بهداشت مجازی را رعایت کنیم
جواد نصرتی ـ روزنامهنگار
انتشار نهچندان غافلگیرکننده خبر شیوع ویروس کرونا در ایران، آزمون بزرگی برای جامعه و مسئولان ایران است. درباره احتمال سربلندی مقامات در این آزمون، جامعه تصمیمش را درست یا انشاءالله غلط، گرفته است. مسئله حیاتی دیگر، عملکرد و هوشیاری تکتک افراد جامعه است. هر کاربر عادی ایرانی احتمالا در همین چند روز اخیر، مطالب زیادی درباره آمار فاجعهبار تعداد مبتلایان به این ویروس در شهرهای مختلف، روشهای سنتی مقابله با آن مثل استفاده از خوراکیهایی که طبع گرم دارند و موارد غیرمستند و دیگر از این دست، دیده و خوانده است. چنین رفتاری از سوی شهروندان، نادیدهگرفتن سلامت جسم و روان تمام جامعه است. همانطور که شستن دستها و رعایت بهداشت فردی در شرایط پیشآمده حیاتی است، رعایت بهداشت مجازی هم بر تکتک ما واجب است.
تنها جامعهای میتواند از مقاماتش انتظار بهترین عملکرد را داشته باشد که خودش در شرایط اضطرار، رفتار مسئولانهای داشته باشد. دامنزدن به فضای وحشت، مصداق ترور روانی جامعه است. توصیههای غیرعلمی درباره رژیم غذایی کارآمدی که میتواند ویروس کرونا را از بین ببرد، با سرعتی بیشتر از گسترش این ویروس در چین، ایران را فتح کرده است. هربار ارسال و انتشار چنین اخبار غیرعلمی و غیرمستندی در فضای مجازی، دامنزدن به فضایی است که نخستین قربانی آن، سلامت روانی جامعه است.
بهعنوان شهروندان مسئول، ما نهتنها باید از کمککردن به همهگیری اخبار نادرست و غیرمسئولانه جلوگیری کنیم، بلکه وظیفه داریم تا میتوانیم فضای مجازی را از وجود این اخبار و مطالب نادرست پاک کنیم. این میزان توجه نشاندادن به سلامت فردی و جمعی در سطح جامعه، از توصیههای اکید به شستن منظم دستها و جلوگیری از دستدادن با یکدیگر در سلامکردنها، نشانه خوبی از حساسیت جامعه به وضعیت پیشآمده است. این سطح از حساسیت اما باید در فضای مجازی هم نمایان شود. باید کار را از خودمان شروع کنیم و نسبت به مطالبی که میخواهیم در فضای مجازی نشر بدهیم، حساسیت نشان بدهیم. بازنشر نوشته یک خانم یا آقای ناشناس که از یک خویشاوند ناشناسترش نقل میکند دهها نفر در فلان شهر به ویروس کرونا مبتلا شدهاند، چه کمکی به بهبود اوضاع میکند؟ آیا بازنشر یک ویدئو یا یک نوشته که توضیح میدهد در این شرایط چطور باید در آسانسورها از دستمال برای زدن دکمهها استفاده کرد، بهتر و کاربردیتر نیست؟ بهتر نیست در گروههای مجازی خانوادگی، مدام به شستن دستها و رعایت بهداشت فردی توصیه کنیم تا خوردن شیره و سرکه؟
ما یک سال بسیار تلخ و سختی داشتهایم و مدام از زمین و آسمان بلا سرمان باریده است. این اصلا منصفانه نیست که در انتهای سال، شیرینی بیدارباش طبیعت را به کام خودمان تلخ کنیم. باید به همان اندازه که به بهداشت فردی و شستن دستها اهمیت میدهیم تا جسممان سالم بماند، در پاکیزه نگهداشتن فضای مجازی هم بکوشیم تا روانمان هم بیگزند بماند.