زبان و جهان
حسن انوشه/ پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی
میگویند پس از ایستادن روی دوپا و مهارت انسان در حرکت و راه رفتن، چیزی که او را به موقعیت کنونی رساند، اختراع 2 چیز بود؛ یکی چرخ و دیگری زبان.
چرخ و زبان هر دو برای انتقال به کمک انسان آمدند. یکی اشیا و اجسام را جابهجا کرد و برای انسان محروم از ابزار، تکنولوژی و مبدلهای انرژی، بسیار به کار آمد. دیگری اما مفاهیمی را که با اشاره قابل فهماندن نبودند، انتقال داد.
بشر همانگونه که برای دستیابی به ساختمان چرخ بسیار کوشید، برای تبدیل اصوات طبیعی به واژه و کلمه نیز تلاش فراوان کرد؛ اصواتی که هنوز هم در زبان کاربرد دارد؛ شرُشُر آب.
چرخ، انسان را به ابزار حرکتی دیگر رساند و زبان او را به قلم و خط. با قلم تاریخ ثبت شد و انسان از فراموشی نجات یافت.
اینک چرخ، زبان و محصولات این دو چنان در زندگی انسان تنیدهاند که بدون آنها چیزی جز غارنشین فاقد مهارت و آگاهی نمیتواند باشد.
از همین رو تلاش برای تکامل، اصلاح و ارتقای زبان همچنان ادامه دارد. با ظهور وسایل ارتباطی جدید زبانی نو با کارکردی نو پدید آمده است که با همه نوپدیدی آثار و کاربرد آن در روزگار ما به زبان رسمی و آکادمیک، پهلو میزند. در هر دقیقه میلیونها مفهوم و پیام و خبر با همین زبان در میان انسانها رد و بدل و روز به روز موجزتر و کارآمدتر میشود.
از اینرو زبان، شناخت آن و آشنایی با انواع و حیطه آن همچنان یکی از نیازهای بشر است.