گزارش
با انتخاب شهردار تهران به‌عنوان نایب‌رئیس سازمان بین‌المللی متروپلیس فراهم شد؛
فرصت گفت‌وگوی تهران با شهرهای جهان
شهرداران گوانگجو و بوگاتا مشترکا به‌عنوان رئیس و پیروز حناچی شهردار تهران به‌همراه شهرداران برلین، مونته‌ویدئو، بارسلون، خائوتنگ و مونترال به‌عنوان نایب‌رئیسان متروپلیس انتخاب شدند
شهردار تهران در مراسم انتخابات دوره‌ای سازمان بین‌المللی متروپلیس به‌عنوان نایب‌رئیس این سازمان انتخاب شد. این کرسی مهمی در گفتمان بین شهرهای جهان به‌حساب می‌آید که به پایتخت ایران تعلق گرفته است. اما این انتخاب از 2 بعد اهمیت فراوانی نه‌تنها برای تهران بلکه برای کلانشهرهای کشور دارد. نخست آنکه جایگاه بین‌المللی کلانشهرهای ایران، به‌دلیل بی‌توجهی به اهمیت آن، نزدیک بود به‌طور کلی از دست برود؛ مسئله‌ای که پس گرفتن آن بسیار سخت بوده و به‌راحتی به‌دست نمی‌آید و دوم نیز اینکه در شرایط فعلی از لحاظ تحریم و فشارهای وارده به ایران، چنین رخدادی می‌تواند فرصتی مناسب برای حل مشکلات در شهرداری تهران و دیگر شهرداری‌های کشور باشد.
در همین ارتباط پیروز حناچی، شهردار تهران پس از انتخابش به‌عنوان نایب‌رئیس سازمان بین‌المللی متروپلیس به همشهری گفت: «متروپلیس یک‌سازمان جهانی برای طرح موضوعات و مشکلات کلانشهرها و مشارکت جهانی درباره آنهاست. بسیاری از مسائل کلانشهرهای دنیا شبیه هم است؛ اگرچه راه‌حل‌های متفاوت محله‌ای و منطقه‌ای دارند اما مشکلات‌شان اغلب شکل هم است.» او با بیان اینکه حضور در عرصه همفکری و مشارکت اجتماعی در این حوزه باعث ارتقای سطح مدیریتی شهر تهران می‌شود، افزود: با وجود آنکه، از نظر جغرافیایی، شهرهای بزرگ با هم فرق‌هایی دارند اما در مورد بسیاری از مشکلات زیست‌محیطی، ترافیکی، جمعیتی، بازآفرینی و توزیع عادلانه سرانه‌ها شباهت‌شان با هم زیاد است؛ حال شهرداری‌ها از طریق تبادل تجربیات و اطلاعات و گفتمان ازطریق دیپلماسی می‌توانند برای رفع مشکلات و بهبود شرایط زیستی به هم کمک کنند.
گفتنی است که شهردار تهران همچنین به‌عنوان رئیس کارگروه بازآفرینی شهری و معماری برای 3سال آینده در این سازمان بین‌المللی انتخاب شد و فعالیت خواهد کرد. او دقیقا به کارگروهی رفته که دغدغه اصلی‌اش است و در ارائه برنامه‌های خود به طرح‌هایی مثل بازآفرینی و ایجاد موزه سیمان، بازآفرینی فضای فوقانی خطوط ریلی تهران- تبریز، احیای کافه‌های قدیمی و توسعه عرصه‌های همگانی اشاره کرده و می‌کند.
