دلربایی دلار، وسوسه کلاس

در چند سال گذشته موج حضور بازیکنان ایرانی در لیگ‌های درجه سه و چهار اروپایی بالا گرفته؛ آنقدر که حالا کم‌کم لهستان و ایسلند هم به فهرست مقاصد بازیکنان ایرانی اضافه شده است! این موج اما منتقدان زیادی دارد؛ طوری که علی دایی هم علنا به انتقاد از چنین جریانی پرداخته است. سرمربی سایپا دیروز با خبرگزاری میزان مصاحبه کرده و گفته: « بازیکنان ایرانی نباید به هر قیمتی در اروپا بازی کنند. مهم است که کجای اروپا و در چه تیم و چه لیگی بازی می‌کنند. بعضا قیمت‌ها و پیشنهاد‌هایی به بازیکنان می‌دهند که در شأن فوتبالیست‌های ایرانی نیست. ببینید تمام کسانی که در این لیگ‌های درجه چندم بازی کردند، هم تیم‌ملی را از دست دادند و هم فراموش شدند.» دایی این حرف‌ها را در شرایطی به‌زبان آورده که یکی از شاگردان خود او یعنی رضا اسدی با چنین پیشنهادی مواجه شده و به‌همین دلیل در تمرینات شرکت نمی‌کند. سرمربی سایپا هم ضمن تنبیه انضباطی این بازیکن، به تندی از جریان «بازی در اروپا به هر قیمتی» انتقاد کرده است.  در این میان البته بازیکنان ایرانی هم بهانه‌هایی برای حضور در فوتبال اروپا دارند که شاید به طور کلی بتوان آنها را در سه گروه دسته‌بندی کرد؛ دریافت  دستمزد ارزی، کسب وجهه ، اعتبار و البته افزایش شانس حضور در تیم‌ملی.

  دلار به قیمت خون
مسلما یکی از مهم‌ترین انگیزه‌های بازیکنان ایرانی برای حضور در تیم‌های خارجی و حتی پیوستن به لیگ‌های درجه چندم اروپا، دریافت دستمزد ارزی است. به‌خصوص در چند سال اخیر و باز چند ماه اخیر که قیمت دلار و یورو به‌شکل وحشتناکی افزایش پیدا کرده، بازیکنان در این مورد حسابی وسوسه شده‌اند. الان صد هزار دلار که حداقل رقم دریافتی یک بازیکن در هر باشگاهی در اروپا محسوب می‌شود، بیش از یک میلیارد تومان می‌ارزد. بازیکن با خودش فکر می‌کند که خانه و ماشین را از باشگاه می‌گیرد و می‌تواند حداکثر رقم دریافتی‌اش را پس‌انداز کند. هرچند معمولا مسائلی نظیر مالیات و هزینه‌های جاری زندگی در اروپا محاسبه نمی‌شود و بازیکنان را به اشتباه می‌اندازد.

  می‌خواهند کلاس بگذارند
انگیزه برخی دیگر از بازیکنان ایرانی از حضور در لیگ‌‎های اروپایی با هر کیفیتی، این است که لقب «لژیونر» را دریافت کنند و کمی پزش را بدهند! آنها گمان می‌کنند بازی در قاره سبز -حالا هر کجا که باشد- کلاس دارد و ارزشمند است. این در حالی است که دو دهه پیش بازیکنانی مثل مهرداد میناوند، علیرضا امامی‌فر، محمدرضا مهدوی و ... در این لیگ‌ها بازی کردند و الان خیلی از هواداران فوتبال اصلا چنین سابقه‌ای را در کارنامه آنها به‌یاد نمی‌آورند. حالا باز یکی مثل میناوند کلی در لیگ قهرمانان اروپا بازی کرده، اما معلوم نیست بازیکنی مثل فرشاد احمدزاده در اشلاسک وروتسواف لهستان به کجا قرار است برسد؟ فرشاد تازگی‌ها گفته لیگ لهستان فیزیکی‌تر از ایران است؛ ببینید آنجا دیگر کجاست!

  سودای تیم‌ملی
برخی دیگر از این فوتبالیست‌ها هم فکر می‌کنند بازی در لیگ‌های اروپایی می‌تواند شانس آنها را برای حضور در تیم‌ملی افزایش ‌دهد. این باور را کارلوس کی‌روش بین بازیکنان جاانداخت و البته خودش هم تا جایی که می‌‎توانست به آن وفادار ماند؛ طوری که حتی بازیکنی مثل امیر عابدزاده به جام‌جهانی می‌رود و جانشین گلری همچون حسین حسینی می‌شود. با این وجود قرار هم نیست هر بازیکنی که به اروپا رفت حتما سر از تیم‌ملی دربیاورد. مثلا همین حالا امثال پیام صادقیان، عقیل اعتمادی، شهاب زاهدی، فرشاد احمدزاده و ... با وجود بازی در قاره سبز بختی برای حضور در تیم‎ملی ندارند. به هر حال «کیفیت» مهم‌تر از «جغرافیا» است و درست به‌همین دلیل کی‌روش با وجود همه انتقاداتش از لیگ برتر، نیمی از ترکیب تیم‌ملی در جام‌جهانی را در اختیار بازیکنان داخلی گذاشت.