هوش مصنوعی نمی‌تواند جای دوبله را بگیرد
نشست تخصصی بررسی دوبلاژ ایران، حال و آینده، توسط گروه سینمایی «هنروتجربه» با حضور نصرالله مدقالچی، ابوالحسن تهامی‌نژاد، عباس مطمئن‌زاده و مهدی امینی، از گویندگان و مدیران دوبلاژ سینمای ایران در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد.
در ابتدای این نشست، ابوالحسن تهامی‌نژاد در پاسخ به این سؤال که آیا دوبله تمام‌شده است یا خیر، گفت: من همه دوبله‌های اخیر را واقعا ندیده‌ام، ولی از بسیاری شنیده‌ام که از کیفیت دوبله اظهار نارضایتی می‌کنند و معتقدند با کسانی که به جای کاراکترهای فیلم صحبت می‌کنند، نمی‌توانند ارتباط برقرار کنند.
این برخلاف کارهایی است که ما در گذشته انجام می‌دادیم؛ یعنی وقتی ما فیلمی را دوبله می‌کردیم، این تصور ایجاد می‌شد که خود شخصیت است که دارد صحبت می‌کند، اما این تصور اخیرا به‌وجود آمده و این یعنی کیفیت آثار آنطورکه باید نیست.
این دوبلور باسابقه و از استادان ترجمه، در مورد اهمیت و تأثیر ترجمه بر دوبلاژ عنوان کرد: به‌نظر من، بهترین مدیر دوبلاژ کسی است که به زبان انگلیسی یا زبان آن فیلم تسلط کافی داشته باشد. پیشکسوتان ما مانند آقای کسمایی، آقای شرافت و آقای زرندی ترجمه را در مقابل خود می‌گذاشتند و یک کتابچه سفید داشتند و با مداد و پاک‌کن به تصحیح و هماهنگ‌کردن ترجمه می‌پرداختند. یکی از چیزهایی که باعث شده سطح کیفی دوبله تنزل کند، راحت شدن کار است. در گذشته، ما برای ساخت استودیو باید یک خانه و یک انبار بسیار بزرگ، یک آپارات سینمایی و یک اتاق می‌داشتیم و چندبار یک متن و حتی دوبله انجام‌شده را کنترل و نظارت می‌کردیم، اما امروز اینگونه نیست. امروز با خرید یک گوشی کوچک چند میلیونی می‌توانید استودیوی دوبله داشته باشید و این است که هر کسی در خانه‌اش می‌نشیند و این کار را انجام می‌دهد؛ به همین علت، سطح این کار پایین آمده است.
دوبله از نظر کیفی واقعا تمام‌شده است
نصرالله مدقالچی در پاسخ به این سؤال که علت و دلیل وضع کنونی دوبله چیست، گفت: به‌نظر من، دوبله از نظر کیفی واقعا تمام‌شده است.
آیا دوبله‌های امروز مثل دوبله‌های سابق است؟ هرگز اینطور نیست. آیا دیالوگ‌هایی که می‌شنوید درست است؟ یکی از دلایل این است که افراد بدون استعداد و با پارتی‌بازی وارد شده‌اند، درحالی‌که در کار هنر، پارتی‌بازی بی‌فایده و بیهوده است و به قول آقای نوشین، استعداد حرف آخر را می‌زند و با پارتی‌بازی کسی هنرمند نمی‌شود. وی درباره تربیت گویندگان نسل جدید گفت: اگر کسی پیش من آمده و استعدادی داشته، من تمام کوششم را برایش انجام داده‌ام و تاکنون نیز همین‌گونه بوده است.افراد بااستعدادی که به کلاس‌های من آمده‌اند، امروز در صدا و سیما کار می‌کنند و من هرگز نشنیده‌ام که این افراد حتی ۱۰دقیقه دیر سر کارشان حاضر شوند؛ یعنی هم از نظر ادب و هم از نظر انضباط کاری درست عمل می‌کنند؛ زیرا دوبله اول از همه ادب می‌خواهد. دوبله یک محل لطیف و یک محل آرامش و احساسات به خرج دادن است و نباید آلوده‌اش کرد. مدقالچی در پاسخ به این سؤال که امروزه با وجود هوش مصنوعی، آیا نقش انسان در دوبله کمتر شده است، افزود: این تصور بسیار غلط است. هوش مصنوعی در هنر هرگز نمی‌تواند جای انسان را بگیرد و در دوبله هم اینگونه است. هنر و اثر هنری از ذات و روحیه هنرمند سرچشمه می‌گیرد، نه از هوش مصنوعی.
در دهه 40 هم دوبله ضعیف داشتیم
مطمئن‌زاده با اشاره به وضعیت امروز دوبله نسبت به سال‌های قبل که به دوران طلایی معروف بود، گفت: حتی در سال‌های دهه ۴۰ که دوران طلایی دوبله ایران بود، من فیلم‌هایی دیدم که اصلا دوبله خوبی نداشتند؛ بنابراین حتی در آن دوران هم همه فیلم‌ها خوب نبودند و این ضعف‌های امروز، آن زمان هم در کار برخی از استودیوها بود و فیلم‌هایی با کیفیت پایین هم دوبله می‌شد. اما در سال‌های اخیر، بانک صدای ویژه و خاص ما محدودتر شده است و اغلب صداهایی که امروز داریم، صداهای تخت است که اکثرا شبیه به هم هستند؛ به همین علت نیز چندان برای مخاطب جذاب نیستند. متأسفانه برخی از فعالان این عرصه، کار را جدی نمی‌گیرند و فقط به‌عنوان یک شغل وارد این کار شده‌اند و تلاشی نمی‌کنند که روزبه‌روز کیفیت کارشان بالاتر برود؛ درصورتی که این کار پایان ندارد و هر قدر پیش بروید، باز هم برای بالا بردن کیفیت کارتان به تجربه بیشتری نیاز دارید.