فعالیت 141عضو بدون وابستگی سیاسی
متروپلیس یک مؤسسه غیردولتی بین‌المللی است که با اهداف غیرانتفاعی و بدون وابستگی سیاسی فعالیت می‌کند و حوزه فعالیتش مدیریت شهری کلان است. این سازمان مهم جهان با هدف اتصال رهبران سیاسی، سیاستگذاران و دست‌اندرکاران سراسر جهان به‌منظور حمایت از منافع کلانشهرها و بهبود عملکرد کلانشهرها در پرداختن به چالش‌های محلی و جهانی در سال۱۹۸۴ به ابتکار شهرداری پاریس بنیانگذ‌اری شد و در سال۱۹۸۵ در مونترال(کانادا) آغاز به‌کار کرد. این سازمان هم‌اکنون ۱۴۱عضو دارد. شهرداری تهران از سال1992 به عضویت انجمن کلانشهرهای مهم جهان درآمده و شهرهای تهران، کرج، مشهد، اهواز، شیراز، اصفهان و تبریز از ایران عضو این انجمن هستند. دفتر آموزش‌های منطقه‌ای متروپلیس در کلانشهر مشهد واقع شده است. در کنگره متروپلیس که در سال2017 در شهر مونترال برگزار شد، تهران هم به‌عنوان عضو هیأت مدیره این سازمان درآمد تا بتواند در تصمیمات سازمان از حق رأی برخوردار باشد.
در وب‌سایت این سازمان آمده است؛ حکمرانی متعهد کلانشهرها برای رویارویی با چالش‌های فراوان معاصر شهری بسیار مهم است. بنابراین، حل این چالش‌ها از سوی کلانشهرها با مجموعه‌ای از ابزارها برای ایجاد شهرهای پایدار و استفاده از تجربیات دیگر شهرها، و استفاده از 2راه محقق خواهد شد؛ نخست انجام دیپلماسی شهری براساس اصول توافق شده و دوم توسعه ظرفیت‌های شهری مبتنی بر بستر دانش ابزارها و منابع. هم‌اکنون این سازمان به‌عنوان بخش کلانشهری UCLG نیز فعالیت می‌کند. سازمان متروپلیس توسط هیأت مدیره اداره می‌شود که ریاست آن هم‌اکنون بر عهده میشل مولر(شهردار برلین) است.
هیأت مدیره حداقل سالی یک‌بار تشکیل جلسه داده و درباره بودجه، سیاست‌های کاری و فعالیت‌های سازمان تصمیم‌گیری می‌کند. مجمع عمومی نمایندگانی از قاره‌های مختلف را به‌عنوان عضو هیأت مدیره(حداقل 15 و حداکثر 22نفر) برمی‌گزیند. علاوه بر رئیس، حداکثر 6رئیس مشترک، 5نایب‌رئیس منطقه‌ای، دبیرکل، رئیس بخش زنان متروپلیس و یک نفر نیز به‌عنوان خزانه‌دار برگزیده می‌شود.
اهم فعالیت‌های شهرداری تهران در سال‌های اخیر به صورت زیر است: برگزاری نشست کمیسیون متروپلیس در تهران، مدیریت برخی از کمیته‌های تخصصی متروپلیس، عضویت در هیأت مدیره سازمان کلانشهرهای مهم جهان(متروپلیس) 2017، امضای تفاهمنامه همکاری بین شهرداری تهران و سازمان کلانشهرهای مهم جهان (متروپلیس) 2017، شرکت در پروژه بانک اطلاعات متروپلیس2018 و شرکت در نشست‌های سالانه و سه‌سالانه متروپلیس(آخرین نشست در خائوتنگ، آفریقای جنوبی، 2018).
امسال موضوعاتی مانند خشونت علیه زنان، زندگی در شهرهای هوشمند، فضای سبز، مکان‌های عمومی شهری، تغییرات آب و هوایی، دسترسی یکسان به امکانات شهر و بیش از همه مقابله با بیماری‌های همه‌گیر در سازمان متروپلیس مورد بررسی قرار گرفتند که به همین نسبت در سطح جهانی نیز اهمیت پیدا کرده‌اند. در آخرین جلسه این سازمان که به‌دلیل محدودیت‌های ناشی از کرونا به‌صورت مجازی برگزار شد، شهردار گوانگجو به‌عنوان رئیس انتخاب شد که تا سال2022 این سمت را برعهده خواهد داشت و در این سال ریاست را به شهردار بوگوتا انتقال خواهد داد. شهرداران تهران، برلین، بارسلونا، منطقه گوتنگ (آفریقای جنوبی)، مونترال و مونته ویدئو نیز در این مدت نایب‌رئیس خواهند بود. محمدرضا کلایی شهردار مشهد، شهرداران سئول و روساریو (آرژانتین) نیز معاونان منطقه‌ای این سازمان هستند.
