دیدار دوازدهم روحانی و پوتین

اجلاس اقتصادی شانگهای، جایی که اصلی‎ترین شرکای تجاری ایران در دوران تحریم مثل هند، چین و روسیه در آن حضور دارند، محلی برای مذاکرات اقتصادی حسن روحانی، رئیس‌جمهور برای دورانی است که احتمالا اروپایی‌ها نتوانند از مخمصه ترامپ خارج شوند. این اجلاس در عین حال محلی برای گفت‌وگوهای روحانی با سران 2کشوری است که در مذاکرات هسته‌ای نقش سازنده‌ای داشتند؛ روحانی دیروز در اجلاس شانگهای عیار روسیه و چین را برای حفظ برجام و همکاری‌های بیشتر اقتصادی سنجید. مذاکرات او با دیگر کشورهای عضو این اجلاس هم در حوزه اقتصادی انجام شد. عضویت ایران در دائمی شدن موافقتنامه تجارت آزاد ایران با اوراسیا و عضویت دائم ایران در اجلاس شانگهای از محورهای مذاکرات روحانی در چین بود.

حسن روحانی و ولادیمیر پوتین سران ایران و روسیه برای بار دوازدهم در 5سال اخیر با هم دیدار کردند؛ دیداری که اگر چه خوش و بش و گپ درباره جام جهانی فوتبال از آن رسانه‌ای شد اما بحران سوریه و برجام و مناسبات اقتصادی 3 کلید واژه مهم سران 2 کشور در این مذاکرات بود.

بنا بر گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی رئیس‌جمهور، در این دیدار حسن روحانی با اشاره به خروج آمریکا از توافقنامه برجام، تصریح کرد: مسکو نقش مهمی در استحکام برجام و اجرای تعهدات طرف‌های مقابل دارد. روحانی، تداوم روابط و همکاری‌های چند جانبه ایران و روسیه در حوزه امنیت و توسعه همکاری‌های منطقه‌ای را حائز اهمیت برشمرد و گفت: همکاری ایران و روسیه در مبارزه با داعش و سایر گروه‌های تروریستی در منطقه، مؤثر و نتیجه بخش بوده است و این همکاری‌ها ادامه خواهد یافت.

رئیس‌جمهور در این دیدار که در حاشیه اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در شهر چینگدائوی چین برگزار شد، سازمان همکاری شانگهای را مجموعه مؤثری برای امنیت و توسعه منطقه دانست و اظهارداشت:ایران به مشارکت مؤثر خود در این سازمان ادامه خواهد داد.

 پوتین هم با بیان اینکه کمیسیون مشترک همکاری‌ها در همه جهت مقدمات نشست آتی را برنامه‌ریزی می‌کند، علاقه‌مندی مسکو به مشارکت در پروژه ترانزیتی راه کریدور شمال – جنوب را مورد تأکید قرار داد و افزود: مسکو همچنین از عضویت و دائمی شدن موافقتنامه تجارت آزاد ایران با اوراسیا حمایت می‌کند.

وی در ادامه خروج آمریکا از برجام را اقدامی یکجانبه و غیرقانونی برشمرد و تأکید کرد: مسکو به گفت‌وگو با سایر طرف‌ها برای حمایت از برجام ادامه می‌دهد.

ایران بعد از خروج آمریکا از برجام رایزنی‌های فشرده‌ای را با برخی کشورهای شرقی ازجمله چین، روسیه و هند درباره همکاری‌های نفتی و بانکی آغاز کرده است.

رئیس‌جمهور روسیه همچنین به موضوع عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای اشاره کرد و گفت: موضع روسیه حمایت از عضویت کامل تهران در این سازمان است. ایران از مدت‌ها قبل درخواست عضویت کامل در سازمان شانگهای را داشته و با وجود موافقت روسیه و چین به‌عنوان 2محور اصلی این پیمان، به‌دلیل کارشکنی یک کشور فارسی زبان تاکنون عضویت ایران به تعویق افتاده است.

پوتین همفکری و همکاری روسیه با ایران در جهت تحکیم ثبات در منطقه را مورد تأکید قرار داد و اظهارداشت: این همکاری‌های منطقه‌ای ازجمله در موضوع حل و فصل بحران سوریه، ادامه خواهد یافت. وی همچنین از برگزاری هفته زبان فارسی در روسیه در آینده‌ای نزدیک خبر داد.

خبرگزاری ریانوستی هم گزارش دارد که در این دیدار ولادیمیر پوتین از همکاری با ایران برای حل و فصل بحران سوریه تمجید کرده است. چند هفته قبل بود که اظهارنظر پوتین مبنی بر لزوم خروج نیروهای خارجی از سوریه خبر ساز شد و برخی ایران را مخاطب پوتین تعبیر کرده بودند.

