مسئولان متعهد، شهروندان مسئول و شهر پاکیزه

علیرضا رحیمی| کارشناس امور شهری:

بسیاری از شهروندان کرجی از پایین بودن کیفیت نظافت معابر و گذرگاه‌های عمومی شهر گلایه دارند و می‌گویند با وجود زحماتی که ماموران شهرداری برای نظافت شهر می‌کشند در اکثر خیابان‌ها و جوی‌های آب همیشه زباله‌های پراکنده به چشم می‌خورد و صبح‌های زود در کنار توری‌های مخصوص زباله که جلو منازل تعبیه شده‌اند، منظرۀ ناخوشایند زباله‌های به هم ریخته شب گذشته هستند که حاصل عملکرد مشترک گربه‌ها و کسانی است که در پی یافتن «هر چیز به‌دردبخور» به کاوش درون کیسه‌ها پرداخته‌اند. رعایت نکردن اصول زندگی شهری، نکات و موارد بهداشتی و ساعت خارج کردن زباله از منازل، خالی کردن زباله‌ها در جوی آب و استفاده از کیسه‌ها و سطل‌های نامناسب از دلایل عمده دامن زدن به بی‌نظمی در شهر و کثیف و آلوده کردن محیط ‌زیست است و ضرورت دارد برای رفع این مشکلات، خود شهروندان و از طریق بالابردن هنجارهای شهرنشینی اقدام کنند. پرت کردن پوست میوه و پاکت تنقلات از شیشه ماشین به بیرون یا انداختن کیسه زباله از طبقه چندم آپارتمان به کوچه و خیابان خلاف شأن یک شهروند متمدن است یا قراردادن آن در کنار یا روی ظروف مخصوص جمع‌آوری زباله خوشایند نیست و موارد دیگری که اجرای آن ادعای شهرنشینی را زیر سوال می‌برد.

انتظار داشتن شهری سرسبز، تمیز و زیبا خواستۀ بس معقول هر شهروند است که نباید فراموش شود. راحت‌ترین و یک‌‌سویه‌ترین راه برای رسیدن به این انتظار گویا نشانه رفتن پیکان انتقاد به طرف مدیران شهری و زدن انگ سهل‌انگاری به آنان و به تبع آن تبرئه خود و دیگر شهروندان باشد و سرپیچی از پذیرفتن نقشی که می‌توانیم در ساختن محیط و دنیای پیرامون خود داشته باشیم. اگر بپذیریم که وجود اهرم صحیح و پرقدرت نظارت از سوی عوامل اجرایی تاثیری اساسی در قانون‌مدار کردن مردم دارد و نبود آن می‌تواند بر بروز نابسامانی‌ها و عامل تشدید هرج و مرج اثر بگذارد، باید اذعان کنیم که مدیریت اصولی، علاوه بر پافشاری بر توانمندی و نحوه اجرای عوامل اجرایی برای پایداری وضع مطلوب، باید به سلاح کنترل نیز مجهز باشد. شهرداری به این دلیل که بیشترین ارباب‌رجوع‌های سازمانی دولتی و غیردولتی را دارد و تمام شهروندان به نوعی با آن سروکار دارند – چراکه خیلی از سازمان‌ها و نهادها محل رجوع گروهی خاص هستند– می‌تواند متولی شهر شناخته شود و در این میان، خدمات شهری و خدمات موتوری رابطه‌ای تنگاتنگ با مردم دارد و دامنه وسیعی از زندگی آنان را دربرمی‌گیرد.      از لحظه‌ای که شهروند از منزل و محل سکونتش خارج می‌شود تا زمان بازگشت، در حال تعامل با خدمات شهری است. نابجا نیست برای ایجاد آرامش روانی شهروندان از مسئولان این بخش از خدمات شهری بخواهیم به وظایف خود به نحو احسن رسیدگی کنند. مقولۀ نظافت و پاکیزگی شهر علاوه بر تاثیر‌گذاری بر سلامت جسمی، روی سلامت روانی افراد جامعه نیز بسیار موثر است. به همین دلیل اهمیت جمع‌آوری زباله که یکی از ده‌ها وظیفه حوزه خدمات شهری است، بیشترین نمود را پیدا می‌کند.