خنده‌های تلخ پسته به آجیل شب عید

راضیه زنگی‌آبادی| خبرنگار:


با نزدیک شدن به آخر سال، بازار فروش آجیل داغ‌تر می‌شود و قیمت‌های سربه فلک کشیده آجیل بیشتر خود را نشان می‌دهند. پسته که نقش اساسی در ظرف تنقلات ایرانی دارد، امسال هم مانند سال گذشته که تحت تاثیر شرایط اقلیمی قرار گرفته بود، در گیر و دار افزایش ارز، قیمتش بالاتر هم رفته و دست مردم را برای خرید آن کوتاه کرده است. 


پسته باید 80 تا 90 هزار تومان باشد

 «احمد انارکی‌محمدی»، نماینده مردم رفسنجان در مجلس، دلیل گرانی پسته را تولید کم آن دانسته و در خانه ملت اظهار کرده: تغییرات اقلیمی شدید 95 درصد از پسته شمال استان کرمان را از بین برده است.

 این در حالی است که 50 درصد پسته کشور در این منطقه تولید می‌شود؛ به همین دلیل این محصول به میزان کمتری در بورس کالا عرضه می‌شود. بخش زیادی از افزایش قیمت پسته در بازار ناشی از خسارات واردشده در سال جاری است اما نقش نرخ ارز در افزایش قیمت این محصول به میزانی نبوده است که پسته 30 هزار تومانی 200 هزار تومان شود. انارکی با بیان این که کاهش عرضه پسته دلیل افزایش قیمت این محصول است، گفت: بر اساس قیمت دلار، قیمت هر کیلوگرم پسته در بازار داخلی باید بین80 تا 90 هزار تومان باشد، زیرا قیمت پسته با کیفیت بالا و مرغوب صادراتی در بازار جهانی 10 دلار است. 

با توجه به این‌که بازار فروش پسته در شهر کرمان متفاوت از آن چیزی است که نماینده مردم رفسنجان اعلام کرد، به سراغ یک کشاورز و فروشنده این محصول رفتیم. یکی از کشاورزان رفسنجانی که تمایلی برای بیان نام خود در روزنامه ندارد، به همشهری توضیح می‌دهد: امسال، وضعیت پسته نسبت به سال گذشته تعریفی نداشته است. اگرچه پسته نوع احمدآقایی خیلی خوب بوده پسته فندقی ضعیف شده بود. با توجه به این‌که بارش‌های امسال خوب و موثر بوده، وقتی برف روی یک درخت پسته می‌نشیند، میکروب‌هایش از بین می‌رود و بر خواب زمستانی آن تاثیر می‌گذارد. باید گفت تغییرات آب و هوایی مسلما تاثیرات خود را بر بوته می‌گذارند. ممکن است پسته سال دیگر بهتر باشد. او درباره احتکار پسته، می‌افزاید: وقتی محصولی، قیمتش رو به افزایش است، دپو یا انبارکردن معنی ندارد، چون به معنای خواباندن سرمایه است. 


وابستگی پسته به ارز

یکی از تاجران پسته در رفسنجان قیمت پسته را به نوسان ارز نسبت می‌دهد و می‌گوید: قیمت هر نمونه پسته متفاوت است و هیچ قیمت مشخصی برای فروش پسته اعلام نشده است. در حال حاضر هر کیلو پسته احمدآقایی که مردم برای نوروز می‌خرند، بین 180 تا 200هزار تومان است. 
 «مهدی لطفعلی‌زاده»، مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان نیز درباره وضعیت پسته می‌گوید: سطح زیر کشت باغ‌های پسته استان بالغ بر 212 هزار هکتار و میزان متوسط تولید در سال‌های اخیر 120 هزار تن بوده است ولی متاسفانه در سال جاری، وقوع حوادث غیرمترقبه (سرمازدگی، گرمازدگی، خشکسالی و...) باعث افت چشمگیری در میزان تولید پسته استان تا 90 درصد شد. 

وی برای مقابله با وقوع حوادث طبیعی به اقداماتی مانند اجرای طرح اصلاح و نوسازی باغ‌های درجه 2 پسته، اجرای طرح تغییر رقم در باغ‌های درجه 3 پسته، ترغیب و تشویق باغداران پسته به بیمه کردن باغ‌های پسته، برگزاری کلاس و کارگاه‌های آموزش پیشگیری از وقوع حوادث غیرمترقبه اشاره می‌کند. 

لطفعلی‌زاده در ادامه توضیح می‌دهد: با توجه به این‌که محصول پسته در استان یک محصول استراتژیک است و حدود یک میلیون نفر به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از این محصول امرار معاش می‌کنند لذا با انجام عملیات اصلاحی، به باغی و متناسب کردن سطوح باغ‌ها با آب موجود می‌توان نسبت به افزایش عملکرد در واحد سطح اقدام کرد. 


رقابت جهانی پسته

عضو انجمن پسته استان کرمان به همشهری می‌گوید: دلیل کمبود پسته در سال جاری کاهش تولید است. فقط ۱۰ درصد از تولید پسته سال‌های قبل در سال جاری محقق شد. مردم باید بدانند پسته یک کالای استراتژیک است که نقش مهمی در ارزآوری برای کشور دارد. به همین دلیل باید بتوانیم با همین ظرفیت‌های موجود بازارهای خارجی را حفظ کنیم تا به دست رقیبان تجاری ما که بیشتر آمریکا و ترکیه هستند نیفتند. در سال‌های آینده این وضعیت تعدیل می‌شود چون وضعیت تولید بهبود می‌یابد. وی همچنین وضعیت ارز و افزایش قیمت نهاده‌های تولید و تورم را نیز بر قیمت پسته موثر می‌داند و می‌افزاید: پسته با توجه به خشکسالی، تحریم‌ها و وضعیت ارز نیاز به حمایت دولت دارد تا بتواند بازارهای از دست رفته خارجی را بار دیگر احیا کند. 


قیمت‌های رنگارنگ پسته

یک کشاورز پسته می‌گوید: پسته از 100هزار تومان تا 200 هزار تومان فروخته می‌شود که البته بستگی به نوع پسته دارد. من که کشاورز هستم، محصول پسته‌ام را 130 هزار تومان فروختم. پسته بازار معمولاً نوع آب‌خندان هستند، یعنی پسته‌های دهن بسته را در آب می‌ریزند و پس از خیس خوردن، بر روی آن چکش می‌زنند تا دهن آن‌ها باز شود. و زیر 100 تومان می‌فروشند. پسته فندقی نوع دیگر است که 130 هزار تومان به بالاست. وی ادامه می‌دهد: من پسته احمدآقایی را با یک‌چهارم دهن‌بسته فروختم که هر کیلو حدود 130 هزار تومان قیمت خورد. همین نوع دهن‌بسته به صورت جدا با قیمت زیر 80 هزار تومان به فروش می‌رود. نوع احمدآقایی هم توسط خریدار جدا می‌شود و کیلویی 160 تا 170 هزار تومان به فروش می‌رسد. پسته اکبری خیلی خوب هم کیلویی 200هزار تومان به فروش می‌رسد.