هوش مصنوعی دستیار شماست
بهجای ترس از هوش مصنوعی میتوان آن را مکمل هوش انسانی دانست
یکتا فراهانی-روزنامهنگار
هوش مصنوعی (AI) این روزها از قلمرو داستانهای علمی-تخیلی خارج و به ابزاری کاملا واقعی تبدیل شده است که میتواند به جامعه در پرداختن به بسیاری از مسائل کمک کند. یکی از حوزههایی که بهشدت تحتتأثیر هوش مصنوعی قرار گرفته، صنعت رسانه است. در دنیایی که بهواسطه وجود سکوهای گوناگون شبکه اجتماعی و همچنین پیامرسان، داشتن یک رسانه کار چندان سختی نیست، یافتهها نشان میدهد که 3زیرشاخه از هوش مصنوعی در حال توسعه است: یادگیری ماشین، بینایی کامپیوتر و برنامهریزی. در نشستی که در مؤسسه همشهری با حضور مهدی مطهرنیا، استاد دانشگاه و آیندهپژوه و مصطفی شعبانی، مدرس هوش مصنوعی و کوانتوم برگزار شد، در مورد نقش «هوش مصنوعی در رسانه» مباحث گوناگونی مطرح و به پرسشهای مهمی در این خصوص پاسخ داده شد.
بحران و دوگانگی هویت
مصطفی شعبانی، مدرس هوش مصنوعی و کوانتوم گفت: «هوش مصنوعی با داده و اطلاعات در ارتباط است؛ درست مانند نظریه سیستمهای باز؛ یعنی سیستمی که کاملا ایزوله نیست و با محیط خود تبادل ماده و انرژی میکند. (مانند یک درخت که نور را از خورشید میگیرد و انرژی را از خاک) از سوی دیگر در عصر فناوری اطلاعات و با شکلگیری فضای مجازی، ما کمکم دچار یک بحران و دوگانگی هویت شدهایم. درواقع باتوجه به اینکه بشر دوست دارد محیط را تحت کنترل خود درآورد، شکاف بین هویتها، بحرانهای زیادی بهدنبال داشته است. درحال حاضر و با توجه به اینکه در عصر اطلاعات بهسر میبریم، باید بگویم که ما با وجود انبوهی از دادههای متفاوت و ضدونقیض، تاحدودی دچار سردرگمی شدهایم. مغز ما با دریافت اطلاعات، سعی در پردازش آنها میکند تا بتواند تصمیم بگیرد و بهنوعی نیز محیط و شرایط پیرامون را پیشبینی کند. درعین حال، وقتی با حجم بسیار زیادی از دادهها مواجه هستیم، کار سخت و پیچیده میشود.»
هوش مصنوعی؛ مکمل هوش انسان
مصطفی شعبانی میگوید: «در چنین فضایی گاهی افراد از هوش مصنوعی هراس دارند. به عقیده من بهجای ترس از چنین امکانی، میتوان هوش مصنوعی را بهنوعی هوش مکمل دانست که در کنار هوش انسان قرار خواهد گرفت. هوش مصنوعی کاری میکند که در زمان ما صرفهجویی شود؛ مثلا سیستم پردازش هوش مصنوعی میتواند با تشخیص الگوها بهراحتی خلاصه صدها جلد کتاب را در اختیارمان قرار دهد. به این ترتیب میتوان گفت هوش مصنوعی بهنوعی میتواند دستیار انسان درنظر گرفته شود که با کشف الگوهای مورد نظر، آنها را در اختیار ما قرار دهد که در این صورت فرآیند تصمیمگیری برایمان آسانتر خواهد شد.»
نقش رسانه
مصطفی شعبانی در ادامه این پرسش را مطرح کرد که در چنین شرایطی نقش رسانه چیست و اینگونه پاسخ داد: «رسانه واسط بین اطلاعات افراد با محیط پیرامون است؛ یعنی ما از طریق رسانه میتوانیم اطلاعات زیادی به محیط بدهیم و همچنین از محیط نیز سیگنالهایی را دریافت کنیم.»
شتاب روزافزون فناوری و کاهش فاصلهها
در این نشست مهدی مطهرنیا گفت: «شتاب روزافزون فناوری در عصر حاضر در کنار توسعه هوش مصنوعی، باعث کاهش فاصلههــــا شده است. درواقـع احــسـاسـات مختلـــف ما از طریق هــوش مــصـــنــوعــی مــیتــوانــد انـــعکاس پیدا کند. توجه داشته باشیم رسانه حامل پـــیــام و خـــبــر است. در آینده گجتها جایگزین گوشیهای موبایل برای برقراری ارتباط خواهند شد و شاید حتی نیازی به رسانه در معنای سختافزاری آن هم نباشد؛ بهگونهای که شاهد تحول و انقلابی بسیار بزرگ در این زمینه خواهیم بود.»
آیندهاندیشی
بهگفته این استاد دانشگاه و آیندهپژوه، آیندهاندیشی یک دیسیپلین علمی فرارشتهای است که تلاش دارد خطاهای تخمینی را کاهش دهد و با استفاده از روشهای گوناگون رمزگشایی از رموز آیندهای کند که مملو از عدمقطعیتها و آکنده از شگفتیسازها برای مغلوب کردن رقبا و دشمنان است. در این میان، هوش مصنوعی نیز پژواکی از اصل آگاهی آدمی در تجزیه و تحلیل اطلاعات عمومی محسوب میشود. نکته اساسی این است که هوش مصنوعی که انعکاس اندیشه جمعی برای آنالیز اطلاعات است، میتواند در موضوع آیندهاندیشی به ما کمک زیادی بکند. امروزه هوش مصنوعی درواقع بسیج امکانات اندیشه آدمی برای دستیابی به اطلاعات بیشتر است.