روحانی همچنین در حاشیه اجلاس سران شانگهای با برخی دیگر از مقامات شرکت‌کننده در اجلاس سران شانگهای دیدار کرد.

نشست سران شانگهای امروز هم در شهر چینگدائوی چین بر پاست. خبرگزاری فرانسه نیز از احتمال نشست سه‌جانبه سران ایران، چین و روسیه در حاشیه اجلاس شانگهای خبر داد و نوشت برجام محور این نشست خواهد بود.

رایزنی با سران پاکستان، افغانستان و بلاروس

تمجید لوکاشنکو از موضع برجامی ایران



رئیس‌جمهور در دیدار با همتای بلاروسی با اشاره به خروج دولت جدید آمریکا از عمده توافقات بین‌المللی آن کشور ازجمله توافق پاریس و برجام، گفت: ایستادگی جامعه جهانی در برابر اینگونه اقدامات یکجانبه واشنگتن، حمایت از قانون و حقوق بین‌المللی است. الکساندر لوکاشنکو هم در این دیدار با تأکید بر اینکه کشورش مصمم به توسعه روابط خود با تهران است، گفت: ایران برای ما یک شریک کلیدی در منطقه است و ما مصمم هستیم در تمامی زمینه‌های سیاسی و اقتصادی روابط خود را با ایران بیش از پیش ارتقا دهیم. وی موضع دولت ایران را در موضوع خروج یکجانبه آمریکا از توافق برجام خردمندانه توصیف کرد .

رایزنی با اشرف غنی درباره بندر چابهار



روحانی در دیدار رئیس‌جمهور افغانستان با استقبال از تعمیق همکاری‌های 2 کشور در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی، گفت: ترانزیت و اتصال کشورهای منطقه و ازجمله کشورهای آسیای مرکزی به خلیج‌فارس دارای اهمیت است و موجب توسعه کل منطقه و فراتر از آن خواهد بود و طرح بزرگ بندر چابهار که به اتفاق هند و افغانستان در حال اجراست، گام بزرگی در مسیر تقویت راه‌های ترانزیتی منطقه است. اشرف احمدغنی با بیان اینکه با هندوستان در موضوع توسعه بندر چابهار همکاری می‌کنیم، اظهارداشت: توسعه بندر چابهار نه‌تنها برای ایران، افغانستان و هند بلکه برای توسعه مناسبات چین با آسیای میانه دارای اهمیت است.

استقبال پاکستان از توسعه بندر چابهار



حسن روحانی در دیدار رئیس‌جمهور پاکستان، با ابراز رضایت از تقویت امنیت در مرزهای 2 کشور طی سال‌های گذشته، افزود: از همکاری‌های دفاعی ایران و پاکستان استقبال می‌کنیم و مرزهای مشترک ما باید پیوسته مرزهای امن برای هر 2 کشور باشد. رئیس‌جمهور، توسعه منطقه را در گرو ثبات و امنیت کامل دانست و با تأکید بر اینکه «تا تروریست‌ها فعال هستند، منطقه به اهداف توسعه‌ای خود نخواهد رسید»، گفت: مبارزه با تروریسم نیازمند هماهنگی و همکاری تمام کشورهای منطقه است. «ممنون حسین» هم تأکید کرد کشورش توسعه بندر چابهار را به‌نفع کل منطقه می‌داند.





پیمان شانگهای

سازمان همکاری شانگهای سازمانی میان‌دولتی است که برای همکاری‌های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی تشکیل شده ‌است. این سازمان در سال۲۰۰۱ توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان با هدف برقرار کردن موازنه در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه، پایه‌گذاری شد. بعد‌ها پاکستان و هند به این سازمان پیوستند و 4 کشور ایران، افغانستان، بلاروس و مغولستان هم عضویت ناظر را در این سازمان دارا هستند. همکاری‌های بانکی، باشگاه مشترک انرژی، همکاری فرهنگی و افزایش تبادلات اقتصادی از محورهای همکاری‌های درون‌سازمانی شانگهای است.


مجمع اقتصادی اوراسیا

مجمع اقتصادی اوراسیا یک مجمع اقتصادی میان گروهی از کشورهای آسیایی و اروپایی است. این مجمع از ۱۰ اکتبر ۲۰۰۰ آغاز به‌کار کرد. در مجمع اقتصادی اوراسیا کشورهای بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان عضویت دارند. در نشست‌های این مجمع درباره مسائلی ازجمله گردشگری، انرژی، همکاری‌های مالی، اقتصادی و آموزشی بحث و تبادل نظر می‌شود. ایران نیز در بعضی از نشست‌های آن حضور دارد. شهر شی‌آن مرکز استان شاآن شی (Shaanxi) در شمال غرب چین محل دائمی مجمع اقتصادی اوراسیاست. ایران متقاضی عضویت در این مجمع اقتصادی است.