داستان مصرف بخاریهای سنتی
محسن دلاویز، مدیرعامل شرکت بهینهسازی مصرف سوخت با انتقاد از وضعیت مصرف سوخت در ایران، گفت: هر بخاری سنتی، ١١.٥ مترمکعب در روز انرژی مصرف میکند و با توجه بهوجود حدود ٢٠میلیون بخاری در ایران، اگر این عدد را در ١١٠ روز زمستان ضرب کنیم، معادل سه فاز پارسجنوبی میشود.
سخنان محسن دلاویز اگرچه در بحث ارائه اطلاعات آماری و اجرای عدالت اجتماعی با توجه به هدفمند شدن یارانهها درست و به جاست اما باید توجه کرد مطابق دانش اقتصاد رفتاری بسیاری از رفتارهای اقتصادی جوامع در گذر زمان و در یک فرایند تاریخی شکل میگیردکه عامل آنها هم سیاستگذاریهای اقتصادی دولتها در گذشته است؛ از این منظر مقصر دانستن رفتار اقتصادی جوامع پیمودن راه خطا است و برای حل این ماجرا اول از همه باید رفتارهای اقتصادی دولت و سیاستگذاریها تغییر کند، درصورتی که این سیاستگذاریها تغییر نکند صحبت از فرهنگسازی در شرایطی که ماشین اقتصاد درست کار نمیکند چرخیدن دور یک دایره است که مارا دوباره به جای اول باز میگرداند.
نکته دوم اینکه اقتصاد مانند یک ماشین کار میکند که همه اجزای آن در هم تنیدهاند و در کنش و واکنش به هم کار میکنند؛ به همین دلیل است که در ادبیات اقتصادی توسعه متوازن در اقتصاد از اهمیت زیادی برخوردار است. شاید به همین دلیل بود که وقتی قیمت بنزین برای اجرای هدفمندی یارانهها به 1000تومان افزایش یافت این سیاست بهدلیل تغییر در سایر مولفههای اقتصادی ازجمله تورم و افزایش قیمت ارز ناکام ماند و اکنون قیمت 1000تومانی بنزین باز هم در مقایسه با سایر عوامل اقتصادی نمیتواند درد هدفمند کردن یارانه را درمان کند. به همین دلیل بهنظر میرسد بهترین راهحل برای واقعی کردن قیمت حاملهای انرژی بهینهسازی وضعیت اقتصادی کشور بهصورت همزمان باشد و اجرای سیاستهای مقطعی فرهنگسازی یا صحبت با مردم برای زمینهسازی افزایش قیمت راهگشا نیست و بعد از چند سال ما را دوباره به خان اول باز میگرداند.