در این بین «ون گوهوی» شهردار شهر پرجمعیت گوانگجو در چین، پس از انتخاب به‌عنوان رئیس این سازمان تأکید کرد که کلانشهرها می‌توانند در زمینه راه‌حل‌های ضد‌همه‌گیری بیماری‌ها، حفاظت از محیط‌زیست، بلایای طبیعی و سایر چالش‌های پیش رو تجربیات خود را با یکدیگر در میان بگذارند و از این راه به نیاز‌های جمعیت شهرنشین پاسخ دهند. پیش از او مایکل مولر شهردار برلین این سمت را به‌عهده داشت.
خبری مسرت‌بخش برای شهر تهران
حامد مظاهریان، معاون برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورای شهرداری تهران:
در زمانی که به‌دلیل تحریم‌های بین‌المللی، عوارض و تأثیرات ناشی از کرونا، ایران در انزوایی ناخواسته و جهانی قرار گرفته است، خبر انتخاب شهردار تهران به‌عنوان نایب‌رئیس‌کلانشهرهای جهان خبری بسیار مسرت‌بخش برای شهر تهران و دولت جمهوری اسلامی ایران تلقی می‌شود. این ایده که شهردار تهران می‌تواند فراتر از مسئولیت‌های اجرایی که در اداره شهر بر عهده دارد در موقع نیاز کشور، در حد و قواره ملی و بین‌المللی ظاهر شده و بخشی از وظیفه دیپلماسی را در راستای کمک به دولت، بر دوش کشد امری بسیار مهم و ارزشمند است. به‌زعم من این نمونه خوبی از همکاری دولت و شهرداری برای منافع ملی است که می‌تواند و باید تداوم یابد.
تأثیر مهم در دیپلماسی شهری
شهربانو امانی، عضو شورای شهر تهران:
اعضای نهادهای بین‌المللی ازجمله متروپلیس می‌توانند تجارب جهان را در اختیار یکدیگر بگذارند؛ به‌ویژه در بحث شهرسازی و توسعه شهرهای کلان جهان. متروپلیس نهادی است که هرساله نشست‌هایی را برگزار می‌کند که شهردار تهران هم درآن حضور دارد، بسیار بااهمیت است اینکه شهردار تهران به‌عنوان نایب‌رئیس سازمان کلانشهرهای مهم جهان انتخاب می‌شود، قابل تقدیر و احترام است. طبیعتا این امر به صرف اینکه شهردار پایتخت ایران انتخاب شود، اتفاق نیفتاده است، بلکه به‌خاطر عملکرد و رفتار آقای حناچی چنین انتخابی صورت گرفته است. بنده این انتخاب را به شهروندان تهرانی، شخص آقای دکتر حناچی، مجمع کلانشهرهای کشور و همچنین شورای شهر تهران تبریک می‌گویم.
با توجه به اینکه آقای حناچی استاد دانشگاه است، تجربه کافی را دارد و صاحب سبک در معماری و شهرداری به‌حساب می‌آید، می‌توانیم این فرصت را غنیمت بشماریم. بنابراین، حضور آقای حناچی به‌عنوان نایب‌رئیس متروپلیس می‌تواند در دیپلماسی شهری، معرفی پایتخت کشور و معرفی فرهنگ و هنر و معرفی پتانسیل‌های شهر تهران تأثیرگذار باشد. مخصوصا با تخصصی که شهردار تهران دارد، می‌تواند پیشنهادها و نظرهای سازنده را به سازمان کلانشهرهای مهم جهان ارائه دهد.
استفاده از پلتفرم متروپلیس به‌نفع شهر تهران
غلامحسین محمدی، رئیس مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تهران:
سازمان کلانشهرهای مهم جهان یکی از سازمان‌های بین‌المللی راهبر در حوزه مدیریت شهری است که بخش کلانشهری سازمان ملل متحد یا دولت محلی را هم برعهده دارد. دوره ریاست 3ساله است اما امسال مقرر شد، به یک و سال نیم تبدیل شود. پیروز حناچی شهردار تهران هم برای نخستین‌بار به‌عنوان یکی از 5 نایب‌رئیس متروپلیس در حوزه معماری و بازآفرینی شهری انتخاب شد. انتخاب نایب‌رئیسان به این شکل است که در حوزه تخصصی خودشان هم به رئیس سازمان مشاوره می‌دهند و هم در موضوعات تخصصی به‌عنوان رئیس جلسه شرکت می‌کنند.
