سال خوش از شنبه شروع می‌شود

مردم در گذشته معتقد بودند که بهترین سال، سالی است که نوروز آن به شنبه بیفتد. می‌گفتند هرکسی هم در روز عید شادی و خرمی کند تا سال دیگر به او خوش خواهد گذشت. بر این باور هم بوده‌اند که اگر روزهای آخر اسفند‌ماه به خوشی بگذرد یا به تلخی، در طول سال جدید نیز بر همان منوال اواخر اسفند خواهد گذشت.

 همچنین روز اول فروردین‌ماه هرسال را جزو روزهای خوب می‌دانستند و البته هنوز هم می‌دانند و اگر در این روز موفق نشوند کار خود را شروع کنند صبر می‌کنند تا 7روز از عید بگذرد و در روز هفتم کار را انجام دهند. اگر در این روز موفق نشوند، باید تا روز چهاردهم فروردین صبر کنند و در این روز کار خود را آغاز کنند. چهارمین چهارشنبه اسفندماه را به‌اصطلاح «چرشنبه بازاری» می‌گویند و رسیدن آن نشانه فرا‌رسیدن عید نوروز و سال نو است. آداب دیگری که هنوز هم برای خیلی از مردم مهم است، استحمام و غسل کردن در شب عید است تا سال نو برای آنان پرخیر و برکت باشد.

برخی رسم‌های نوروزی که هنوز هم پرقوت به جای خود انجام می‌شود عبارت است از خانه‌تکانی، چهارشنبه‌سوری، گره‌گشایی، کاشتن سبزه، چیدن سفره هفت‌سین، حاجی فیروز، خرید، دید و بازدید، عیدی دادن و سیزده به در کردن.

اما در سال جدید اغلب غذاهای خاصی مانند سبزی‌پلو با ماهی، رشته‌پلو، دلمه برگ و کوکو سبزی درست می‌کردند و البته هنوز هم رسم بر همین منوال است. می‌گفتند شب پیش از نوروز باید کوکو سر سفره باشد ولی شب بعد از نوروز نباید کوکو باشد چون اسمش کوکو است(!) و اسمش را ببرند فقر می‌آید. دماوندی‌ها هم همین اعتقاد را دارند و می‌گویند شب اول نوروز نباید کوکو خورد؛ زیرا تا سال بعد رشته کار از دست می‌رود و باید بگویند کوکو؟ شب اول نوروز باید رشته‌پلو خورد تا سررشته کار به‌دست بیاید و وقت تحویل سال باید در شکن آدمی رشته باشد تا در آینده رشته کارها در دست باشد. همچنین مردم در شب عید کشمش‌پلو می‌خورند به این نیت که اعضای خانواده در طول سال شیرین‌کام باشند. برخی هم می‌گفتند شب سال نو باید شیرین‌پلو بخورند با همان نیت شیرین‌کامی. در آبادی‌های نواحی بیجار پلو شب عید نوروز را با کره «نوبر» درست می‌کنند، برای اینکه مواد لبنی زیاد می‌شود.

در برخی نقاط هم روز عید شیربرنج می‌پختند و باید هنگام سال نو شیربرنج در خانه باشد. می‌گفتند کسی که طبع سرد دارد باید خرما یا شیرینی یا نبات هفت‌سین را بخورد و آنکه طبع گرمی دارد باید ماست سفره هفت‌سین بخورد تا مزاجش تا سال دیگر این موقع متعادل باشد. یک اعتقاد دیگر هم داشتند که عید نوروز سر خروس را نباید برید و برای شب هم باید عید نان زیادی پخت به این نیت که تا آخر سال نان‌ خانه مهیا باشد.

سیزده‌به در معروف هم روز سیزدهم نوروز است و مردم هنوز هم به دامان طبیعت می‌روند تا از نحسی سیزده رهایی یابند. سبزه‌ها را هم به آب جاری می‌سپارند و برای شوخی دروغ سیزده می‌گویند. می‌گفتند اگر کسی روز سیزده بیرون نرود به‌اصطلاح «سیزده باستی» می‌شود و نحس است.

جز اینها معتقد بودند که هنگام تحویل سال باید چراغ نفتی خود را روشن کنند و چراغ تا شب بسوزد. برخی عقیده دارند باید آنقدر بسوزد تا نفت آن تمام شود. همچنین همه اتاق‌های خانه هم باید شب عید روشن باشد. اجاق‌های خانه در شب اول عید باید حتما روشن باشد تا برکت به آن رو کند. هنوز هم خیلی از قدیمی‌ها چراغ خانه را روشن نگه‌می‌‌دارند.

عید و تن کردن لباس نو و تمیز هم که از پرقدرت‌ترین رسومی است که به جا مانده. همچنین عیدی دادن و عیدی گرفتن که می‌گفتند دشت سال نو را باید تا آخر سال در جیب نگه داشت تا پرروزی باشی.