با وجود همه تغییراتی که در سبک و شیوههای هنر مجسمهسازی رخ داده، هنوز هم دیدار پیکرههای واقعگرایانه بزرگان این سرزمین، تجربهای لذتبخش است. در این متن به معرفی بعضی از ماندگارترین مجسمههای مشاهیر در ایران میپردازیم.
مجسمه نادرشاه افشار: در شهر مشهد، در میان باغی به مساحت ۱۴هزار و 400مترمربع، آرامگاه نادرشاه افشار ـ پادشاه قدرتمند ایرانی ـ قرار دارد که پس از آرامگاه امام رضا(ع) مهمترین مکان گردشگری و تاریخی داخل این شهر به شمار میرود. در مجاورت آرامگاه، سکویی مرتفع تعبیه شده که مجسمه برنزی نادرشاه سوار بر اسب و 3تن از سربازان او، روی آن قرار گرفته است.
مجسمه ابوعلیسینا: در سال1324 تصویری که ابوالحسن صدیقی از ابوعلیسینا ـ دانشمند و پزشک ایرانی ـ به صورت سیاهقلم کشید، پس از تصویب در انجمن آثار ملی، بهعنوان چهره رسمی بوعلیسینا شناخته و مقرر شد که مجسمهای نیز برای یادبود وی ساخته شود. حاصل کار صدیقی، مجسمهایاست ایستاده از ابنسینا به ارتفاع 3متر و 10سانتیمتر از جنس مرمر سفید که روی پایهای در میدان بوعلی شهر همدان نصب شده است.
مجسمه میرعماد: میرعماد حسنی قزوینی ـ معروف به میرعماد ـ خوشنویس پرآوازه قرن11 است و هادی ضیاءالدینی مجسمهای از او ساخته که طراحی و اجرای آن 4سال طول کشیده؛ مجسمهای با 5متر طول و از جنس بتن که میرعماد را درحالیکه نشسته و کاغذ و قلم در دست دارد، نشان میدهد. مجسمه میرعماد در یکی از میادین شهر قزوین نصب شده؛ میدانی که به نام وی نامگذاری شده است.
مجسمه یعقوب لیث صفاری: یعقوب لیث صفاری از پادشاهانی بود که برای متحدکردن اقوام ایرانی و حفظ زبان فارسی، تلاش زیادی کرد. در سال۱۳۵۶ تندیس برنزی وی که یکی از نمادهای شهر دزفول است و او را سوار بر اسب نشان میدهد، ساخته و در ورودی این شهر، نصب شد.
مجسمه مستوره اردلان: نویسنده، شاعر و تاریخنویس کرد، ماهشرفخانم مستوره اردلان یا به اختصار مستوره اردلان، در سال1184 در شهر سنندج به دنیا آمد. او را نخستین زن مورخ جهان میدانند. هادی ضیاءالدینی ـ هنرمند نقاش و مجسمهساز کردستانی ـ مجسمه مستوره اردلان را هم ساخته است. این مجسمه که حدود 4متر طول دارد و جنس آن از بتن است، در خیابان خندق سنندج، ابتدای بلواری نصب شده است که به عمارت خسروآباد ـ محل زندگی مستوره ـ منتهی میشود.
مجسمه سعدی: این تندیس هم در سال1324پس از پذیرش تصویر ترسیمی ابوالحسن صدیقی توسط انجمن آثار ملی، ساخته شد. جنس مجسمه از سنگ مرمر و ارتفاع آن 3متر و 10سانتیمتر است و چهره سعدی را در میانسالی نشان میدهد. ساخت این مجسمه یک سالونیم طول کشید و پس از ساخت در «دروازه اصفهان» شیراز نصب شد.
مجسمه امامقلیخان: امامقلیخان، سپهسالار امپراتوری صفوی بود. او سالها در فارس حکومت کرد و شاهعباس به او توجه و اعتماد داشت. این سردار دلاور موفق شد با حضور در جنوب ایران به بیش از 110سال سلطه پرتغالیها در جزیره هرمز و جنوب ایران پایان دهد. مجسمه او پس از ساخت بلوار امامقلیخان در قشم، در آنجا نصب شد. این مجسمه با ارتفاع 4/5متر و حدود 4تن وزن، روی پایهای به طول 12متر نصب شده است.
مجسمه امیرکبیر: مجسمه برنزی امیرکبیر در سال1356 به سفارش انجمن آثار ملی ایران و به دست ابوالحسن صدیقی در ایتالیا ساخته و ریختهگری شد اما به دلیل همزمانی ساخت و آمادهشدن آن با روزهای پیروزی انقلاب در سال1357و پرداختنشدن هزینهها، انتقال آن به تهران ۳۳سال به تعویق افتاد. به همت شهرداری وقت تهران، این مجسمه در تاریخ ۱۹مهرماه سال۱۳۸۹ درحالیکه 14سال از فوت خالقش میگذشت، طی مراسمی با حضور خانواده ایشان و مسئولان شهرداری، در پارک ملت نصب شد و حالا درست در نقطه بالایی پلهها، رشید و باشکوه ایستاده است.