آموزان در پایان سال، با وجود آموزش درس، کار و فن‌آوری دلیلی است که این معلم کارآفرین تلاش کرده تا با آموزش این هنر، که به طور کامل از ضایعات و دورریختنی‌ها تهیه می‌شود، دانش‌آموزانش را به خودکفایی برساند.
حرف‌هایش را با این جمله شروع می‌کند: «بازار کار و کاریابی، حلقه مفقوده درس کار و فن‌آوری است که پس از پایان سال به خوبی می‌توان آن را مشاهده کرد.» نگرانی از اشتغال به کار دانش‌آموزان در حرف‌هایش مشهود است. همین موضوع «فرنیا فقیهی» را بر آن داشت تا به فکر راهکاری برای اشتغالزایی دانش‌آموزانش باشد که بتوانند با آن درآمد کسب کنند. فقیهی درباره این تصمیمش می‌گوید: «علاقه‌ام به حکاکی سبب شده بود تا اغلب از سنگ‌های زینتی کپی‌برداری کنم. با دیدن ضایعات ورق‌های کامپوزیت، که به طور معمول در ساخت تابلوها و نمای ساختمان‌ها استفاده می‌شود، مرا به این فکر انداخت تا این دورریختنی‌ها را به تابلوهای زیبایی تبدیل کنم.» نخستین حکاکی بر روی ورقه‌های آلومینیوم و کامپوزیت توسط فقیهی در مدارس آموزش داده شد. معلم کارآفرین هم‌محله‌ای می‌گوید: «مهارت حکاکی بر روی کامپوزیت، هنری است که با آموزش آن در دبیرستان‌ها می‌توان دانش‌آموزان را به اشتغالزایی و خودکفایی رساند. به‌عنوان یک معلم تصمیم گرفتم این هنر را به مدارس بیاورم. شاید در نگاه اول کنده‌کاری بر روی کامپوزیت و آلومینیوم، برای دانش‌آموزی که 12 - 13 سال سن دارد، سخت باشد، اما نتیجه کار و استقبال بچه‌ها از این رشته سبب شد تا در تصمیمم، جدی‌تر باشم.»
دورریزهایی که تابلو می‌شوند
استعداد و استقبال دانش‌آموزان برای یادگیری سبب شد تا خیلی زود بتوانند موفقیت‌هایی را در رشته حکاکی بر روی دورریزها به دست آورند. فقیهی در ادامه از اشتیاق دانش‌آموزانش به یادگیری می‌گوید: «نخست آموزش حکاکی را به شکل آزمایشی روی سنگ‌ها شروع کردیم، اما استقبال و اشتیاق دانش‌آموزانم برای یادگیری موجب شد تا در سال 1389 هنر حکاکی بر روی ورقه‌های کامپوزیت را به شکل رسمی آموزش دهم. برنامه 5 ساله‌ای برای آموزش این هنر داشتم، پس کم‌کم حکاکی بر روی شیشه و سنگ‌ها را شروع کردم.»
کسب رتبه‌های برتر در مسابقات
فقیهی علاوه بر آموزش هنر حکاکی روی دورریزها، به دنبال هدف دیگری نیز هست و در تلاش است تا این هنر جایگاه ویژه‌ای در مسابقات دانش‌آموزی کسب کند. موفقیت دانش‌آموزان فقیهی در مسابقات منطقه‌ای و کشوری نشان از علاقه آنها به یادگیری این هنر دارد. معلم هنرمند هم‌محله‌ای می‌گوید: «اکنون با حمایت اداره آموزش و پرورش این هنر به‌عنوان یک رشته درسی در مسابقات منطقه‌ای و استانی شناخته شده است.» عدم حمایت مسئولان از این هنر، با وجود استعداد و توانایی دانش‌آموزان به یادگیری هنر حکاکی بر روی سنگ و کامپوزیت و شیشه، موجب شد تا معلم کارآفرین منطقه از این موضوع گله داشته باشد. او در این‌باره می‌گوید: «متأسفانه به دلایلی آثار دانش‌آموزان در مسابقات کشوری شرکت داده نمی‌شود. حال آنکه حمایت از این رشته می‌تواند زمینه پیشرفت و اشتغال دانش‌آموزان را در آینده فراهم کند.»
درآمدزایی با سرمایه‌ای اندک
همه تابلوهایی که در هنر حکاکی بر روی کامپوزیت، سنگ و شیشه یا آلومینیوم انجام می‌شود از ضایعات و خرده‌ریزهایی تهیه می‌شود که به طور معمول، هنگام خانه‌تکانی شب‌عید در کنار سطل‌های زباله یا در گوشه و کنار ساختمان‌های در دست ساخت می‌توان پیدا کرد. این ضایعات شاید به چرخه بازیافت برنگردند، اما دستان کوچک دانش‌آموزان آنها را به آثار و تابلوهای هنری زیبایی تبدیل می‌کند که می‌تواند زینت بخش خانه‌ها شود. «محمدحسین اسداللهی» دانش‌آموز نوجوان هم‌محله‌ای که 2 سال پیاپی در رشته حکاکی بر روی سنگ رتبه برتر را کسب کرده است، با اشاره به درآمدزا بودن این هنر می‌گوید: «با کمک فقیهی هنر حکاکی روی سنگ را یاد گرفتم. سختی سنگ سبب شد تا حکاکی روی آن برایم سخت باشد، اما در نهایت وقتی آثاری را که خلق کردم، به این هنر علاقه خاصی پیدا کردم. به تازگی یکی از تابلوهایم را که وسایل و سنگش را از ضایعات جمع‌آوری کرده بودم، به قیمت 50هزار تومان فروختم. البته در حال تولید و ساخت 3ـ 4 کار دیگر نیز هستم که اطرافیان و دوستان آنها را سفارش داده‌اند.» حرف دل بیشتر دانش‌آموزان معرفی هرچه بیشتر این هنر به بازار کار است.
«محمدباقر باقرنژاد» که در سی و نهمین دوره مسابقات رتبه اول کار با مس را به دست آورده است، می‌گوید: «برای تابلوهایم مشتری داشتم که حاضر بود بابت تابلویی که هزینه چندانی برایم نداشت و با ضایعات مس تهیه شده بود، 100 هزار تومان بپردازد. این موضوع موجب شد تا برای کارهای تولیدی دیگرم انگیزه بیشتری داشته باشم. این هنر و انگیزه ایجاد شده برای تولید این آثار می‌تواند سبب اشتغال به کار و درآمدزایی دانش‌آموزان شود به شرط آنکه بیشتر معرفی شود و همه آن را بشناسند.» او حرف‌هایش را ادامه می‌دهد: «ای کاش می‌شد با حمایت مسئولان، بازار کار این هنر فراهم می‌شد. این هنر نه سرمایه زیاد و نه فضای بزرگی می‌خواهد، با 5 یا 10 هزار تومان در گوشه‌ای از خانه هم می‌توان آن را انجام داد.» «سید امیررضا حسینی خیاط» نفر اول مسابقات «تراش و حکاکی روی شیشه» است، او وقتی می‌خواهد به فردی هدیه‌ای بدهد، این هدیه را از بین آثار خود انتخاب می‌کند. حسینی در این‌باره می‌گوید: «وقتی دیدم با خرده شیشه‌هایی که به درد نمی‌خورند و از طرفی برای طبیعت زیان‌آور هستند را می‌توان به تابلو و آثار زیبایی تبدیل کرد، علاقه بیشتری به این هنر پیدا کردم.»
در همینه زمینه :
نقد روز