یادداشت
آی آدم‌ها! کرونا تمام نشده است
مینو محرز _ عضو کمیته کشوری ستاد مقابله با کرونا
در دوره اول شیوع کرونا، کشور شاهد اوج‌گیری بیماری و ابتلای تعداد زیادی از شهروندان به ویروس بود. دلیل این موضوع ناشی از نبود آگاهی در چگونگی برخورد با بیماری و نبود پروتکل‌های دقیق بهداشتی برای کاهش ابتلا بود. با اجرای طرح‌های فاصله‌گذاری اجتماعی و محدودیت در فعالیت مشاغل و کسب و کارها و همچنین ترس ناشی از ابتلا به بیماری در مردم، بسیاری در خانه‌ها ماندند و حاضر نشدند در جامعه حضور پیدا کنند. اینها فاکتورهای مهمی در مواجهه با موج اول کرونا در کشور بود که با اتکای به آنها موفق شدیم رشد بیماری را مدیریت کنیم. به این دلیل تعداد مبتلایان به بیماری هر روز کمتر از قبل شد. به موازات کاهش تعداد مبتلایان، محدودیت‌های اجتماعی ایجاد شده کاهش پیدا کرد و کسب و کارها یکی پس از دیگری فعالیت خود را از سر گرفتند. این موضوع سبب شد مردم تصور کنند بیماری به پایان رسیده است و با این تصور، بار دیگر شاهد اشتباهاتی از سوی شهروندان هستیم که در دوره قبل از شیوع گسترده بیماری آن را مرتکب می‌شدند.
باید تأکید کنم این ویروس حساب و کتاب ندارد. ویروس کرونا رفتاری مانند ویروس‌های همنوع خود ندارد و در هر لحظه ممکن است با کاهش محدودیت‌ها و رعایت نکردن فاصله‌گذاری اوج بگیرد.
اگر امروز دنیا موفق شده است تا حدودی شیوع ابتدایی بیماری را کنترل کند، همه این موفقیت‌ها ناشی از محدودیت‌ها و فاصله‌گذاری‌ها بوده است؛ چرا که هیچ روش دیگری برای مدیریت این بیماری وجود ندارد. اگر مردم فکر کنند بیماری تمام شده است و بدون مراقبت‌های لازم در جامعه حضور پیدا کنند، شیوع دوباره آغاز می‌شود. متأسفانه در جامعه این تصور وجود دارد که بیماری هر چقدر شیوع پیدا کند ضعیف‌تر می‌شود؛ درحالی‌که این، تصوری غلط است چرا که هیچ نشانه‌ای از این موضوع وجود ندارد. این ویروس عجیب، هوشمند و دارای توانایی برای تغییرات لحظه‌ای است و گرمای هوا و موارد دیگر نمی‌تواند برای از بین بردن آن مفید باشد. ویروس از فرد به فرد منتقل می‌شود و گرمای محیط کمکی به جلوگیری از شیوع آن نمی‌کند، به همین دلیل اکنون شاهد هستیم که در استان خوزستان مردم به‌شدت با این بیماری درگیر شده‌اند و در دیگر استان‌های جنوب کشور هم بیماری افزایش یافته و تعداد زیادی را مبتلا کرده است.
نکته مهم دیگر این است که بیماری از نظر ژنتیک هیچ تغییر بزرگ یا مهمی نسبت به ویروس در دوره اول نکرده است، ضعیف‌تر یا قوی‌تر از قبل نشده و درست همانی است که قبلاً بوده، بنابراین همه تأکید ما بر توجه بیشتر مردم به این نکته است که اگر مراکزی باز شده‌اند اما نیاز ضروری برای مراجعه به آنها وجود ندارد، مردم رعایت کنند و به این جاها مراجعه نکنند.
این نگران‌کننده است که در زندگی روزمره تغییراتی به سمت زندگی به روال پیش از دوران شیوع کرونا دیده می‌شود. بازگشایی‌ها در همه جای جهان و ازجمله ایران با تأکید بر ضرورت تداوم مراقبت‌های فردی و به‌ویژه استفاده از ماسک انجام شده اما مردم خسته شده‌اند و ماسک‌ها را کنار گذاشته‌اند؛ درحالی‌که این بیماری تمام نشده و هر روز تعداد زیادی از افراد به این ویروس مبتلا می‌شوند. در مکان‌های عمومی باید توجه و مراقبت مردم بیشتر و حساسیت آنها به رعایت فاصله اجتماعی مضاعف باشد، اما در عمل شرایط دیگری حاکم است. مردم در رستوران‌ها بدون استفاده از ماسک و دستکش و بدون رعایت فاصله اجتماعی حاضر می‌شوند و حتی قلیان مصرف می‌کنند؛ درحالی‌که پیش‌تر بارها گفته شده و هشدار داده‌ایم که این رفتارها در شرایط فعلی پرخطر است و قابل قبول نیست.