اساسا عضویت در سازمان‌های بین‌المللی شهری مانند متروپلیس سبب می‌شود تا یک شهر عضو یک شبکه بین‌المللی شود. یک شبکه بزرگ از شهرها که فعالیت‌های مشترکی در حوزه پروژه‌های شهری و دیپلماسی شهری دارند و تجربیات را با هم به اشتراک می‌گذارند. می‌توان از شهرهای بزرگ و سازمان‌های اینچنینی در پروژه‌های شهری کمک‌های فنی، تخصصی و مالی گرفت. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این انتخاب، استفاده از پلتفرم متروپلیس به نفع شهر تهران است. در واقع می‌توان رویه‌ها و اقدامات در تهران را در نشست‌ها و رویدادهای این سازمان به جهانیان معرفی کرد. زمانی که شهردار تهران به‌عنوان نایب‌رئیس سازمان بزرگ شهری انتخاب می‌شود به‌لحاظ دیپلماسی شهری بسیار با اهمیت است و می‌توانیم باب گفت‌وگو در حوزه شهری را با شهرهای مطرح جهان در قالب موقعیتی که شهردار تهران به‌عنوان نایب‌رئیس متروپلیس دارد، داشته باشیم.
مکث
عزم جهانی برای حل مسئله کودکان کار
معاون امور فرهنگی و اجتماعی که به نمایندگی از شهرداری تهران در نشست مجازی مشترک یونیسف، UCLG و متروپلیس، دعوت شده بود گفت: «کودکان به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین گروه‌های هدف اغلب فعالیت‌های اجتماعی، در برنامه‌ریزی‌های مدیریت اجتماعی شهر جایگاه مشخص و تعریف شده‌ای داشته و دارند. اکنون نزدیک به 3 دهه از پیوستن ایران به کنوانسیون حقوق کودک می‌گذرد و حدود یک دهه است که تهران طرح شهر دوستدار کودک را پذیرفته است.»محمدرضا جوادی‌یگانه ادامه داد: «شهرداری ظرفیت‌های محلی خود را برای تشکیل کارگروه‌های آموزشی در سطح محلات و تولید و توزیع محصولات آموزشی ، نوشتاری ، دیداری و شنیداری در راستای ارتقای آگاهی‌های عمومی شهروندان در مورد حقوق و تکالیف شهروندی و زمینه‌سازی برای تحقق چشم‌انداز طرح «تهران؛ شهر دوستدار کودک» متمرکز کرده است.»او گفت: حل مسئله کار کودکان در صنعت زباله که از بدترین انواع کار کودک است همواره مسئله شهرداری کلانشهر تهران بوده و با شروع پاندمی این مسئله بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. وی تأکید کرد: «شهردار طی بخشنامه‌ای استفاده پیمانکاران طرف قرارداد شهرداری از این کودکان را ممنوع اعلام کرد. با این حال ساده‌انگارانه است اگر بپنداریم حضور این کودکان در بدترین نوع کار کودک به سادگی قابل حل است. این کودکان در بستر فرایندهای پیچیده‌ای از مسائل اقتصادی و سیاسی ناشی از جنگ‌های بی‌پایان در افغانستان و تحریم‌های ظالمانه علیه ایران به نقطه کنونی رسیده‌اند و بهبود شرایط زندگی آنان به عزمی جهانی نیازمند است.» این مقام مسئول در پایان گفت: «تلاش ما بر این است که تهران شهر دوستدار کودک باشد و در این راه بیش از هر چیزی به انباشت سرمایه‌های اجتماعی محلات و شکوفایی این سرمایه‌ها در راستای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و به‌خصوص کودکان و خانواده‌هایشان امید داریم.»
